ਦੇਸ਼ ਭਰ 'ਚ 19 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਰੱਖੜੀ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਰਿਸ਼ਤੇ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਭੈਣਾਂ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਦੇ ਗੁੱਟ 'ਤੇ ਰੱਖੜੀ ਸੂਤਰ ਬੰਨ੍ਹਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਲੰਬੀ ਉਮਰ ਲਈ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦਿਨ ਭਰਾ ਆਪਣੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰੇ ਤੋਹਫ਼ੇ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਕਿਵੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਇਸ ਬਾਰੇ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਹਨ। ਇਸ ਖਾਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦੇ ਦਿਨ ਭੈਣਾਂ ਆਪਣੇ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਗੁੱਟ 'ਤੇ ਰੱਖੜੀ ਸੂਤਰ ਬੰਨ੍ਹਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਇਸ ਖਾਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਵੱਖਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਮਨਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਿੰਧ ਸੂਬੇ ਦੇ ਥਾਰਪਾਰਕਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਗੁੱਗੂਲੂ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਨੂੰ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ੍ਹਣ ਦਾ ਮਕਸਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੈਮੀਕਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਖ਼ਰਾਬ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇੱਥੋਂ ਦੇ 80 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਹੈ। ਗੁੱਗੂਲੂ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਗੂੰਦ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਚੰਗਾ ਤੇ ਮੁਫਤ ਚਾਰਾ ਵੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਤਿੰਨ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਰੱਖਤਾਂ ਤੋਂ ਗੂੰਦ ਕੱਢਣ ਦਾ ਕੰਮ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਰੁੱਖ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੂੰਦ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਥਾਰਪਾਰਕਰ 'ਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦਰੱਖਤ ਕੱਟੇ ਗਏ ਸਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਉੱਥੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦਰੱਖਤ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ 70 ਫੀਸਦੀ ਦਰੱਖਤ ਨਹੀਂ ਹਨ।
ਗੁੱਗੂਲ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਗੂੰਦ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮੰਗ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਧਦੀ ਮੰਗ ਕਾਰਨ ਇਹ ਦਰੱਖਤ ਵੀ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਗੁੱਗੂਲੂ ਰੁੱਖ ਖੁਸ਼ਕ ਅਤੇ ਘੱਟ ਵਰਖਾ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਲਈ ਢੁਕਵੇਂ ਹਨ। ਗੂਗਲ ਇੱਕ ਰੁੱਖ ਹੈ ਜੋ 3 ਤੋਂ 4 ਮੀਟਰ ਉੱਚਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪੱਤੇ ਚਮਕਦਾਰ, ਮੁਲਾਇਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਸ ਰੁੱਖ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਔਸ਼ਧੀ ਧੂਪ, ਕੀਟਾਣੂਨਾਸ਼ਕ, ਟੀ.ਵੀ., ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਅਤੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸੁੱਕੇ ਰਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਸੁਆਦ ਅਤੇ ਗੰਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਬ੍ਰਹਮ ਦਵਾਈ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਗੁੱਗੂਲ ਦੇ ਪੌਦੇ ਲਗਭਗ 8 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਝਾੜ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਟਾਹਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਚੀਰੇ ਲਗਾਉਣ ਨਾਲ ਚਿੱਟਾ ਦੁੱਧ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ ਇੱਕ ਦਰੱਖਤ ਤੋਂ 250 ਗ੍ਰਾਮ ਗੂੰਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ 250 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਤੱਕ ਬਜ਼ਾਰ ਮੁੱਲ 'ਤੇ ਵੇਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਨੀਮਚ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੈ।