Health Risks of Loud Music: ਕੀ ਡੀਜੇ ਦੀ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਕਾਰਨ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਇਹ ਸਵਾਲ ਇਸ ਲਈ ਉਠਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਭੋਪਾਲ 'ਚ ਡੀਜੇ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਆਵਾਜ਼ ਕਾਰਨ ਇੱਕ 13 ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਹ ਦੁਰਗਾ ਮੂਰਤੀਆਂ ਦੇ ਵਿਸਰਜਨ ਲਈ ਜਾ ਰਹੇ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਨੱਚ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਪਰ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਡੀਜੇ ਤੋਂ ਡਿੱਗ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।


ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਕੋਈ ਪਹਿਲਾ ਮਾਮਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਚ ਡੀਜੇ ਦੀ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਜਾਂ ਮੌਤ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਆ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਜਾਂ ਸੰਗੀਤ ਸੁਣਨ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕੀ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਆਖਿਰ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਸਿਹਤ ਲਈ ਕਿੰਨੀ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ।



ਡੀਜੇ ਦੀ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਕਿੰਨੀ ਖਤਰਨਾਕ ?


ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਕਾਰਨ 12 ਤੋਂ 35 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲਗਭਗ 100 ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣਨ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਕਈ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸੈਂਟਰਜ਼ ਫਾਰ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ ਕੰਟਰੋਲ ਐਂਡ ਪ੍ਰੀਵੈਂਸ਼ਨ (CDC) ਮੁਤਾਬਕ, ਤੈਅ ਲਿਮਿਟ ਤੋਂ ਵੱਧ ਡੈਸੀਬਲ ਲੈਵਲ ਹੋਣ ਤੇ ਸੁਣਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਨਾਲ ਕਈ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਚਿੜਚਿੜਾਪਣ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।


ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਕਾਰਨ ਕਿਹੜੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹਨ?


ਬਹਿਰਾਪਨ


ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ


ਚਿੜਚਿੜਾਪਨ


ਗੰਭੀਰ ਸਿਰ ਦਰਦ


ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ


ਇਨਸੌਮਨੀਆ


ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ


ਦਿਮਾਗੀ ਹੈਮਰੇਜ


ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ


ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਖਤਰਾ



ਕੀ DJ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੈ?


ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਕੰਨਾਂ ਦਾ ਦਿਲ ਨਾਲ ਸਿੱਧਾ ਸਬੰਧ ਹੈ। ਭਾਵ, ਜੋ ਵੀ ਆਵਾਜ਼ ਕੰਨਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਨਾੜੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਦਿਲ ਤੱਕ ਵੀ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਡੀਜੇ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਲਗਾਤਾਰ ਕੰਨਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਤਣਾਅ, ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਡਰ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਕੰਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਗਾੜ੍ਹਾ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਇਹ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੇ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਿਊਜਰਸੀ ਮੈਡੀਕਸ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰੌਲੇ-ਰੱਪੇ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਏਅਰਪੋਰਟ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ 72% ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੱਚੇ, ਬਜ਼ੁਰਗ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
 
ਕਿੰਨੀ ਆਵਾਜ਼ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ?


ਆਵਾਜ਼ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਡੈਸੀਬਲ (DB) ਵਿੱਚ ਮਾਪੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹੀਰਿੰਗ ਹੈਲਥ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 70 ਡੈਸੀਬਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸਾਡੇ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ੋਰ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣਾ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸੰਗੀਤ ਯੰਤਰਾਂ, ਈਅਰਫੋਨਾਂ ਅਤੇ ਈਅਰਬਡਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ 60% ਵਾਲੀਅਮ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਿਰਫ 75-80 ਡੈਸੀਬਲ ਹੈ, ਜੋ ਪੂਰੀ ਆਵਾਜ਼ 'ਤੇ 110 ਡੈਸੀਬਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 8 ਘੰਟਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਲਈ 85 ਡੈਸੀਬਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ੋਰ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਸੁਣਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਘੱਟ ਸਕਦੀ ਹੈ।