ਪੀਸੀਓਐਸ (PCOS) : ਪੋਲੀਸਿਸਟਿਕ ਅੰਡਾਸ਼ਯ ਸਿੰਡਰੋਮ ਯਾਨੀ ਪੀਸੀਓਐਸ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਨਿਯਮਿਤ ਮਾਹਵਾਰੀ, ਬਾਂਝਪਨ, ਭਾਰ ਵਧਣਾ, ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਮਰਦਾਂ ਵਰਗੇ ਵਾਲ, ਚਿਹਰੇ ਦਾ ਕਾਲਾ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਪੀਸੀਓਐਸ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਹੋਣ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਪੀਸੀਓਐਸ ਅਤੇ ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧ
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੋਲੀਸਿਸਟਿਕ ਅੰਡਾਸ਼ਯ ਸਿੰਡਰੋਮ (ਪੀ.ਸੀ.ਓ.ਐੱਸ.) ਅਤੇ ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਮੈਟਾਬੌਲਿਕ ਵਿਕਾਰ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੀ.ਸੀ.ਓ.ਐਸ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਮਾੜੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। PCOS ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਔਰਤਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ BMI ਭਾਵ ਬਾਡੀ ਮਾਸ ਇੰਡੈਕਸ (BMI) 25 ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ ਅਤੇ ਟਾਈਪ 2 ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਡਾਕਟਰ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਿਹਤਮੰਦ ਆਦਤਾਂ ਅਪਣਾ ਕੇ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਚੰਗੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਕੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪੀਸੀਓਐਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਕਿਉਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ?
PCOS ਕਾਰਨ ਸਰੀਰ ਇਨਸੁਲਿਨ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧੀ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਇਨਸੁਲਿਨ ਹਾਰਮੋਨ ਦੀ ਸਹੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਟਾਈਪ 2 ਸ਼ੂਗਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖੋਜ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਇਨਸੁਲਿਨ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਜੋ ਔਰਤਾਂ ਜੰਕ ਫੂਡ ਜਾਂ ਘੱਟ ਫਾਈਬਰ ਖੁਰਾਕ ਲੈਣ ਅਤੇ ਕਸਰਤ ਨਾ ਕਰਨ ਵਰਗੀਆਂ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦੀਆਂ ਆਦੀ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬੀ.ਐੱਮ.ਆਈ. ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਪੀਸੀਓਐਸ ਅਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਕੇਸ ਵੀ ਦੇਖੇ ਗਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਭਾਰ ਆਮ ਹੈ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ
1. ਡਾਕਟਰ ਮੁਤਾਬਕ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਖਤਰੇ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ 30 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਹੀ ਆਪਣਾ ਸ਼ੂਗਰ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਆਉਣ 'ਤੇ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਅਜਿਹੇ ਕਿਸੇ ਖਤਰੇ 'ਚੋਂ ਲੰਘ ਰਹੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।
2. ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਐਰੋਬਿਕ ਕਸਰਤ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇਨਸੁਲਿਨ ਦੇ ਸਿਕਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
3. ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਦੇ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਡਾਈਟ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਾਰਕ ਹੈ। ਇਸ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕਰਕੇ ਵੀ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਪੂਰੇ ਅਨਾਜ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
4. ਉਲਟ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਜੇਕਰ ਸ਼ੂਗਰ ਕੰਟਰੋਲ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੇਟਾਫੋਰਟ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਦਵਾਈ ਹੈ ਜੋ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨਸੁਲਿਨ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ।