Twitter Blue Tick: ਐਲੋਨ ਮਸਕ (Elon Musk) ਨੇ 1 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਟਵਿੱਟਰ ਦੇ ਬਲੂ ਟਿੱਕ (Twitter Blue Tick) ਦੀ ਕੀਮਤ $8 ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਹਰ ਕੋਈ ਇਸ ਦਾ ਵੀ ਹਿਸਾਬ ਲਾਉਣ ਲੱਗਾ। ਕੁਝ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦੂਜਾ ਟਵੀਟ ਆਇਆ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਰਚੇਜ਼ਿੰਗ ਪਾਵਰ ਪੈਰਿਟੀ (Purchasing Power Parity) ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ 8 ਡਾਲਰ ਐਡਜਸਟ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਆਖ਼ਰਕਾਰ, ਇਹ ਖਰੀਦ ਸ਼ਕਤੀ ਸਮਾਨਤਾ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਟਵਿੱਟਰ ਨੂੰ ਬਲੂ ਟਿੱਕ ਲਈ ਕਿੰਨੇ ਪੈਸੇ ਦੇਣੇ ਪੈਣਗੇ? ਆਓ ਇਸ ਨੂੰ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਸਮਝੀਏ।
ਕੀ ਹੈ ਖਰੀਦ ਸ਼ਕਤੀ ਸਮਾਨਤਾ?
OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਖਰੀਦ ਸ਼ਕਤੀ ਸਮਾਨਤਾ ਮੁਦਰਾ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੀ ਦਰ ਹੈ ਜਿਸ ਦੁਆਰਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੁਦਰਾਵਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਰਿਵਰਤਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਕੀਮਤ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ। ਭਾਵ, ਖਰੀਦ ਸ਼ਕਤੀ ਸਮਾਨਤਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 1 ਡਾਲਰ ਦੀ ਕੀਮਤ 82.88 ਰੁਪਏ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ (ਆਈਐਮਐਫ) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਖਰੀਦ ਸ਼ਕਤੀ ਸਮਾਨਤਾ ਉਹ ਦਰ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਕੇ ਸਮਾਨ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਸਮਾਨ ਰਕਮ ਖਰੀਦੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕੀ ਹੈ ਭਾਰਤ ਦੀ ਖਰੀਦ ਸ਼ਕਤੀ ਸਮਾਨਤਾ?
ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ (World Bank) ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2021 ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਆ ਪਰਚੇਜ਼ਿੰਗ ਪਾਵਰ ਪੈਰਿਟੀ ਕਨਵਰਜ਼ਨ(PPP Conversion) ਫੈਕਟਰ 23.14 ਹੈ। ਭਾਵ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਥਾਨਕ ਮੁਦਰਾ ਇਕਾਈ (LCU) 23.14 ਪ੍ਰਤੀ ਡਾਲਰ ਹੈ। ਸਰਲ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ, ਖਰੀਦ ਸ਼ਕਤੀ ਸਮਾਨਤਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਤੁਸੀਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 1 ਡਾਲਰ ਵਿੱਚ ਉਹੀ ਵਸਤੂ ਜਾਂ ਸੇਵਾ ਖਰੀਦ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ 23.14 ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਖਰੀਦ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਟਵਿੱਟਰ ਦੀ $8 ਫੀਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਖਰੀਦ ਸ਼ਕਤੀ ਸਮਾਨਤਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਬਦਲਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ 660 ਰੁਪਏ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ, ਪਰ ਇਹ ਲਗਭਗ 185 ਰੁਪਏ ਹੋਵੇਗੀ।
ਕੀ ਹੈ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ ਸ਼ਕਤੀ ਸਮਾਨਤਾ?
ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸਥਾਨਕ ਮੁਦਰਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪ੍ਰਤੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਡਾਲਰ ਦੀ ਖਰੀਦ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਸਮਾਨਤਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਲਈ 1.78, ਕਤਰ ਲਈ 2.38, ਯੂਕਰੇਨ ਲਈ 9.28, ਜੌਰਡਨ ਲਈ 0.29, ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਲਈ 4,758.70, ਆਇਰਲੈਂਡ ਲਈ 0.79, ਤਨਜ਼ਾਨੀਆ ਲਈ 890.58, ਆਸਟ੍ਰੀਆ ਲਈ 0.77, ਚੀਨ ਲਈ 4.19, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ 4.39 ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ 4.39 ਹੈ।