ਝੋਨੇ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ 'ਚ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਏਗਾ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ? ਮਾਨ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਹੋਏਗੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ
ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਅਪਰੈਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਗਰਮੀ ਨੇ ਰੰਗ ਦਿਖਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਕਾਰਨ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੋਲੇ ਦੀ ਸਪਲਾਈ 'ਚ ਵਿਘਨ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਅਪਰੈਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਗਰਮੀ ਨੇ ਰੰਗ ਦਿਖਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਕਾਰਨ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੋਲੇ ਦੀ ਸਪਲਾਈ 'ਚ ਵਿਘਨ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਅਸਰ ਬਿਜਲੀ ਉਤਪਾਦਨ 'ਤੇ ਪੈਣਾ ਯਕੀਨੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਅੰਦਰ ਇਸ ਵੇਲੇ ਵੀ ਧਰਮਲ ਪਲਾਂਟ ਕੋਲੇ ਦੀ ਕਿੱਲ਼ਤ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ।
ਪਾਵਰਕੌਮ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਸਾਲ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗਰਮੀ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਪਤ ਦਾ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਦੇਵੇਗਾ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਮੰਗ 14,000 ਮੈਗਾਵਾਟ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਸਾਲ ਮੰਗ 15,000 ਮੈਗਾਵਾਟ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਇਸ ਵਾਰ ਬਿਜਲੀ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਵੇਗਾ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਝੋਨੇ ਦੀ ਲਵਾਈ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਅਚਾਨਕ 6 ਤੋਂ 7 ਹਜ਼ਾਰ ਮੈਗਾਵਾਟ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਪਤ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀਹ-ਵੀਹ ਹਾਰਸ ਪਾਵਰ ਦੇ 14.50 ਲੱਖ ਟਿਊਬਵੈੱਲ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਜੇਕਰ ਝੋਨੇ ਦੀ ਲੁਆਈ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਪਤ 40 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਘੱਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਵੱਲ ਕਾਫੀ ਜ਼ੋਰ ਲਾਇਆ ਹੈ ਪਰ ਅਜੇ ਵੀ ਪੰਜਾਬ ਅੰਦਰ ਇਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਖਾਸ ਸਫਲਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ।
ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਡੀਐਸਆਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਾਬਕਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਫ਼ਸਰ ਡਾ, ਦਲੇਰ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਬੈੱਡ ਜਾਂ ਬੰਨ੍ਹ ਬਣਾ ਕੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨ ਨਾਲ 40 ਫ਼ੀਸਦੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋ ਰੂੰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬਣੇ ਛਿਲਕੇ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਝਾੜ ਵੀ ਪੰਜ ਤੋਂ ਦਸ ਫੀਸਦੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਝੋਨਾ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।