ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਸਾਰੇ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਆਪਣਾ-ਆਪਣਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਪਾਲਣ ਉਸ ਧਰਮ ਦੇ ਲੋਕ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਵੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੈ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਾਂਗੇ ਕਿ ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਲਾਈਨ ਵਿਚ ਕਿਉਂ ਖੜ੍ਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਦੇਖਦੇ ਹਨ।
ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 1.9 ਬਿਲੀਅਨ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕ ਹਨ, ਜੋ 2030 ਤੱਕ ਵਧ ਕੇ 2.2 ਬਿਲੀਅਨ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਅੱਜ ਇਸਲਾਮ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਧਰਮ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਲਗਭਗ 24 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਅੰਕੜੇ 'ਦਿ ਗਲੋਬਲਲਿਸਟ' ਤੋਂ ਲਏ ਗਏ ਹਨ।
ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਵਾਰ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਮੁਸਲਿਮ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਬਹਾਨੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਆਪਣਾ ਮੂੰਹ ਇੱਕੋ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਕੇ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਜਾਂ ਸਮੂਹਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਉਹ ਇੱਕ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਕੋਈ ਵਿਵਾਦ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੁਰਾਨ ਤੇ ਹਦੀਸ ਵਿੱਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਨਮਾਜ਼ ਕਿਬਲਾ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਮੂੰਹ ਕਰਕੇ ਪੜ੍ਹੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਬਰਾਬਰ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਕੇ ਅਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਮੱਕਾ ਮਸਜਿਦ ਅਤੇ ਜਿੱਥੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੱਜ ਕਰਨ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਮੂੰਹ ਕਰਕੇ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨਮਾਜ਼ ਕਿਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ?
ਇਹ ਮਸਜਿਦ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਮੂੰਹ ਕਰਕੇ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਵੀ ਉੱਤਰ-ਦੱਖਣ ਜਾਂ ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਮੋੜ ਕੇ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇੱਥੇ ਦਿਸ਼ਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਮੱਕਾ ਮਸਜਿਦ ਵੱਲ ਮੁੜਨਾ ਵਧੇਰੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੌਲਾਨਾ ਅਬਰਾਰ ਕਾਸਮੀ ਅਨੁਸਾਰ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਹਰ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਉਹ ਹਰ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਪਰ ਕਿਬਲਾ ਵੱਲ ਮੂੰਹ ਕਰਕੇ ਨਮਾਜ਼ ਅਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਬੰਨ੍ਹਣਾ ਅਤੇ ਵਿਵਾਦਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਬਰਾਬਰ ਖੜੇ ਹੋਣਾ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਲ੍ਹਾ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਉਸਦੇ ਸਾਰੇ ਸੇਵਕ ਬਰਾਬਰ ਹਨ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਗਰੀਬ ਹੋਣ ਜਾਂ ਅਮੀਰ। ਹਰ ਕੋਈ ਬਰਾਬਰ ਹੈ।