Science Behind Eye Twitching: ਤੁਸੀਂ ਅਕਸਰ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਅੱਖਾਂ ਫੜਕਣ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੇ ਅਤੇ ਮਾੜੇ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਫੜਕਣ ਦਾ ਸਬੰਧ ਜੋਤਿਸ਼ ਨਾਲ ਹੈ, ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਇਹ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਮਾਮਲਾ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਅੱਖਾਂ ਫੜਕਣ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਲਕ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਇਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਇਲਾਜ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਾਂਗੇ ਕਿ ਅੱਖਾਂ ਕਿਵੇਂ ਫੜਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਹਾਪਕਿਨਜ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅੱਖਾਂ ਦਾ ਫੜਕਨਾ ਇੱਕ ਆਮ ਸਥਿਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਜੈਨੇਟਿਕ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਫੜਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਆਈਲਿਡ ਮਾਈਓਕਾਇਮੀਆ (Eyelid myokymia) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਸਥਾਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਲਈ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਫੜਕਣ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਫੜਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਬੇਨਾਇਨ ਅਸੈਂਸ਼ੀਅਲ ਬਲੇਫਰੋਸਪਾਜ਼ਮ (Benign essential blepharospasm) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਝਪਕਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪਲਕਾਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਠੀਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਉਂਦੇ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
ਅੱਖ ਫੜਕਣ ਦਾ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੈ?
ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਫੜਕਣ ਦੇ ਸਹੀ ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਅਜੇ ਤੱਕ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਸਕਿਆ ਹੈ ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਤਣਾਅ, ਅੱਖਾਂ 'ਤੇ ਦਬਾਅ, ਕੈਫੀਨ ਦਾ ਸੇਵਨ, ਕੁਝ ਦਵਾਈਆਂ, ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਖੁਸ਼ਕੀ ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਅੱਖਾਂ ਫੜਕਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਫੜਕਣ ਨਾਲ ਪਲਕ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਝਮੱਕੇ ਦੀ ਹਲਕੀ ਜਿਹੀ ਝਰਕੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਗੰਭੀਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਫੜਕਣ ਦੌਰਾਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਪਲਕਾਂ ਕੁਝ ਸਕਿੰਟਾਂ ਲਈ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਣ 'ਤੇ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਫੜਕ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਫੜਕਣ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚੀਏ?
ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਨੀਂਦ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਕੈਫੀਨ ਦਾ ਸੇਵਨ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਤਣਾਅ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕਸਰਤ ਜਾਂ ਮੈਡੀਟੇਸ਼ਨ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ਕੀ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਨਕਲੀ ਅੱਥਰੂ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਪਾਉਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਝਰਨਾਹਟ ਕਈ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਬਣੀ ਰਹੇ ਜਾਂ ਅੱਖਾਂ ਖੋਲ੍ਹਣ ਵਿੱਚ ਦਿੱਕਤ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।