Covid-19: ਦੁਨੀਆ ਭਰ 'ਚ ਕੋਵਿਡ-19 ਸੰਕ੍ਰਮਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਓਮੀਕ੍ਰੋਨ ਵੈਰੀਐਂਟ ਨਾਲ ਦੂਜੇ ਵੇਰੀਐਂਟ ਦੇ ਵੀ ਮਾਮਲੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਦਹਿਸ਼ਤ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਹੈ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਨਾਲ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 29 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਨੇ ਦੁਨੀਆ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਵਧਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਸੰਗਠਨ (World Trade Organization) ਤੋਂ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਬੈਠਕ ਬੁਲਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ WTO ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਪੈਕੇਜ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰੇ ਲਈ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਜੇਨੇਵਾ 'ਚ (WTO General Council) ਦੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਬੈਠਕ ਬੁਲਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਪੈਕੇਜ 'ਚ ਪੇਟੈਂਟ ਤੋਂ ਛੂਟ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਨੇ ਕੀਤੀ WTO ਤੋਂ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਬੈਠਕ ਦੀ ਮੰਗ
ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਆਮ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਵਾਲੀ ਸਿਖਰ ਸੰਸਥਾ ਹੈ। ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ਨੂੰ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਚਲਾਉਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇਸ ਦੀ ਬੈਠਕ ਰੈਗੂਲਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਇਸ ਨੇ ਬੌਧਿਕ ਸੰਪੱਤੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਵਪਾਰਕ ਪਹਿਲੂਆਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਗਤੀ ਨਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਪੈਕੇਜ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਸੰਗਠਨ (WTO) ਇਕ 164-ਮੈਂਬਰੀ ਬਹੁ-ਪੱਖੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਗਲੋਬਲ ਨਿਰਯਾਤ ਤੇ ਆਯਾਤ ਲਈ ਨਿਯਮ ਤਿਆਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਵਪਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਦੋ ਜਾਂ ਦੋ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਵਾਦਾਂ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅਕਤੂਬਰ 2020 'ਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਨੇ COVID-19 ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਜਾਂ ਇਲਾਜ ਸੰਬੰਧੀ TRIPs ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਕੁਝ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ 'ਤੇ ਸਾਰੇ WTO ਮੈਂਬਰਾਂ ਲਈ ਛੋਟਾਂ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਮਈ 2021 'ਚ ਇਕ ਸੋਧਿਆ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਦੁਨੀਆ ਭਰ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਦਹਿਸ਼ਤ
TRIPs ਜਨਵਰੀ 1995 'ਚ ਲਾਗੂ ਹੋਏ। ਇਹ ਬੌਧਿਕ ਸੰਪੱਤੀ (IP) ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਾਪੀਰਾਈਟ, ਉਦਯੋਗਿਕ ਡਿਜ਼ਾਈਨ, ਪੇਟੈਂਟ ਜਾਂ ਵਪਾਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ 'ਤੇ ਇਕ ਬਹੁਪੱਖੀ ਸਮਝੌਤਾ ਹੈ। WTO 10 ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਆਪਣੀਆਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਮੀਟਿੰਗ ਬੁਲਾਉਣ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। Omicron ਵੇਰੀਐਂਟ ਜਲਦੀ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਚੋਟੀ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਐਂਟੋਨੀ ਫੋਸੀ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਓਮੀਕਰੋਨ ਦੇ ਨਾਲ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਅਨੁਭਵ ਤੋਂ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਓਮੀਕਰੋਨ ਦਾ ਤਣਾਅ ਅਚਾਨਕ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਘੱਟ ਗਿਆ। ਕੁਝ ਰੋਗ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, 50 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ 'ਚ ਓਮੀਕਰੋਨ ਦੀ ਲਾਗ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਫਰਾਂਸ, ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਸਮੇਤ ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਦਹਿਸ਼ਤ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਹੈ।
ਭਾਰਤ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਸੰਕਰਮਣ ਦੇ 33 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ 123 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਓਮੀਕਰੋਨ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 1700 ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਇੰਫੈਕਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਗਲੋਬਲ ਅੰਦੋਲਨ ਵੀ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾਈ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ 'ਚ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿਚ 4,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਡਾਣਾਂ ਰੱਦ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਹੁਣ ਤਕ ਕੁੱਲ ਕੋਰੋਨਾ ਸੰਕਰਮਿਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 29.07 ਕਰੋੜ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ ਜਦਕਿ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 54.62 ਲੱਖ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬੀ ‘ਚ ਤਾਜ਼ਾ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਕਰੋ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ:
https://play.google.com/store/
https://apps.apple.com/in/app/811114904