Kids Yoga Tips : ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਵੋਕਲ ਕੋਰਡਸ (Vocal Chords) ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਗੱਲ-ਬਾਤ 'ਤੇ ਹਕਲਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ (Self-Confidence) ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਯੋਗਾ ਅਤੇ ਆਸਣ (Yoga For Kids) ਸਿਖਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਖਤਮ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੰਖ ਮੁਦਰਾ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਾਭਕਾਰੀ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੰਖ ਮੁਦਰਾ ਦਾ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦਿਲ ਦੇ ਨੇੜੇ ਅਤੇ ਗਲੇ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਸ਼ੰਖ ਮੁਦਰਾ ਬਣਾਉਣ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਮਨ ਸ਼ਾਂਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਰਗਰਮ ਦੌੜਨ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹਾਈ 'ਤੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਬੱਚੇ ਸ਼ੰਖ ਮੁਦਰਾ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਿਵੇਂ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹਨ...
ਸ਼ੰਖ ਮੁਦਰਾ ਕੀ ਹੈ
ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਪੂਜਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸ਼ੰਖਨਾਦ ਨੂੰ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੰਖ ਵਜਾਉਣ ਨਾਲ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ੰਖ ਮੁਦਰਾ ਵੀ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਮੈਲ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਕੇ ਗਲੇ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰਕੇ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਸ਼ੰਖ ਮੁਦਰਾ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਬਣੇ ਸ਼ੰਖ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਰਗੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਅੰਜਲੀ ਮੁਦਰਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯੋਗ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੱਥਾਂ ਦੀਆਂ ਪੰਜ ਉਂਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅੱਗ, ਆਕਾਸ਼, ਪਾਣੀ, ਧਰਤੀ ਅਤੇ ਵਾਯੂ ਦੇ ਪੰਜ ਤੱਤ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਇਸੇ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੰਖ ਮੁਦਰਾ ਦੇ ਅਭਿਆਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਦੀ ਪਿਤ ਕੰਟਰੋਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਗਲੇ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹਰ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਬੋਲੀ ਵਿਚ ਵੀ ਮਿਠਾਸ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ੰਖ ਮੁਦਰਾ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਵਾਓ
- ਸ਼ੰਖ ਮੁਦਰਾ ਲਈ, ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਕਿਤੇ ਵੀ ਬਿਠਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਹੋਵੇ।
- ਬੱਚੇ ਦੀ ਕਮਰ ਸਿੱਧੀ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਛਾਤੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਓ।
- ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਦੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ ਨਾਲ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਦੇ ਅੰਗੂਠੇ ਨੂੰ ਢੱਕੋ।
- ਬੱਚੇ ਦੀ ਛਾਤੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸ਼ੰਖ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿਚ ਹੱਥ ਬਣਾਓ।
- ਹੁਣ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰੋ ਅਤੇ ਓਮ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲੰਬੇ ਡੂੰਘੇ ਸਾਹ ਲਓ।
- ਸ਼ੰਖ ਮੁਦਰਾ ਦੌਰਾਨ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹੋ।
- ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ 15 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਸ਼ੰਖ ਮੁਦਰਾ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਵਾਓ।