Making Coins in India: ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੇ ਹੋਣਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਨਵੇਂ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਸਿੱਕਿਆਂ ਦਾ ਕਾਫੀ ਭੰਡਾਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਦਰਅਸਲ, ਕੁਝ ਲੋਕ ਸਿੱਕੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਦੇ ਸ਼ੌਕੀਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਸਿੱਕਾ ਕਿਸ ਧਾਤ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਾਂਗੇ ਕਿ ਸਿੱਕੇ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੀ ਧਾਤ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰਬੀਆਈ) ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਸਿੱਕੇ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸਿੱਕੇ ਮੁੰਬਈ, ਅਲੀਪੁਰ (ਕੋਲਕਾਤਾ), ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਅਤੇ ਨੋਇਡਾ ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਤੁਸੀਂ ਸਿੱਕਿਆਂ 'ਤੇ ਬਣੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਸਿੱਕਾ ਕਿੱਥੇ ਬਣਿਆ ਸੀ।ਇਸ ਦੇ ਹਰ ਸਿੱਕੇ 'ਤੇ ਟਕਸਾਲ ਦਾ ਸਾਲ ਲਿਖਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਿੱਕਿਆਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਸਾਲ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਕਾ ਕਿਸ ਥਾਂ 'ਤੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਿੱਕੇ 'ਤੇ ਸਟਾਰ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਹੈਦਰਾਬਾਦ 'ਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਨੋਇਡਾ ਵਿੱਚ ਟਕਸਾਲ ਵਾਲੇ ਸਿੱਕਿਆਂ ਉੱਤੇ ਇੱਕ 'ਠੋਸ ਬਿੰਦੀ' ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮੁੰਬਈ 'ਚ ਟਕਸਾਲ ਵਾਲੇ ਸਿੱਕਿਆਂ 'ਚ 'ਹੀਰੇ' ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਸਿੱਕਿਆਂ 'ਤੇ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਨਿਸ਼ਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਸਿੱਕੇ ਐਕਟ 1906 ਦੇ ਤਹਿਤ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਐਕਟ ਤਹਿਤ ਸਿੱਕਿਆਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਸਪਲਾਈ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਆਰ.ਬੀ.ਆਈ. ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਧਾਤਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਾਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਫੈਰੀਟਿਕ ਸਟੀਲ (17% ਕ੍ਰੋਮੀਅਮ ਅਤੇ 83% ਆਇਰਨ) ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਿੱਕਿਆਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ 10 ਰੁਪਏ ਦੇ ਸਿੱਕੇ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ 10 ਰੁਪਏ ਦਾ ਸਿੱਕਾ ਗੋਲ ਅਤੇ 27 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਲੰਬਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਿੱਕੇ ਦਾ ਵਜ਼ਨ 7.71 ਗ੍ਰਾਮ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਬਾਹਰੀ ਪੀਲੀ ਰਿੰਗ ਦਾ ਭਾਰ 4.45 ਗ੍ਰਾਮ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਅੰਦਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਭਾਰ 3.26 ਗ੍ਰਾਮ ਹੈ।
ਨੋਟ : ਪੰਜਾਬੀ ਦੀਆਂ ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਵੀਡੀਓ ਵੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ABP ਸਾਂਝਾ ਦੇ YouTube ਚੈਨਲ ਨੂੰ Subscribe ਕਰ ਲਵੋ। ABP ਸਾਂਝਾ ਸਾਰੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਸਾਨੂੰ ਫੇਸਬੁੱਕ, ਟਵਿੱਟਰ, ਕੂ, ਸ਼ੇਅਰਚੈੱਟ ਅਤੇ ਡੇਲੀਹੰਟ 'ਤੇ ਵੀ ਫੋਲੋ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਸਾਡੀ ABP ਸਾਂਝਾ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ https://punjabi.abplive.com/ 'ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਵੀ ਖ਼ਬਰਾਂ ਨੂੰ ਤਫ਼ਸੀਲ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ ।