Polycystic Ovary Syndrome: ਔਰਤਾਂ ਘਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬਾਹਰ ਤੱਕ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਗੱਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀਆਂ। ਜੇਕਰ ਸਮੱਸਿਆ ਨਿੱਜੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲ ਜਾਣਾ ਹੋਰ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪੀਸੀਓਐਸ ਯਾਨੀ ਪੋਲੀਸਿਸਟਿਕ ਓਵਰੀ ਸਿੰਡਰੋਮ (Polycystic Ovary Syndrome) ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਅਕਸਰ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਬੀਮਾਰੀ 'ਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ 'ਚ ਕਈ ਅਸਾਧਾਰਨ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਿਪ੍ਰੈਸ਼ਨ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਅਜੇ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ PCOD ਤੇ PCOS ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦੀ ਕਮੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਪੋਲੀਸਿਸਟਿਕ ਓਵਰੀ ਸਿੰਡਰੋਮ ਤੇ ਇਸ 'ਤੇ ਮਾਹਿਰ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮਰਦਾਂ ਵਾਲਾ ਹਾਰਮੋਨ ਵਧਦਾ
ਐਂਡਰੋਜਨ ਹਾਰਮੋਨ ਔਰਤਾਂ ਤੇ ਮਰਦਾਂ ਦੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਹਾਰਮੋਨ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਪੋਲੀਸਿਸਟਿਕ ਓਵਰੀ ਸਿੰਡਰੋਮ ਜਾਂ ਪੀਸੀਓਸੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਹਾਰਮੋਨਲ ਅਸੰਤੁਲਨ ਹੈ। ਪੀਸੀਓਐਸ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਮਰਦ ਹਾਰਮੋਨ 'ਐਂਡਰੋਜਨ' ਵਧਦਾ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਅੰਡਕੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਗੰਢ (ਸਿਸਟ) ਬਣਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ
ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਔਰਤ PCOS ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਹਾਰਮੋਨਲ ਅਸੰਤੁਲਨ ਕਾਰਨ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਅਣਚਾਹੇ ਵਾਲ, ਵਾਲਾਂ ਦਾ ਝੜਨਾ, ਮੁਹਾਸੇ, ਭਾਰ ਵਧਣਾ, ਪੀਰੀਅਡਜ਼ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਨਾ ਆਉਣਾ ਤੇ ਬਾਂਝਪਨ (ਗਰਭਧਾਰਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ) ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਨਾ ਦੇਣ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਬਹੁਤ ਘਾਤਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਖਤਰਾ
ਵਰਲਡ ਹੈਲਥ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪੀਸੀਓਡੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾਲ ਪੀੜਤ 10 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇਦਾਨੀ (ਬੱਚੇਦਾਸ਼) ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਓਵਰੀ ਵਿੱਚ ਗੰਢ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਡਾਕਟਰ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਰਮੋਨਲ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਮਾੜੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਕਾਰਨ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਭੋਜਨ, ਤਲੇ ਹੋਏ ਭੋਜਨ ਤੇ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੀ ਘਾਟ ਖਾਣ ਨਾਲ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਭਾਰ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ PCOS ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਤੇ ਇਲਾਜ ਵੀ ਇਸ ਨਾਲ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਯੋਗਾ ਅਜਿਹਾ ਕਾਰਕ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾਲ ਨਿਪਟਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜਦੋਂ ਸਮੱਸਿਆ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਦਵਾਈਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹੀ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।