WHO Alert On Indian Syrup : ਬੁੱਧਵਾਰ (5 ਅਕਤੂਬਰ) ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਕੰਪਨੀ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਅਲਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਗੈਂਬੀਆ 'ਚ 66 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ WHO ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ 'ਚ ਬਣੀਆਂ ਚਾਰ ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਖੰਘ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਘਾਤਕ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਦਵਾਈਆਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੇਡਿਨ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲਜ਼ ਲਿਮਟਿਡ ਕੰਪਨੀ  (Medin Pharmaceuticals Limited) ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੰਪਨੀ ਖਿਲਾਫ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਮੁਤਾਬਕ ਇਨ੍ਹਾਂ 66 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇੱਕ ਹੀ ਪੈਟਰਨ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਉਮਰ 5 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸੀ , ਜੋ ਖੰਘ ਦੀ ਦਵਾਈ ਲੈਣ ਦੇ 3 ਤੋਂ 5 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਖੰਘ ਦੀਆਂ ਚਾਰੇ ਦਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਡਾਇਥਾਈਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ ਅਤੇ ਈਥੀਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਮਾਤਰਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ 'ਤੇ ਕੰਪਨੀ ਦੇ 'ਏਬੀਪੀ ਨਿਊਜ਼' ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੀਤਮਪੁਰਾ ਵਾਲੇ ਦਫ਼ਤਰ ਜਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੱਖ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਦਫ਼ਤਰ ਬੰਦ ਸੀ।

'ਜਾਂਚ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ'


ਇੰਡੀਅਨ ਮੈਡੀਕਲ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (IMA) ਦੇ ਕੌਮੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਡਾ: ਸਹਿਜਾਨੰਦ ਪ੍ਰਸਾਦ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਜਦੋਂ ਵੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਦਵਾਈ ਭੇਜਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਫਿਰ ਇਹ ਵੀ ਦੇਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਖੰਘ ਦੇ ਸਿਰਪ ਦੇ ਨਾਲ ਕੋਈ ਹੋਰ ਦਵਾਈ ਭੇਜੀ ਗਈ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। WHO ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਸਬੂਤ ਦੇਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਕਿਸੇ ਸਿੱਟੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਾ ਸਕੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਦਾ ਸਵਾਲ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਤੇ ਡਰੱਗ ਕੰਟਰੋਲਰ ਜਨਰਲ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (ਡੀਜੀਸੀਆਈ) ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਵਿਕ ਰਹੀ ਦਵਾਈ ?

 

ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਅਨਿਲ ਵਿਜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਖੰਘ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਸੈਂਪਲ ਕੋਲਕਾਤਾ ਸਥਿਤ ਕੇਂਦਰੀ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਲੈਬਾਰਟਰੀ (ਸੀਡੀਏਐਲ) ਨੂੰ ਭੇਜੇ ਗਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, "ਇਹ ਸੈਂਪਲ ਡੀਸੀਜੀਆਈ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਫੂਡ ਐਂਡ ਡਰੱਗਜ਼ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵਿਭਾਗ ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਸੀਡੀਐਲ ਨੂੰ ਭੇਜੇ ਗਏ ਸਨ।" ਜੋ ਵੀ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣੇ ਹਨ, ਉਹ ਸੀਡੀਐਲ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣਗੇ।


ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ?

ਭਾਰਤ ਦੀ ਕੋਈ ਵੀ ਦਵਾਈ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵੇਚਣ ਜਾਂ ਵਰਤਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਦੀ ਟੈਸਟਿੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜਦੋਂ ਗੈਂਬੀਆ 'ਚ ਟੈਸਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਪਤਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਲੱਗਾ।


ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਦੱਸੇ ਕਿ ਕਿਉਂ ਚਾਰੇ ਦਵਾਈਆਂ ਬਿਨਾਂ ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ ਵਰਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ।


ਮੇਡਿਨ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲਜ਼ ਦੇ Drugs ਦੇ ਸੈਂਪਲ ਦੀ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਕੇਂਦਰੀ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਡਰੱਗ ਲੈਬਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਅਗਲੇ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਣਗੇ।


ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲਾ ਇਹ ਵੀ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਚਾਰ ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਖੰਘ ਦੇ ਸਿਰਪ ਗੈਂਬੀਆ ਗਏ ਸਨ ਜਾਂ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਭੇਜੇ ਗਏ ਸਨ।


ਮੈਡੀਨ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲਜ਼ ਨੂੰ ਦਵਾਈ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰਨ ਦਾ ਲਾਇਸੈਂਸ 

ਡਰੱਗਜ਼ ਐਂਡ ਕਾਸਮੈਟਿਕਸ ਐਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ ਹਰਿਆਣਾ ਡਰੱਗ ਕੰਟਰੋਲਰ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।


SOP ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜੇਕਰ WHO ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਦਵਾਈ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਂ ਸਲਾਹ ਉਸਦੇ ਬਦਲੇ ਜਾਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਰੀ ਕਰਦਾ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਉਸ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਨਾਲ ਦਵਾਈ ਦੇ ਲੇਬਲ ਦੀ ਫੋਟੋ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 

 

6 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਡਬਲਯੂਐਚਓ ਨੇ ਪੈਕੇਜਿੰਗ ਲੇਬਲ ਦੀ ਫੋਟੋ ਅਤੇ ਬੈਚ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਡੀਜੀਸੀਆਈ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਡੀਜੀਸੀਆਈ ਨੇ ਚਾਰ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਜੇਨੇਵਾ ਦਫ਼ਤਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਈਮੇਲ ਵੀ ਭੇਜੀ ਸੀ।