ਮੌਸਮ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਭਾਰਤੀ ਖੇਤੀ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾਨ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਨਵੀਂ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ (Farmers Advisory) ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਚਾਰੇ ਲਈ ਜਵਾਰ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਮਾਂ ਇਸ ਲਈ ਬਿਲਕੁਲ ਸਹੀ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪੂਸਾ ਚਰੀ-9, ਪੂਸਾ ਚਰੀ-6 ਜਾਂ ਹੋਰ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਬੀਜ ਦੀ ਮਾਤਰਾ 40 ਕਿਲੋ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਰੱਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਲੋਬੀਆ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਲਈ ਵੀ ਇਹ ਢੁਕਵਾਂ ਸਮਾਂ ਹੈ। ਇਸ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨ ਗੁਆਰ (ਪੂਸਾ ਨਵ ਬਹਾਰ, ਦੁਰਗਾ ਬਹਾਰ), ਮੂਲੀ (ਪੂਸਾ ਚੇਤਕੀ), ਲੋਬੀਆ (ਪੂਸਾ ਸੁਕੋਮਲ), ਬੀਨ (ਪੂਸਾ ਬੀਨ 2, ਪੂਸਾ ਸੇਮ 3), ਪਾਲਕ (ਪੂਸਾ ਭਾਰਤੀ), ਚੌਲਾਈ (ਪੂਸਾ ਲਾਲ ਚੌਲਾਈ, ਪੂਸਾ ਕਿਰਨ) ਆਦਿ ਜੇਕਰ ਖੇਤ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਬਿਜਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬੀਜ ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਸਰੋਤ ਤੋਂ ਹੀ ਖਰੀਦੋ।
ਖੇਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੱਦੂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਜਿਵੇਂ ਲੌਕੀ (ਉੱਨਤ ਕਿਸਮਾਂ ਪੂਸਾ ਨਵੀਨ, ਪੂਸਾ ਸਮਰਿਧੀ), ਕਰੇਲਾ (ਪੂਸਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼, ਪੂਸਾ ਦੋ ਮੌਸਮੀ), ਸੀਤਾਫਲ (ਪੂਸਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਪੂਸਾ ਵਿਕਾਸ), ( ਤੋਰਈ ਦੀ ਪੂਸਾ ਸਨੇਹਾ) ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਕੇ ਪਲੇਟਿੰਗ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਭਿੰਡੀ, ਮਿਰਚ ਅਤੇ ਬੇਲਵਾਲੀ ਦੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਟ, ਜੱਸੀਦ ਅਤੇ ਹੌਪਰਾਂ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਨਿਗਰਾਨੀ ਰੱਖੋ। ਜੇਕਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੀੜੇ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਅਸਮਾਨ ਸਾਫ਼ ਹੋਣ 'ਤੇ ਇਮੀਡਾਕਲੋਪ੍ਰਿਡ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰੋ।
ਬਰਸਾਤੀ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰੋ
ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਫਲਾਂ ਦੇ ਬਗੀਚੇ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਟੋਇਆਂ ਵਿੱਚ ਗੋਬਰ ਦੀ ਖਾਦ ਪਾ ਕੇ ਇੱਕ ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ 5.0 ਮਿਲੀਲਿਟਰ ਕਲੋਰਪਾਈਰੀਫੋਸ ਮਿਲਾ ਕੇ ਟੋਇਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾ ਕੇ ਪਾਣੀ ਭਰ ਦਿਓ। ਤਾਂ ਜੋ ਇਸ ਨੂੰ ਦੀਮਕ ਅਤੇ ਸਫੇਦ ਲਟ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਸਰੋਤ ਤੋਂ ਖਰੀਦ ਕੇ ਬੂਟੇ ਲਗਾਓ। ਬਾਰਸ਼ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਿਆਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਖੇਤਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਰਸਾਤ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਦੌਰਾਨ ਸਹੀ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਸਿੰਚਾਈ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਗੋਬਰ ਦੀ ਖਾਦ ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧਾਓ
ਖੇਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸੀ ਖਾਦ (ਸੜੀ ਹੋਈ ਗੋਬਰ, ਕੰਪੋਸਟ) ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਪਾਣੀ ਸੰਭਾਲਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਮਿੱਟੀ ਪਰਖ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਫਸਲ ਦੀ ਸੋਕੇ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਖਾਦਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪੋਟਾਸ਼, ਦੀ ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ ਪਾਓ।
ਹਾਲੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਪਰੇਅ ਨਾ ਕਰੋ
ਬਰਸਾਤ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਰੱਖਦਿਆਂ ਸਮੂਹ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀਆਂ ਨਰਸਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਢੁਕਵਾਂ ਪ੍ਰਬੰਧ ਰੱਖੋ। ਦਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀਆਂ ਨਰਸਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਨਿਕਾਸੀ ਦਾ ਉਚਿਤ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਝੋਨੇ ਦੀ ਨਰਸਰੀ 20-25 ਦਿਨ ਪੁਰਾਣੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਝੋਨੇ ਦੀ ਲੁਆਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿਓ। ਕਤਾਰ ਤੋਂ ਕਤਾਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 20 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਅਤੇ ਪੌਦੇ ਤੋਂ ਬੂਟੇ ਦੀ ਦੂਰੀ 10 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਰੱਖੋ।
ਕਿੰਨੀ ਖਾਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਹੈ
ਝੋਨੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਵਿੱਚ 100 ਕਿਲੋ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ, 60 ਕਿਲੋ ਫਾਸਫੋਰਸ, 40 ਕਿਲੋ ਪੋਟਾਸ਼ ਅਤੇ 25 ਕਿਲੋ ਜ਼ਿੰਕ ਸਲਫੇਟ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਪਾਓ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਪਾਣੀ ਖੜ੍ਹਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਨੀਲੀ ਹਰੀ ਐਲਗੀ ਦਾ ਇੱਕ ਪੈਕਟ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਵਰਤੋ ਕਰੋ ਤਾਂ ਜੋ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧਾਈ ਜਾ ਸਕੇ। ਸਾਉਣੀ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਨਦੀਨਾਂ ਨੂੰ ਨਦੀਨਾਂ ਅਤੇ ਖੋਤਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰੋ ਤਾਂ ਜੋ ਫਸਲਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਘੱਟ ਹੋਵੇ।