Wheat Production In India: ਕਣਕ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਖਪਤ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਪਿਛਲਾ ਸਾਲ ਬਿਹਤਰ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜਿੱਥੇ ਲੂ ਨੇ ਕਣਕ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਦੀ ਖੇਡ ਵਿਗਾੜ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਹੀ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿਚ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਕਣਕ ਦੀ ਘਰੇਲੂ ਖਪਤ ਘਟੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਕਣਕ ਅਤੇ ਆਟੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਹੁਣ ਲਗਾਤਾਰ ਕਣਕ ਦੀ ਕੀਮਤ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਵੀ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਕਣਕ ਮੰਡੀ 'ਤੇ ਟਿਕੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੀ ਬੰਪਰ ਪੈਦਾਵਾਰ ਹੋਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।


ਕਣਕ 'ਤੇ ਗਰਮੀ ਦਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਸਰ


ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਹੀ ਡਰ ਸਤਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਗਰਮੀ ਇਸ ਸਾਲ ਵੀ ਕਣਕ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿਗਾੜ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਰਾਹਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤੀ ਖੁਰਾਕ ਨਿਗਮ (ਐਫਸੀਆਈ) ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਸ਼ੋਕ ਕੇ ਮੀਨਾ ਨੂੰ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕੀ ਤਾਪਮਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਣਕ ਦੀ ਫਸਲ 'ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਣਕ 'ਤੇ ਗਰਮੀ ਦਾ ਕੋਈ ਅਸਰ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਰਾਮਦ ਬਾਰੇ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਣਕ ਦੀ ਬਰਾਮਦ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਹੋਈ ਹੈ। ਉਹ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ।


ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡ ਕਣਕ ਉਤਪਾਦਨ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ


ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਫਸਲੀ ਸਾਲ 2023-24 (ਜੁਲਾਈ-ਜੂਨ) ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਅਨੁਮਾਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 11 ਕਰੋੜ 21.8 ਲੱਖ ਟਨ ਕਣਕ ਦੀ ਰਿਕਾਰਡ ਪੈਦਾਵਾਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਾਰਚ 2023-24 ਤੋਂ ਕਣਕ ਦੀ ਖਰੀਦ ਦਾ ਸੀਜ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਖਰੀਦ ਸਾਧਾਰਨ ਪੱਧਰ 'ਤੇ 3 ਤੋਂ 4 ਕਰੋੜ ਟਨ ਹੋਵੇਗੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇਗਾ।


ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਮੀ


ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 50 ਲੱਖ ਟਨ ਕਣਕ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਈ-ਨਿਲਾਮੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਗੇੜਾਂ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤੀ ਖੁਰਾਕ ਨਿਗਮ (ਐਫਸੀਆਈ) ਨੇ ਥੋਕ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ 18.05 ਲੱਖ ਟਨ ਕਣਕ ਵੇਚੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ 11 ਲੱਖ ਟਨ ਦੀ ਲਿਫਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇਸ ਕਵਾਇਦ ਦਾ ਅਸਰ ਇਸ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕਣਕ ਦੀ ਥੋਕ ਕੀਮਤ 'ਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਕਣਕ ਦੇ ਭਾਅ ਜਿੱਥੇ ਥੋਕ ਭਾਅ 3500 ਤੋਂ 4000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹੁਣ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੰਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ 2200-2300 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਹੀ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ।