Animal Husbandry : ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਿੱਤਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਤੋਂ ਵੀ ਚੰਗਾ ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਿਸਾਨ ਆਪਣੇ ਦੁਧਾਰੂ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਦੇਖਭਾਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਸ਼ੂ ਬੀਮਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੁੱਧ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਗਾਂ-ਮੱਝ ਦੇ ਦੁੱਧ ਤੋਂ ਬਣੇ ਦਹੀ-ਪਨੀਰ, ਘਿਓ ਵਰਗੇ ਉਤਪਾਦ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਚੰਗੀ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਵਿਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਇਸਦੇ ਲਈ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਪਸ਼ੂ ਦੀ ਦੁੱਧ ਦੇਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਸਹੀ ਹੋਵੇ। ਅਜਿਹਾ ਉਦੋਂ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਪਸ਼ੂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿਣ ਲਈ ਸਹੀ ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਊਰਜਾ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ
ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਬੇਸਹਾਰਾ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ ਦੇਣਾ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਰ੍ਹੋਂ ਦੇ ਤੇਲ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਦੀ ਚੰਗੀ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੋ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਗਾਂ ਅਤੇ ਮੱਝ ਦੇ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ ਕਦੋਂ ਦੇਣਾ ਹੈ?
ਡਾ. ਆਨੰਦ ਸਿੰਘ, ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ-2, ਸੀਤਾਪੁਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਬਹੁਤ ਗਰਮੀ ਪੈ ਰਹੀ ਹੈ। ਜੇ ਪਸ਼ੂ ਡੀਹਾਈਡ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਊਰਜਾ ਨਹੀਂ ਬਚੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਊਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਨਾਲ, ਜਾਨਵਰ ਤੁਰੰਤ ਬਿਹਤਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਣਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਠੰਢ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ ਵੀ ਪੀਣ ਲਈ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ ਪਸ਼ੂ ਬਿਮਾਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ।
ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ ਪੀਣ ਨਾਲ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਫਾਇਦਾ
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ ਦੇਣਾ ਲਾਭਦਾਇਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਡਾ: ਆਨੰਦ ਸਿੰਘ ਅਨੁਸਾਰ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ ਉਦੋਂ ਹੀ ਦਿਓ ਜਦੋਂ ਉਹ ਬੀਮਾਰ ਹੋਣ ਜਾਂ ਊਰਜਾ ਦਾ ਪੱਧਰ ਘੱਟ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਿੱਚ 100-200 ਮਿਲੀਲੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੇਲ ਦੀ ਖਪਤ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਮੱਝਾਂ ਜਾਂ ਗਾਵਾਂ ਦੇ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਗੈਸ ਬਣ ਗਈ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੀਣ ਲਈ 400 ਤੋਂ 500 ਮਿਲੀਲੀਟਰ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ ਜ਼ਰੂਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਦੁੱਧ ਦੇਣ ਦੀ ਵਧੇਗੀ ਸਮਰੱਥਾ
ਡਾ. ਆਨੰਦ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਿਮਾਰ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ ਦੇਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਚਨ ਦੀ ਸਹੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਊਰਜਾ ਪੱਧਰ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਪਸ਼ੂ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਦੁਧਾਰੂ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਦੁੱਧ ਦੇਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਮੁਨਾਫਾ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।