Home Cleaning Tips :  ਕੀਟਾਣੂ ਅਤੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਘਰ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਬੁਲਾਏ ਮਹਿਮਾਨ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਖ਼ਤਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਅਕਸਰ ਅਸੀਂ ਜੋ ਘਰ ਸਾਫ਼ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਸ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਜਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਛੂਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਕੀਟਾਣੂਆਂ ਦਾ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਣਾ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ।


ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹਦੇ ਹਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ਜਾਂ ਸਰੀਰ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਤੇ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਾਂ, ਕਈ ਵਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਕੀਟਾਣੂ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਕੁਝ ਖਾਸ ਟਿਪਸ ਅਪਣਾ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨੂੰ ਕੀਟਾਣੂਆਂ ਅਤੇ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ (Germs-Bacteria Free Home) ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ।


ਘਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੀਟਾਣੂ ਕਿੱਥੇ ਹਨ ?


ਘਰ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਜਾਣ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੀਟਾਣੂ  (Germs) ਕਿੱਥੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਘਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸਵਿੱਚ ਬੋਰਡ, ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦੀ ਨੋਕ, ਹੈਂਡਲ ਅਤੇ ਡੋਲ ਦੀ ਘੰਟੀ, ਟੈਲੀਫੋਨ, ਵਾਸ਼ਬੇਸਿਨ, ਮੋਪ, ਸਿਰਹਾਣਾ, ਚਾਦਰ, ਤੌਲੀਆ, ਕੰਘੀ, ਟੀਵੀ ਜਾਂ ਏਸੀ ਰਿਮੋਟ, ਫਰਿੱਜ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਹੈਂਡਲ, ਸੋਫਾ, ਫਰਸ਼ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਉੱਪਰ ਦੀਵਾਰ, ਪੌੜੀਆਂ, ਬਾਲਕੋਨੀ ਦੀ ਰੇਲਿੰਗ ਵਰਗੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਕੀਟਾਣੂ ਆਪਣਾ ਘਰ ਬਣਾ ਕੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।


 ਘਰ 'ਚ ਕੀਟਾਣੂਆਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਟਿਪਸ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰੋ



  • ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਜਿੱਥੇ ਕੀਟਾਣੂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਲੁਕ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ।

  • ਬੈੱਡ ਸ਼ੀਟਾਂ, ਸੋਫੇ ਅਤੇ ਸਿਰਹਾਣੇ ਦੇ ਕਵਰ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਧੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।

  • ਹਰ ਰੋਜ਼ ਵਾਸ਼ਬੇਸਿਨ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਪੂੰਝਣ ਲਈ ਟਿਸ਼ੂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਬੰਦ ਹੋਲਡਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ।

  • ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਹਰੇਕ ਮੈਂਬਰ ਲਈ ਵੱਖਰੇ ਤੌਲੀਏ ਰੱਖੋ। ਹਰ ਰੋਜ਼ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੌਲੀਏ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧੋ ਲਓ ਅਤੇ ਧੁੱਪ ਵਿਚ ਸੁਕਾਓ।

  • ਬਾਹਰੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਜੁੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਚੱਪਲਾਂ ਨੂੰ ਪੈਰਾਂ ਨਾਲ ਘਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਰੱਖੋ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ।


ਰਸੋਈ ਦੇ ਹਰ ਕੋਨੇ ਦੀ ਸਫਾਈ


ਰਸੋਈ ਘਰ (kitchen) ਦਾ ਉਹ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੀਟਾਣੂ ਛੁਪ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਭੋਜਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇੱਥੇ ਸਫਾਈ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਰਸੋਈ ਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੀਟਾਣੂ ਪਲੇਟਫਾਰਮ, ਸਿੰਕ ਟਾਪ, ਸਟੋਵ, ਰਸੋਈ ਦੇ ਤੌਲੀਏ ਜਾਂ ਸਵਿਚ ਬੋਰਡ 'ਤੇ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਫਾਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਰਸੋਈ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਰੱਖਣ ਲਈ ਅਪਣਾਓ ਇਹ ਨੁਸਖੇ...


 ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਫਾਈ



  • ਉਸ ਥਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਰੱਖੋ ਜਿੱਥੇ ਤੁਸੀਂ ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋ।

  • ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਸਾਮਾਨ ਨੂੰ ਕੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਗ੍ਹਾ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ, ਕੱਟਣ ਵਾਲੇ ਬੋਰਡ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਾਫ਼ ਰੱਖੋ।

  • ਸਿੰਕ ਅਤੇ ਸਲੈਬ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਐਂਟੀ-ਬੈਕਟੀਰੀਅਲ ਵਾਈਪਸ (Anti-bacterial wipes) ਜਾਂ ਕੀਟਾਣੂਨਾਸ਼ਕ ਨਾਲ ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਨਾਲ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ।

  • ਫਰਿੱਜ, ਓਵਨ ਵਰਗੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ (Electronic) ਉਪਕਰਨਾਂ ਨੂੰ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ।

  • ਡਿਸ਼ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਨੂੰ ਕੀਟਾਣੂਨਾਸ਼ਕ (Disinfectant) ਨਾਲ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ, ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਡਿਸ਼ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਸਪੰਜ ਨੂੰ ਬਦਲੋ।

  • ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਰਸੋਈ ਦੇ ਫਰਸ਼ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ।


 ਜੇਕਰ ਬਾਥਰੂਮ ਸਾਫ਼ ਰਹੇਗਾ ਤਾਂ ਹਰ ਬਿਮਾਰੀ ਦੂਰ ਰਹੇਗੀ


ਰਸੋਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੇਕਰ ਘਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਫ਼ਾਈ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਹੈ ਬਾਥਰੂਮ (Bathroom)। ਬਾਥਰੂਮ ਦੇ ਨਲ, ਵਾਸ਼ਬੇਸਿਨ, ਫਲੱਸ਼ ਬਟਨ, ਬਾਥਟਬ, ਸਾਬਣ ਜਾਂ ਹੱਥ ਧੋਣ ਵਰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰ ਕਈ ਵਾਰ ਛੂਹਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਕੀਟਾਣੂ ਪੂਰੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਬਾਥਰੂਮ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।


ਇਨ੍ਹਾਂ ਟਿਪਸ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਬਾਥਰੂਮ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਘਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹੋ



  • ਬਾਥਰੂਮ ਵਿੱਚ ਪਹਿਨਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੱਪਲਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖਰਾ ਰੱਖੋ।

  • ਬਾਥਰੂਮ ਦਾ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਬੰਦ ਰੱਖੋ

  • ਫਰਸ਼, ਟਾਇਲਟ ਸੀਟ, ਫਲੱਸ਼ ਬਟਨ, ਨਲ ਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਡਿਟਰਜੈਂਟ ਨਾਲ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ

  • ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਹਰ ਮੈਂਬਰ ਨਹਾ ਕੇ ਬਾਥਰੂਮ ਸਾਫ਼ ਕਰਕੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਿਆ।

  • ਟਾਇਲਟ ਵਿੱਚ ਉਸੇ ਬੁਰਸ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ ਜਿਸਦਾ ਢੱਕਣ ਹੋਵੇ

  • ਵਾਸ਼ਬੇਸਿਨ 'ਤੇ ਰੱਖੇ ਹੈਂਡਵਾਸ਼-ਸਾਬਣ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ।

  • ਹਰ ਰੋਜ਼ ਵਾਸ਼ਬੇਸਿਨ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ ਅਤੇ ਟੈਪ ਕਰੋ।

  • ਸਾਬਣ ਨੂੰ ਸਾਬਣ ਵਾਲੇ ਘੜੇ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ, ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ।

  • ਟਾਇਲਟ ਦੇ ਢੱਕਣ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਫਲੱਸ਼ ਕਰੋ।