ਪੰਛੀਆਂ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਸੁਣੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਵਾ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਸ਼ੁੱਧ ਹੈ। ਵਿਕਾਸ ਦੀਆਂ ਅਣਮਨੁੱਖੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੇ ਘਟਣ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਕੁਦਰਤ ‘ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇਸ ਪੂਰੀ ਧਰਤੀ ਲਈ ਖੁਸ਼ਖਬਰੀ ਹੈ। ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਰਹਿਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ। ਹੁਣ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਸੀ ਉਸਦੀ ਹੀਲਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸਦਾ ਮੌਜੂਦਾ ਲੌਕਡਾਊਨ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਮੌਂਟਰੀਅਲ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ।
ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ‘ਚ ਦੇ ਹੋਲ ‘ਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਹੀਲਿੰਗ:
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਵਿੱਚ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਲ ਦੀ ਹੀਲਿੰਗ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਨੂੰ ਸੀਐਫਸੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ‘ਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹੋਲ ਸੀ। ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ਇਸ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਤ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਧਰਤੀ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਐਟਲਾਂਟਿਕ ਦੇ ਉੱਪਰਲੀ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਦਾ ਹੋਸ ਭਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਵੱਡਾ ਸਿਹਰਾ 1987 ਦੇ ਮਾਂਟਰੀਅਲ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਇੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਧੀ ਹੈ। ਉਦੇਸ਼ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ 'ਤੇ ਪੂਰਨ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣਾ ਹੈ ਜੋ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਮਾਂਟਰੀਅਲ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ ਇਹ ਬਦਲਾਓ:
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਸਾਲ 2000 ਤੋਂ ਧਰਤੀ ਦੇ ਉਪਰੋਂ ਦੱਖਣੀ ਗੋਲਾਰਥ ਦੇ ਤੇਜ਼ ਵਹਾਅ ਵਿੱਚ ਵਗ ਰਹੀ ਹਵਾ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਵਿੱਚ ਛੇਕ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਧਰਤੀ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਵੱਲ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ, ਹੁਣ ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ ਰੁੱਕ ਗਈ ਹੈ ਬਲਕਿ ਹੁਣ ਇਹ ਬਦਲ ਗਈ ਹੈ।
ਜੇ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ 2060 ਤੱਕ ਪੂਰਾ ਹੋਲ ਭਰ ਜਾਵੇਗਾ:
ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਦੇ ਹੁਣ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗਤੀ ਨਾਲ ਠੀਕ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਵਿਸ਼ਵ ਮਾਂਟਰੀਅਲ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ 2060 ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰਾਂ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਏਗੀ ਤੇ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਮੰਡਰਾਉਣ ਵਾਲਾ ਸੰਕਟ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।
ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਕੀ ਹੈ:
ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਧਰਤੀ ਦੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਦੀ ਇੱਕ ਪਰਤ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਓਜ਼ੋਨ ਗੈਸ ਦੀ ਗਾੜ੍ਹਾਪਣ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਵਧੇਰੇ ਹੈ। ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਜੀਵਨ ਸਿਰਫ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਓਜ਼ੋਨ ਸਾਨੂੰ ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਯੂਵੀ ਕਿਰਨਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਰਤ ਸੂਰਜ ਦੀ ਉੱਚ-ਬਾਰੰਬਾਰਤਾ ਦੀ ਅਲਟਰਾਵਾਇਲਟ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੇ 93–99% ਨੂੰ ਜਜ਼ਬ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਜੀਵਨ ਲਈ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਹਨ।
ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਵਿਚਲਾ ਹੋਲ ਧਰਤੀ ਲਈ ਕਿਉਂ ਹੈ ਖ਼ਤਰਾ:
1980 ‘ਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾ ਕਿ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਵਾਲੀ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ‘ਚ ਇੱਕ ਹੋਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਲਟਰਾਵਾਇਲਟ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਚਮੜੀ ਦਾ ਕੈਂਸਰ, ਮੌਲੀਬਡੀਸ, ਇਮਿਉਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਅਤੇ ਪੌਦੇ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਓਜ਼ੋਨ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਢਾਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।