Strawberry Fruit: ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਸਿਰਫ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰਾਂ ਅਤੇ ਠੰਡੇ ਖੇਤਰਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਮੈਦਾਨੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਰਦੀ ਆ ਗਈ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਇਹ ਮੌਕਾ ਹੈ। ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਵਾਇਤੀ ਜਾਂ ਸਾਧਾਰਨ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਹੋਰ ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਵਾਂਗ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨਾ ਵੀ ਆਸਾਨ ਹੈ। ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਛੋਟੇ ਕਸਬਿਆਂ ਤੱਕ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਵਿਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਫਲ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਮੰਗ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿਹੜੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਲ-ਸਵਾਦਿਸ਼ਟ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਉਗਾ ਕੇ ਚੰਗਾ ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ
ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਦੀਆਂ ਲਗਭਗ 600 ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੈਮਾਰੋਸਾ, ਚੈਂਡਲਰ, ਓਫਰਾ, ਬਲੈਕ ਪੀਕੌਕ, ਸਵੀਡਨ ਚਾਰਲੀ, ਏਲੀਸਟਾ ਅਤੇ ਫੇਅਰ ਫੌਕਸ ਵਰਗੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫ਼ਸਲ 40 ਤੋਂ 50 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਬੈੱਡ ਬਣਾਉ ਅਤੇ ਮਲਚਿੰਗ ਪੇਪਰ ਲਗਾ ਕੇ ਤੁਪਕਾ ਸਿੰਚਾਈ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰੋ। ਖਾਦ ਦੀ ਬਜਾਏ ਗੋਬਰ ਅਤੇ ਵਰਮੀ ਕੰਪੋਸਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਦੀ ਲਾਗਤ ਘਟੇਗੀ ਅਤੇ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਵਧੇਗਾ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਕਰੋ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਦੀ ਖੇਤੀ
ਭਾਰਤੀ ਫਸਲੀ ਸੀਜ਼ਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਹਾੜੀ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਅਤੇ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਉਗਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਹੁਣ ਯੂਪੀ, ਬਿਹਾਰ, ਹਰਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਉਗਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਪਰਖ ਕਰਵਾਓ, ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ ਕੀ ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਜਾਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਤੋਂ ਕਮਾਈ
ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਦੀ ਖੇਤੀ ਇਸ ਕਹਾਵਤ ਵਾਂਗ ਹੈ ਕਿ ਜਿੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੰਡ ਪਾਓ, ਓਨੀ ਹੀ ਮਿੱਠੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਤੋਂ ਕਿਸਾਨ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ 12 ਤੋਂ 15 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਚੰਗੀ ਤਕਨੀਕ, ਚੰਗੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਬੀਜ, ਚੰਗੀ ਦੇਖਭਾਲ, ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਮੰਡੀਕਰਨ ਅਤੇ ਫੂਡ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਜੀ ਹਾਂ, ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਫਲ ਵਜੋਂ ਹੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਵੇਚਿਆ ਜਾਂਦਾ। ਇਸ ਦੇ ਭੋਜਨ ਉਤਪਾਦ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਨ। ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸੁੰਦਰਤਾ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਲਈ 1 ਏਕੜ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ 22 ਹਜ਼ਾਰ ਪੌਦੇ ਲਗਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
50 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ, ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ 5 ਤੋਂ 6 ਕਿਲੋ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਬੂਟਾ 500 ਤੋਂ 700 ਗ੍ਰਾਮ ਫਲ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਇੱਕ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ 80 ਤੋਂ 100 ਕੁਇੰਟਲ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਵਪਾਰਕ ਪੋਰਟਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵੇਚੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। e-NAM. ਵੇਚ ਵੀ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 12 ਲੱਖ ਤੱਕ ਕਮਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ 20 ਤੋਂ 25 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕਮਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਐਗਰੀ ਬਿਜ਼ਨਸ ਸਕੀਮ ਤਹਿਤ ਸਟ੍ਰਾਬੇਰੀ ਦੀ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਯੂਨਿਟ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਜਿਸ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਪੈਸੇ ਵੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।