Male Infertility: ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਨੌਜਵਾਨ ਮਰਦ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੋਵੇਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬਾਂਝਪਨ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਸਪਰਮ ਕਾਊਂਟ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੋਣਾ ਜਾਂ ਸੀਮੇਨ ਕੁਆਲਿਟੀ ਦਾ ਸਹੀ ਨਾ ਹੋਣਾ ਇਸ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਯੂਟਰਸ ਸਿਸਟ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਕੇ ਉੱਭਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਰਦਾਂ ਸਪਰਮ (sperm) ਕਾਊਂਟ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੋਣਾ ਜਾਂ ਸੀਮੇਨ ਕੁਆਲਿਟੀ ਦਾ ਸਹੀ ਨਾ ਹੋਣਾ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਸੀ।
ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਆਈਵੀਐਫ (IVF) ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਤਰੀਕਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਕੇ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਆਈਵੀਐਫ ਕਲੀਨਿਕ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਹੋਣੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਤਕਨੀਕ ਰਾਹੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਲਿਜਾਣ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਹਰਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਕਾਰਨ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਂਝਪਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ।
ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਿਹਤ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 70 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਮਰਦਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਜਨਨ ਦਰ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। 1973 ਅਤੇ 2018 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਨੇ ਪਿਤਾ ਬਣਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਗੁਆ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਸਪਰਮ (sperm) ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ (sperm) ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 1.16% ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ ਘਟ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਰ 1973 ਤੋਂ 2020 ਦਰਮਿਆਨ ਇਹ ਦਰ ਵਧ ਕੇ 2.64 ਫੀਸਦੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ (sperm) ਦੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਇਸ ਗਿਰਾਵਟ ਦਾ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੈ?
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ 2 ਹਫਤਿਆਂ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਖੰਘ, ਤਾਂ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਮਹਿੰਗਾ, ਹੋ ਸਕਦਾ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਖਤਰਾ, ਜਾਣੋ
ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਬਾਂਝਪਨ?
- ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਮਰਦ ਦੀ ਜਣਨ ਸ਼ਕਤੀ ਉਦੋਂ ਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਭਰੂਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਦੀ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਔਰਤ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਗਰਭ 'ਚ ਪਲ ਰਹੇ ਬੱਚੇ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਗਰਭ ਅੰਦਰ ਹੀ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
- ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਖਾਧੇ ਗਏ ਭੋਜਨ ਦਾ ਵੀ ਬੱਚੇ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹਾਰਮੋਨਲ ਅਸੰਤੁਲਨ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਨਾਲ ਜਾਂ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਨਾਲ ਗਰਭ ਵਿੱਚ ਪਲ ਰਹੇ ਬੱਚੇ (ਪੁੱਤਰ) ਦੀ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
- ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਲਈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੀ ਕਾਢ ਕੱਢੀ ਗਈ ਹੈ, ਉਹ ਹੁਣ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਿਖਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਹਾਰਮੋਨਲ ਅਸੰਤੁਲਨ ਵਧਾ ਕੇ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਘਟਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕਾਸਮੈਟਿਕ ਉਤਪਾਦ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜਿਵੇਂ, ਲਿਪਸਟਿਕ।
- ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹੋਰ ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਖਾਦਾਂ ਆਦਿ। ਇਹ ਸਭ ਆਪਣਾ ਅਸਰ ਦਿਖਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਐਟਰਾਜ਼ੀਨ ਨਾਮਕ ਹਰਬੀਸਾਈਡ (ਘਾਹ ਸੁਕਾਉਣ ਵਾਲਾ ਰਸਾਇਣ) ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਉੱਗ ਰਹੇ ਬੇਲੋੜੇ ਘਾਹ ਨੂੰ ਸੁਕਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
- ਡੇਲੀ ਲਾਈਫ ਵਿੱਚ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਟਿਫਿਨ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੋਤਲ ਆਦਿ ਦਾ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਉਪਜਾਊ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਘਟਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੁਰਸ਼ ਹਾਰਮੋਨ ਟੈਸਟੋਸਟ੍ਰੋਨ ਅਤੇ ਸੀਮੇਨ ਹੈਲਥ 'ਤੇ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।
- ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਗੱਦੇ ਅਤੇ ਫੋਮ ਨਾਲ ਬਣੇ ਹੋਰ ਫਰਨੀਚਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਵੀ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਟੈਸਟੋਸਟ੍ਰੋਨ ਦੇ ਪੱਧਰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪੈਕਡ ਫੂਡ, ਕਾਸਮੈਟਿਕਸ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਆਦਿ ਰਾਹੀਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕਾਰਸੀਨੋਜਨਿਕ ਪਦਾਰਥ ਵੀ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰਦੇ ਹਨ।
- ਮੋਟਾਪਾ, ਖਰਾਬ ਲਾਈਫਸਟਾਈਲ, ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਕਮੀ, ਅਲਟਰਾ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਫੂਡ ਦਾ ਸੇਵਨ, ਇਹ ਉਹ ਕਾਰਨ ਹਨ ਜੋ ਬਾਂਝਪਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿਚ ਅੱਗ 'ਤੇ ਤੇਲ ਪਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਪੁਰਸ਼ਾਂ 'ਚ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
- ਲੈਪਟਾਪ, ਸੈਲ ਫ਼ੋਨ ਅਤੇ ਮਾਡਮ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਵੀ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਂਝਪਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਵਧਾ ਰਹੀ ਹੈ।ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਨੂੰ ਬਦਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂਆਂ ਦੀ ਗਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ।
- ਬਾਂਝਪਨ ਸਿਰਫ ਇਸ ਗੱਲ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕਾਰਨ ਆਦਮੀ ਪਿਤਾ ਬਣਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਗੁਆ ਬੈਠਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਵੀ ਕਈ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਮਰਦਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਸ਼ੂਗਰ ਜਾਂ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਂਝਪਨ ਦਰ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।