ਗਰਮੀ ਵਧਣ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਵੀ ਵਧ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਤਾਪਮਾਨ ਵਧਣ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਦੀਆਂ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਫੈਲਣ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਖੂਨ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਘੱਟ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਨੂੰ ਖੂਨ ਪੰਪ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਆਕਸੀਜਨ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਪਾਉਂਦੀ। ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਬਾਹਰ ਜਾਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਸੀਨਾ ਆਉਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਸੋਡੀਅਮ ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਲਾਈਟਸ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਨਸਾਂ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਲਾਈਟਸ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਇਸ ਸਭ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਡੀਹਾਈਡ੍ਰੇਸ਼ਨ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ।
WHO ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ 1998 ਤੋਂ 2017 ਦਰਮਿਆਨ 1.66 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਗਰਮੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਕਾਰਨ ਹੋਈ। ਇਸ ਲਈ, ਗਰਮੀਆਂ ਦੀ ਇਸ ਬੇਰਹਿਮ ਗਰਮੀ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਨਾ ਲਓ। ਗਰਮੀਆਂ 'ਚ ਕਈ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ WHO ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਭਿਆਨਕ ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਾਂ।
ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਨਬਰਨ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗਰਮੀਆਂ 'ਚ ਖੂਬ ਪਾਣੀ ਪੀਓ। ਪਾਣੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਪੀਓ। ਪਰ ਚਾਹ ਅਤੇ ਕੌਫੀ ਦਾ ਸੇਵਨ ਸੰਜਮ ਵਿੱਚ ਕਰੋ। ਸ਼ਰਾਬ ਜਾਂ ਸ਼ਰਾਬ ਨੂੰ ਹੱਥ ਵੀ ਨਾ ਲਗਾਓ। ਇਹ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਸੋਖ ਲਵੇਗਾ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਬਾਹਰ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਮੁਸੀਬਤ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦੇਵੇਗਾ।
ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੂਤੀ ਅਤੇ ਹਲਕੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਬਾਹਰ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਢਿੱਲੇ ਢਿੱਲੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਓ। ਜੇ ਸੂਰਜ ਬਹੁਤ ਚਮਕਦਾਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਟੋਪੀ ਅਤੇ ਸਨਗਲਾਸ ਪਹਿਨੋ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਤੇਜ਼ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਸੂਤੀ ਕੱਪੜੇ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਭਿਓ ਕੇ ਆਪਣੇ ਸਿਰ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਲਪੇਟੋ।
ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕੋਸੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ। ਵਾਰ-ਵਾਰ ਹੱਥ ਪੈਰ ਧੋਂਦੇ ਰਹੋ। ਜਿੰਨਾ ਹੋ ਸਕੇ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਰਹੋ। ਘਰ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਨੂੰ ਠੰਡਾ ਰੱਖੋ। ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਇਨਡੋਰ ਪੌਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਦਿਨ ਵੇਲੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਨੂੰ ਘਰ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਪਰਦਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਖ਼ਤ ਕਸਰਤ ਨਾ ਕਰੋ। ਜਾਂ ਤਾਂ ਸਵੇਰੇ ਜਲਦੀ ਕਸਰਤ ਕਰੋ ਜਾਂ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਦੇਰ ਨਾਲ ਕਸਰਤ ਕਰੋ। ਤੇਜ਼ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਕਸਰਤ ਨਾ ਕਰੋ। ਜਿਮ ਵਿਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਸਰਤ ਨਾ ਕਰੋ।
ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਣਾ ਨਾ ਖਾਓ। ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਭੋਜਨ ਖਾਓ ਪਰ ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਦੋ ਵਾਰ ਖਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਘੱਟ ਖਾਓ ਪਰ ਅਕਸਰ ਖਾਓ। ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੇਸ਼ੇਦਾਰ ਹਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
ਕਿਵੇਂ ਸਮਝੀਏ ਕਿ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਵੇਲੇ ਹੀਟ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ
ਜੇਕਰ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਥਕਾਵਟ, ਚੱਕਰ ਆਉਣੇ, ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ, ਬੇਚੈਨੀ ਵਧਣ, ਬਹੁਤ ਪਿਆਸ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਸਮਝੋ ਕਿ ਹੀਟਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਹਮਲਾ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਮੂਲੀ ਲੱਛਣਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਤੁਹਾਡੀ ਚਮੜੀ ਵਿਚ ਜਲਣ ਹੋਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਸਾਹ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਹੋਣ 'ਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਵੇਗੀ। ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਨ ਵਧ ਜਾਵੇਗੀ। ਪਸੀਨਾ ਆਉਣਾ ਵੀ ਬੰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਬਾਹਰ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਪਸੀਨਾ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ, ਇਹ ਇੱਕ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਸੰਕੇਤ ਹੈ।
ਗੰਭੀਰ ਹੀਟ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਭੰਬਲਭੂਸਾ ਵਧੇਗਾ। ਬੋਲਦੇ ਸਮੇਂ ਤੁਹਾਡੀ ਆਵਾਜ਼ ਗੂੜ੍ਹੀ ਹੋਣ ਲੱਗੇਗੀ। ਤੁਹਾਡਾ ਸਿਰ ਘੁੰਮਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਬੇਹੋਸ਼ ਹੋ ਜਾਓਗੇ। ਫਿਰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ।
ਜੇਕਰ ਗਰਮੀ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੈ
ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਇਹ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਤੁਰੰਤ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕਿਤੇ ਪਨਾਹ ਲਓ। ਪਾਣੀ ਪੀਓ ਅਤੇ ਹੋ ਸਕੇ ਤਾਂ ਨਮਕ, ਚੀਨੀ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਘੋਲ ਪੀਓ। ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਆਪਣੇ ਬੈਗ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ORS ਘੋਲ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਗੰਭੀਰ ਲੱਛਣ ਹੋਣ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਜਾਓ।