Snake Bite Home Remedies: ਸੱਪ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਜੀਵ ਹੈ। ਸੱਪਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਬਹੁਤ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਕੁਝ ਘੱਟ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਹਨ। ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣਾ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ। ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ 7 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ ਕਾਰਨ ਮਰਦੇ ਹਨ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸੱਪ ਦੇ ਡੱਸਣ ਕਾਰਨ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਜਾਨ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਰੰਤ ਕੋਈ ਇਲਾਜ ਮਿਲ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ 'ਤੇ ਡਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਇਸ ਦੁਚਿੱਤੀ 'ਚ ਫਸ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਕਰੀਏ ਤੇ ਕੀ ਨਾ ਕਰੀਏ।
ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਸੱਪ ਡੰਗਦਾ ਤਾਂ ਕੀ ਹੁੰਦਾ
ਜਦੋਂ ਸੱਪ ਡੰਗਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਦੰਦਾਂ ਦਾ ਜ਼ਹਿਰ ਮਾਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਾਖਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹੀ ਜ਼ਹਿਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਖੂਨ ਰਾਹੀਂ ਸਾਰੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੱਪ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ 'ਚ ਫੈਲਣ 'ਚ 3 ਘੰਟੇ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅੱਗੇ ਜਾਣੋ ਸੱਪ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸੱਪ ਦੇ ਕੱਟਣ ਮਗਰੋਂ ਮੁੱਢਲੀ ਸਹਾਇਤਾ
WHO ਅਨੁਸਾਰ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸੱਪ ਨੇ ਡੰਗ ਲਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ ਤੋਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਥਾਂ 'ਤੇ ਲੈ ਜਾਓ। ਜੇਕਰ ਸੱਪ ਅਜੇ ਵੀ ਆਸ-ਪਾਸ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਡੰਡੇ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਭਜਾ ਦਿਓ।
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨੇੜੇ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਓ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜਾਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੁੰਦਰੀਆਂ, ਗਿੱਟੇ, ਬਰੇਸਲੇਟ, ਚੂੜੀਆਂ ਜਾਂ ਮੁੰਦਰੀਆਂ ਆਦਿ ਨੂੰ ਕੱਢ ਦਿਓ ਕਿਉਂਕਿ ਸੋਜ ਹੋਣ 'ਤੇ ਇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੱਪ ਨੇ ਡੰਗਿਆ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਹੌਸਲਾ ਦਿੰਦੇ ਰਹੋ। ਕਈ ਵਾਰ ਅਜਿਹਾ ਸੱਪ ਵੀ ਡੰਗ ਮਾਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਸ ਲਈ ਘਬਰਾਹਟ ਤੋਂ ਬਚੋ।
ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿਵਾਓ ਕਿ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਕਰੋ ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਕਿਸੇ ਵਾਹਨ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਓ।
ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ, ਝਾੜ-ਫੂਕ ਤੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਇਲਾਜ ਤੋਂ ਬਚੋ।
ਗੰਭੀਰ ਦਰਦ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਪੈਰਾਸਿਟਾਮੋਲ ਗੋਲੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਉਲਟੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਘਬਰਾਓ ਨਾ। ਇਹ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ 'ਤੇ ਸੰਭਵ ਹੈ।
ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ ਲਈ ਘਰੇਲੂ ਉਪਚਾਰ
ਜਿਸ ਥਾਂ 'ਤੇ ਸੱਪ ਨੇ ਡੰਗਿਆ ਹੈ, ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਦੋ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟੀਕੇ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਜ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢੋ। ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਟੀਕੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸੂਈ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਜਹਿਰ ਨੂੰ ਟੀਕੇ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਉਸ ਥਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢੋ ਜਿੱਥੇ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜ਼ਹਿਰ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਬਾਹਰ ਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ ਕਿ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਉਲਟੀ ਆ ਜਾਵੇ। ਤੁਸੀਂ ਕੁਝ ਘਿਓ ਖਵਾ ਕੇ ਉਲਟੀ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੋਸਾ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਉਲਟੀ ਕਰਵਾਓ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸੱਪ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰ ਦਾ ਅਸਰ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।
ਕੰਟੋਲੇ ਦੀ ਸਬਜ਼ੀ ਨੂੰ ਪੀਸ ਕੇ ਤੁਰੰਤ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਲਾਓ ਜਿੱਥੇ ਸੱਪ ਨੇ ਡੰਗਿਆ ਹੈ। ਲਸਣ ਨੂੰ ਪੀਸ ਕੇ ਉਸ 'ਚ ਸ਼ਹਿਦ ਮਿਲਾ ਕੇ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਲਾਓ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸੱਪ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰ ਦਾ ਅਸਰ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇੱਥੇ ਦੱਸੇ ਗਏ ਸਾਰੇ ਉਪਾਅ ਘਰੇਲੂ ਹਨ, ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਾ ਕਰੋ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਜ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸਿਰਫ਼ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਨੇੜੇ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਲੈ ਜਾਓ।