When Doctors Ask for CT Scan : ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਵਿਆਪਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਸ਼ਬਦ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਹਰ ਕੋਈ ਸੁਣਦਾ ਹੈ ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਇਸ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਵੀ ਹਨ। ਪਰ ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਲਝਣ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਡਾਕਟਰ ਹੁਣ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਲਈ ਕਿਉਂ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਐਕਸ-ਰੇ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੁਝ ਲੋਕ ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਵੀ ਡਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਐਕਸਰੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੀ.ਟੀ. ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਹਾਲਤ ਗੰਭੀਰ ਹੈ ! ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਸਹੀ ਜਵਾਬ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਥੇ ਮਿਲਣਗੇ।
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਐਕਸ-ਰੇ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ CAT ਸਕੈਨ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਸਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ ਹੈ - ਕੰਪਿਊਟਰਾਈਜ਼ਡ ਟੋਮੋਗ੍ਰਾਫੀ ਸਕੈਨ (CT Scan)। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ। ਡਾਕਟਰ ਪਹਿਲਾਂ ਐਕਸ-ਰੇ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੰਮ ਐਕਸਰੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਤਾਂ ਉਹ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਲਈ ਲਿਖਦੇ ਹਨ।
ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਇੱਕ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਨਰਮ ਟਿਸ਼ੂਆਂ, ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਜਾਂ ਹੱਡੀਆਂ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰਪੂਰਵਕ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਡਾਕਟਰ ਇਸ ਨੂੰ ਵੱਡੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵੱਡੇ ਸ਼ੱਕ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ, ਕਿਉਂਕਿ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ...
- ਸਿਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿੱਚ
- ਗੰਭੀਰ ਮੋਢੇ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ
- ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ
- ਗੋਡਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ
- ਛਾਤੀ ਦਾ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ
- ਪੇਟ ਦਾ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ
- ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਦਾ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ
ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
- ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਲਈ, ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਮਸ਼ੀਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਲੇਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਸ਼ੀਨ ਇਕ ਸੁਰੰਗ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ 'ਤੇ ਲੇਟ ਕੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਮਸ਼ੀਨ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕੋਣਾਂ ਤੋਂ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਇਹ ਫੋਟੋਆਂ ਮਸ਼ੀਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਨੂੰ ਭੇਜੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਸਰੀਰ ਦੇ ਉਸ ਹਿੱਸੇ ਦੀਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਲਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕੰਪਿਊਟਰ 'ਤੇ ਭੇਜਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰੀਰ ਦੇ ਉਸ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਹਰ ਕੋਣ ਤੋਂ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ 3ਡੀ ਤਸਵੀਰਾਂ ਬਣਾ ਕੇ ਇਕੱਠੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਸਹੀ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
- ਇਸ ਟੈਸਟ ਨੂੰ ਕਰਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਮਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਕੱਟ ਲੱਗੇਗਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਖੂਨ ਦਾ ਕੋਈ ਤੁਪਕਾ ਡਿੱਗੇਗਾ।
ਕਿਹੜੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
- ਮਾਸਪੇਸ਼ੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵਿੱਚ
- ਗੰਭੀਰ ਹੱਡੀ ਰੋਗ ਵਿੱਚ
- ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੌਰਾਨ
- ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੱਟ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਲਈ
- ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ