Dental Care Tips: ਸਿਆਣੇ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਦੰਦ ਗਏ ਤਾਂ ਸਵਾਦ ਗਿਆ, ਅੱਖਾਂ ਗਈਆਂ ਜਹਾਨ ਗਿਆ। ਇਸ ਲਈ ਦੰਦ (teeth) ਵੀ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਅੰਗ ਹੈ। ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਲਈ ਬੁਰਸ਼ (brushing teeth) ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਬੁਰਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਖਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਬੁਰਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ? ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਇਨੇਮਲ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਉਪਰਲੀ ਪਰਤ ਨੂੰ ਇਨੇਮਲ (enamel) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਦੰਦਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਪਰਤ ਐਸਿਡ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਬੁਰਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਮਸੂੜਿਆਂ ਅਤੇ ਦੰਦਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਭੋਜਨ ਦੇ ਕਣ ਅਤੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਇਨੇਮਲ ਵੀ ਥੋੜ੍ਹਾ ਘਸ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਬੁਰਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਇਨੇਮਲ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਐਸਿਡ ਇਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਘਸਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਚਮਕ ਘੱਟ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਸੂੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਝਰਨਾਹਟ ਅਤੇ ਦਰਦ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਉਪਲਬਧ ਟੂਥਪੇਸਟ ਬੁਨਿਆਦੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੀਐਚ ਲਗਭਗ 7.5 ਤੋਂ 9 ਤੱਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਹਲਕਾ ਐਸਿਡ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦਾ pH ਲਗਭਗ 6 ਤੋਂ 7.5 ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਾਂ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੂੰਹ ਦਾ pH ਲਗਭਗ ਨਿਰਪੱਖ ਹੈ। ਹੁਣ ਕਿਉਂਕਿ ਟੂਥਪੇਸਟ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਬੁਰਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਨੇਮਲ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਐਸਿਡ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਰੰਤ ਖਾਣਾ ਮਸੂੜਿਆਂ ਅਤੇ ਦੰਦਾਂ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੈ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਬੁਰਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 20 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਇਨੇਮਲ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਐਸਿਡ ਲਗਭਗ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਭੁੱਖੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਪਾਣੀ ਪੀ ਸਕਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹਲਕਾ ਡਰਿੰਕ ਪੀ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਬੁਰਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਮਸਾਲੇਦਾਰ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮਸਾਲੇਦਾਰ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਐਸਿਡ ਇਨੇਮਲ ਨੂੰ ਹੋਰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਸਾਲੇਦਾਰ ਭੋਜਨ ਦੰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਮਸੂੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਲਨ ਅਤੇ ਝਰਨਾਹਟ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
Disclaimer: ਇਸ ਲੇਖ ਵਿਚ ਦੱਸੇ ਗਏ ਤਰੀਕਿਆਂ ਅਤੇ ਸੁਝਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ,ਕਿਸੇ ਡਾਕਟਰ ਜਾਂ ਸਬੰਧਤ ਮਾਹਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਜ਼ਰੂਰ ਲਓ।