RBI On I-CRR: RBI ਨੇ 7 ਅਕਤੂਬਰ, 2023 ਤੋਂ ਵਧੇ ਹੋਏ ਨਕਦ ਰਿਜ਼ਰਵ ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਗਲੇ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਵਧੇ ਹੋਏ ਨਕਦ ਰਿਜ਼ਰਵ ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਪੜਾਅਵਾਰ ਘਟਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦੇ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੈਂਕਾਂ ਕੋਲ ਨਕਦੀ ਵਧ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ 10 ਅਗਸਤ 2023 ਨੂੰ ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਨੇ ਬੈਂਕਾਂ ਲਈ 10 ਫੀਸਦੀ ਕੈਸ਼ ਰਿਜ਼ਰਵ ਅਨੁਪਾਤ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਉਪਬੰਧ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕੈਸ਼ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈੱਸ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਮੀਖਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੇ ਪੜਾਅਵਾਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਧੇ ਹੋਏ ਨਕਦ ਰਿਜ਼ਰਵ ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਨਕਰੀਮੈਂਟਲ ਕੈਸ਼ ਰਿਜ਼ਰਵ ਅਨੁਪਾਤ ਦੇ ਤਹਿਤ ਜਮ੍ਹਾ ਰਾਸ਼ੀ ਨੂੰ ਪੜਾਅਵਾਰ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਤਾਂ ਕਿ ਮੁਦਰਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕੇ।
ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 9 ਸਤੰਬਰ, 2023 ਤੋਂ, ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੈਂਕਾਂ ਨੇ ਵਧੀ ਹੋਈ ਨਕਦੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਅਨੁਪਾਤ ਦੇ ਤਹਿਤ ਰੱਖੀ ਗਈ ਰਕਮ ਦਾ 25 ਫੀਸਦੀ ਬੈਂਕਿੰਗ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। 23 ਸਤੰਬਰ 2023 ਤੋਂ ਬੈਂਕਿੰਗ ਪ੍ਰਣਾਲੀ 'ਚ 25 ਫੀਸਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈਸਾ ਆਵੇਗਾ ਤੇ 7 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਬਾਕੀ 50 ਫੀਸਦੀ ਰਕਮ ਵੀ ਬੈਂਕਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
10 ਅਗਸਤ, 2023 ਨੂੰ ਆਰਬੀਆਈ ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ, ਬੈਂਕਾਂ ਲਈ 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਾਧੇ ਵਾਲੇ ਨਕਦ ਰਿਜ਼ਰਵ ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਰੱਖਣ ਦੇ ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੈਂਕਾਂ ਕੋਲ ਨਕਦੀ ਦੀ ਕਮੀ ਸੀ। RBI ਨੇ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਬੈਂਕਾਂ 'ਚ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਕਦੀ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਲਿਆ ਹੈ।
ਪਰ ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦਾ ਸੀਜ਼ਨ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ਤਾਂ ਨਕਦੀ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਬੈਂਕ ਲਗਾਤਾਰ ਇਸ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਲਈ ਤਰਲੇ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਕੈਸ਼ ਰਿਜ਼ਰਵ ਅਨੁਪਾਤ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦੇ ਆਪਣੇ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਬੈਂਕ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਨ ਦੇ ਸਕਣ।