Ukraine Russia War: ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਜੰਗ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਵੀ ਵਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਸੁਪਰ ਪਾਵਰ ਬਣ ਕੇ ਉਭਰਿਆ ਰੂਸ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪੁਰਾਣਾ ਤੇ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਮਿੱਤਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਰੂਸ ਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਗਠਜੋੜ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੈ। ਯੂਕਰੇਨ ਵਿਵਾਦ ਦੌਰਾਨ ਚੀਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੂਸ ਦੇ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹੀ ਚੀਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ LAC 'ਤੇ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਜੰਗ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਿਹੈ  
ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ 'ਚ ਰੂਸ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਵੋਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਗੈਰਹਾਜ਼ਰ ਰਿਹਾ ਪਰ ਭਾਰਤ ਹਾਲੇ ਵੀ ਨਾ ਤਾਂ ਰੂਸ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਨਾਟੋ ਸਮਰਥਿਤ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਪੱਖ 'ਚ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੰਗ ਦਾ ਵਿਰੋਧੀ ਹੈ ਤੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਰਾਹੀਂ ਸਮੁੱਚੇ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਦੇ ਪੱਖ 'ਚ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ 'ਚ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਚੀਨ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜੋ ਰੂਸ ਖਿਲਾਫ ਵੋਟਿੰਗ 'ਚ ਗੈਰਹਾਜ਼ਰ ਰਿਹਾ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤੀਜਾ ਦੇਸ਼ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ (ਯੂਏਈ) ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਲਈ ਚਿੰਤਾ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਿਉਂਕਿ ਚੀਨ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ ਰੂਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਤੇ ਰੂਸ ਦੀ ਨੇੜਤਾ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੰਬਰ ਇੱਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਪਰ ਦੋਸਤੀ ਤੇ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਦੀ ਇਸ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਕਿਤੇ ਕੁਚਲਿਆ ਨਾ ਜਾਵੇ। ਇਹ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਵਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਜਿਸ ਦਿਨ ਰੂਸ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਉਸ ਦਿਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਵੀ ਮਾਸਕੋ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।

ਹਾਲਾਤ ਬਦਲ ਗਏ ਤੇ ਆਲਮੀ ਤਣਾਅ ਵਧਿਆ: ਵਿਦੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ
ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ 'ਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਭਾਰਤ ਨੇ ਭਾਵੇਂ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਜੰਗਬੰਦੀ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਕਦੇ ਵੀ ਹਰਕਤਾਂ ਤੋਂ ਬਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ਤੇ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਝਿਜਕਦਾ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਸਿਆਚਿਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਲੜਾਈ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਕਾਰਗਿਲ ਦੀ ਜੰਗ ਜਾਂ ਫਿਰ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰੌਕਸੀ-ਵਾਰ। ਇਸ ਲਈ ਭਾਰਤ ਵੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਦਲ ਰਹੇ ਵਿਸ਼ਵ ਹਾਲਾਤ 'ਤੇ ਵੀ ਤਿੱਖੀ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਏਬੀਪੀ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਰੂਸ-ਚੀਨ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਗਠਜੋੜ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਭਰ ਰਹੇ 'ਨਿਊ ਵਰਲਡ-ਆਰਡਰ' ਬਾਰੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ ਹਰਸ਼ ਸ਼੍ਰਿੰਗਲਾ ਦੀ ਪ੍ਰੈੱਸ ਕਾਨਫਰੰਸ 'ਚ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ ਵੀ ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਆਲਮੀ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਗੰਭੀਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਜਵਾਬ 'ਚ ਕਿਹਾ ਕਿ 'ਬਿਲਕੁਲ ਹਾਲਾਤ ਬਦਲ ਗਏ ਹਨ ਤੇ ਆਲਮੀ ਤਣਾਅ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਲਈ ਜੋ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਵੇਗਾ, ਉਹ ਕਰਾਂਗੇ। ਸਾਡੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਜੋ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਵੇਗਾ, ਅਸੀਂ ਕਰਾਂਗੇ। ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਰਹਾਂਗੇ।"

ਭਾਰਤ ਲਈ 60 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਣ ਰਹੀ
ਭਾਰਤ ਲਈ ਇਹ 60 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਰੂਸ ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਕਿਊਬਾ ਦੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਵਿਵਾਦ ਵਿੱਚ ਉਲਝੇ ਹੋਏ ਸਨ ਤੇ ਚੀਨ ਨੇ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਕੇ ਅਕਸਾਈ-ਚੀਨ ਨੂੰ ਖੋਹ ਲਿਆ ਸੀ। ਅੱਜ ਵੀ ਉਹੀ ਹਾਲਾਤ ਦੁਹਰਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਚੀਨ ਦੀ ਪੀਐਲਏ ਫੌਜ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਐਲਏਸੀ 'ਤੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਡੇਰੇ ਲਾ ਕੇ ਬੈਠੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਚੀਨ ਦੀ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਚੀਨ ਦੇ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੈਨਿਕਾਂ ਸਮੇਤ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਟੈਂਕ, ਤੋਪਾਂ, ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਤੇ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਵੀ ਚੀਨ ਦੇ ਬਰਾਬਰ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਸੈਨਿਕ ਤੇ ਹਥਿਆਰ ਤੇ ਹੋਰ ਸੈਨਿਕ ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।