Right way of Eating: ਮਨੁੱਖ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਜਾਨਵਰ ਅਤੇ ਜੀਵ-ਜੰਤੂ ਵੀ ਭੋਜਨ ਖਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸੇ ਕਿ ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਜਾਨਵਰ ਭੋਜਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇਨਸਾਨਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚੁਸਤ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਹੋਵੋਗੇ ਅਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਬੁਰਾ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੋਗੇ ਕਿ ਆਧੁਨਿਕ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਅੱਜ ਦੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦਾ ਸੱਚ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਭੋਜਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਲ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਬਿਮਾਰ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਪਏ ਹਨ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਅਨੁਸਾਰ ਭੋਜਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕੀ ਨਿਯਮ ਹਨ, ਇਹ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।


ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਦੇ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਨਿਯਮ ਕੀ ਹਨ?


ਪਹਿਲਾ ਨਿਯਮ: ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਨੁਕਸ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰੋ। ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਲਈ ਤਿੰਨ ਦੋਸ਼ ਦੱਸੇ ਗਏ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵਾਤ, ਪਿੱਤ ਅਤੇ ਕਫ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰੂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਦੋਸ਼ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਅਜਿਹਾ ਭੋਜਨ ਖਾਓ ਜੋ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਕਮੀ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ...


ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ 'ਚ ਹਵਾ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗੈਸ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ, ਖੁਸ਼ਕੀ ਹੈ, ਸਰੀਰ 'ਚ ਬਹੁਤ ਹਲਕਾ ਜਾਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੁਰਾਕ 'ਚ ਘਿਓ, ਦੁੱਧ, ਗੁੜ, ਤਾਜ਼ੇ ਮਿੱਠੇ ਫਲ ਅਤੇ ਸੁੱਕੇ ਮੇਵੇ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਖਾਓ।


ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ 'ਚ ਪਿਟਾਸ਼ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਭਾਵ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਛਾਤੀ 'ਤੇ ਜਲਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਐਸੀਡਿਟੀ ਅਕਸਰ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਖੀਰਾ, ਨਿੰਬੂ, ਆਂਵਲਾ, ਕੇਲਾ, ਪੁਦੀਨਾ, ਅਨਾਰ, ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ।


ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕਫ ਦੋਸ਼ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਾਪਣ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨੀਂਦ ਆਉਣ ਅਤੇ ਹਰ ਸਮੇਂ ਥੱਕੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਹਲਕਾ ਰੱਖਣ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਰੇਸ਼ੇਦਾਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਫਲ। ਅਨਾਨਾਸ, ਪਪੀਤਾ, ਚੀਕੂ, ਨਾਸ਼ਪਾਤੀ, ਅਮਰੂਦ, ਹਰੀਆਂ ਫਲੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਓ। ਸੁੱਕੇ ਮੇਵੇ ਖਾਓ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਮਾਖਾਨਾ ਅਤੇ ਬਦਾਮ।


ਭੋਜਨ ਕਰਨ ਦਾ ਸਹੀ ਸਮਾਂ ਕੀ ਹੈ?



  • ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿਣ ਲਈ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਿਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

  • ਸਵੇਰੇ 7 ਤੋਂ 8 ਵਜੇ ਤੱਕ ਨਾਸ਼ਤਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਦੁਪਹਿਰ ਦਾ ਖਾਣਾ 1.30 ਤੋਂ 2.00 ਵਜੇ ਤੱਕ ਕਰੋ। ਰਾਤ ਦਾ ਖਾਣਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ 8 ਵਜੇ ਤੱਕ ਖਾ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

  • ਸੌਣ ਤੋਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 2 ਘੰਟੇ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਤ ਦਾ ਖਾਣਾ ਖਾਓ।

  • ਨਾਸ਼ਤੇ ਅਤੇ ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ ਖਾਣੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਅਤੇ ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ ਖਾਣੇ ਅਤੇ ਰਾਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਦੋ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਵੀ ਫਲ ਜਾਂ ਸਲਾਦ ਆਦਿ ਖਾਓ।

  • ਭੋਜਨ ਦੇ ਨਾਲ ਕੱਚਾ ਸਲਾਦ ਨਾ ਖਾਓ। ਯਾਨੀ ਕੱਚੇ ਪਿਆਜ਼ ਅਤੇ ਹਰੀਆਂ ਮਿਰਚਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਭੋਜਨ ਦੇ ਨਾਲ ਖੀਰਾ, ਖੀਰਾ ਆਦਿ ਨਾ ਖਾਓ।

  • ਭੋਜਨ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਪੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਇੱਕ ਘੁੱਟ ਪੀਓ ਜਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੀਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਕੋਸਾ ਪਾਣੀ ਪੀਓ।