Vitiligo leucoderma : ਚਿੱਟੇ ਧੱਬਿਆਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਵਿਟਿਲਿਗੋ (Vitiligo) ਅਤੇ ਲਿਊਕੋਡਰਮਾ (Leukoderma) ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਕੋਈ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ ਪਰ ਜੋ ਲੋਕ ਇਸਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹਨ, ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤਕ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਿਟਿਲਿਗੋ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦਾ ਪੈਟਰਨ ਕੀ ਹੈ...? ਹੇਠਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜਿਹੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਮਿਲ ਜਾਣਗੇ...
ਚਿੱਟੇ ਧੱਬਿਆਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?
ਚਿੱਟੇ ਧੱਬਿਆਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਕੋਈ ਠੋਸ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸੰਭਾਵਿਤ ਕਾਰਨਾਂ 'ਤੇ ਸਿਹਤ ਮਾਹਰ ਇਕਮਤ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਕਈ ਕਾਰਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਮਿਊਨਿਟੀ (Immunity) ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵਿਕਾਰ, ਖ਼ਾਨਦਾਨੀ, ਥਾਇਰਾਇਡ। ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਜਿਹਾ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਚਮੜੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਪਣਾ ਰੰਗ ਗੁਆ ਕੇ ਚਿੱਟੀ ਹੋਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ? ਤਾਂ ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਜਵਾਬ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ...
ਵਿਟਿਲੀਗੋ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?
ਵਿਟਿਲੀਗੋ ਯਾਨੀ ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਚਿੱਟੇ ਧੱਬੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਚਮੜੀ ਨੂੰ ਰੰਗ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਸੈੱਲ ਨਸ਼ਟ ਹੋਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਡਾਕਟਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਮੇਲਾਨੋਸਾਈਟਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਪਿਗਮੈਂਟ ਰੰਗ ਤਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹੀ ਚਮੜੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਰੰਗ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਮੇਲਾਨਿਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਮੇਲੇਨੋਸਾਈਟਸ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਮੇਲੇਨਿਨ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਰੀਰ ਦੇ ਜਿਸ ਹਿੱਸੇ ਜਾਂ ਹਿੱਸੇ 'ਚ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਚਮੜੀ ਦਾ ਰੰਗ ਬਦਲ ਕੇ ਗੋਰਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਵ੍ਹਾਈਟ ਸਪਾਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਚਿੱਟੇ ਚਟਾਕ ਦਾ ਪੈਟਰਨ ਕੀ ਹੈ?
ਚਿੱਟੇ ਦਾਗ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ 'ਤੇ ਕਿਸ ਹੱਦ ਤਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਸ ਦੇ ਸਰੀਰ 'ਚ ਕਿੰਨੀ ਦੂਰ ਤੱਕ ਫੈਲਣਗੇ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਯਕੀਨ ਨਾਲ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਮੇਲੇਨੋਸਾਈਟਸ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਸਿਰਫ ਇਕ ਜਾਂ ਦੋ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਬਣਾ ਕੇ ਵੀ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਇਹ ਕਿਸੇ ਦੇ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਨੱਕ, ਕੰਨਾਂ ਦੀ ਚਮੜੀ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਦਾ ਦੇਖਣ, ਸੁਣਨ ਅਤੇ ਸੁੰਘਣ (Seeing, Hearing and Smelling) ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ 'ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।
ਵਿਟਿਲਿਗੋ ਕਿਸ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਵਿਟਿਲਿਗੋ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 40 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਰੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਤਕਰੀਬਨ ਅੱਧੇ ਮਰੀਜ਼ 20 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਬੱਚੇ ਦੇ ਕਰੀਅਰ ਅਤੇ ਜੀਵਨ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਉਮਰ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਵਿਟਿਲੀਗੋ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਭਾਵੇਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਨਾ ਕਰੇ, ਪਰ ਕਈ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਕਿਸੇ ਕਾਉਂਸਲਰ ਦੀ ਮਦਦ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਵਿਟਿਲਿਗੋ ਦਾ ਇਲਾਜ
ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਤਜ਼ਰਬੇਕਾਰ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਵੈਦਿਆ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਆਪਣਾ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾ ਕੇ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਕਾਬੂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ 'ਚ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ 'ਚ ਉਮੀਦ ਮੁਤਾਬਕ ਨਤੀਜਾ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਦਾ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਡਾਕਟਰ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਇਕ ਜਾਂ ਦੋ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਚਿੱਟੇ ਧੱਬੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਹੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਇਹ ਸੁਝਾਅ ਦੇਣਾ ਚਾਹਾਂਗੇ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਿਨਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।