Mental health: ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ, ਜੀਵਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਨਿਰਧਾਰਕ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਮਾਜਿਕ ਸਥਿਰਤਾ ਦਾ ਆਧਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ 'ਤੇ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸਰਵੇਖਣ 2015-16 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 18 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ 10.6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ, ਭਾਵ ਲਗਭਗ 150 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ, ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ, ਹਰ ਛੇਵੇਂ ਭਾਰਤੀ ਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਲਈ ਮਦਦ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗੀ ਹੋਣ ਪਿੱਛੇ ਕਈ ਕਾਰਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ, ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ।
1- ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਣਾ ( Eating too much) - ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਆਦਤਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਣ ਨੂੰ ਟ੍ਰਿਗਰ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਣਾ ਵੀ ਸੰਕੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਣਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭੋਜਨ ਖਾ ਲਿਆ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਵੀ ਵਿਗਾੜਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਮੋਟੇ ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗਾਂ ਦਾ ਵੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੀਂਦ (Excessive Sleep) — ਹਾਈਪਰਸੋਮਨੀਆ ਇੱਕ ਨੀਂਦ ਵਿਕਾਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਨੀਂਦ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਕਈ ਵਾਰ ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਆਰਾਮ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਨੀਂਦ ਦੀ ਕਮੀ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
3- ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਵਿਕਾਰ (psychotic disorder) - ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਵਿਕਾਰ ਵਿੱਚ, ਤੁਹਾਡੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਅਤੇ ਸੋਚਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿਗੜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਸੰਕੇਤ ਹੈ, ਇਸਦੇ ਕਾਰਨ ਤੁਸੀਂ ਉਲਝਣ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਲੱਗਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਬੈਠੇ-ਬੈਠੇ ਕਿਤੇ ਹੋਕ ਖੋ ਜਾਂਦੇ ਹੋ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕਾਲਪਨਿਕ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਤਸਵੀਰਾਂ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸ ਸੋਚ ਅਨੁਸਾਰ ਜੀਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
Disclaimer: ਏਬੀਪੀ ਨਿਊਜ਼ ਇਸ ਆਰਟੀਕਲ ਵਿੱਚ ਦੱਸੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਤੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਸੁਝਾਵਾਂ ਵਜੋਂ ਹੀ ਲਿਆ ਜਾਵੇ। ਅਜਿਹੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਇਲਾਜ/ਦਵਾਈ/ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਓ।