ਨਾ ਗੁਲਾਬ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਜਾਮੁਨ, ਫਿਰ ਕਿਵੇਂ ਪਿਆ ਗੁਲਾਬ ਜਾਮੁਨ ਦਾ ਨਾਂਅ ?

ਹਾਂ, ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮਿਠਾਈ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਗੁਲਾਬ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਨਾ ਹੀ ਇਸ ਨੂੰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਜਾਮੁਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਫਿਰ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਗੁਲਾਬ ਜਾਮੁਨ ਕਿਵੇਂ ਪਿਆ? ਆਓ ਅੱਜ ਇਸ ਬੁਝਾਰਤ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰੀਏ।

ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦਿਲਚਸਪ ਕਹਾਣੀ ਹੈ। ਗੁਲਾਬ ਸ਼ਬਦ ਫ਼ਾਰਸੀ ਭਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ‘ਗੁਲ’ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਫੁੱਲ ਅਤ ‘ਆਬ’ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਪਾਣੀ, ਭਾਵ ਗੁਲਾਬ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਪਾਣੀ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਮਿੱਠਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਗੁਲਾਬ ਜਲ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ਰਬਤ ਵਿੱਚ ਡੁਬੋਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ‘ਗੁਲਾਬ’ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ।

ਜਦੋਂ ਕਿ ਗੁਲਾਬ ਜਾਮੁਨ ਦਾ ਗੋਲ ਆਕਾਰ ਜਾਮੁਨ ਦੇ ਫਲ ਵਰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ‘ਜਾਮੁਨ’ ਪਿਆ। ਯਾਨੀ ਗੁਲਾਬ ਜਾਮੁਨ ਦਾ ਨਾਂ ਇਸ ਦੀ ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਸ਼ਰਬਤ ਦੇ ਸੁਆਦ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਨਾਮ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਮਿੱਠੇ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਅਤੇ ਸੁਆਦ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਿਆਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਗੁਲਾਬ ਜਾਮੁਨ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਥਾਨ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤੀ ਮਿਠਾਈਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਤਿਉਹਾਰਾਂ, ਵਿਆਹਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੌਕਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਿਠਾਈ ਹਰ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪਸੰਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਿੱਠੇ ਦੇ ਸ਼ੌਕੀਨਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪਸੰਦੀਦਾ ਮਿਠਾਈ ਹੈ।

ਗੁਲਾਬ ਜਾਮੁਨ ਦਾ ਨਾਮ ਗੁਲਾਬ ਤੇ ਜਾਮੁਨ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਮਿੱਠੇ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਸਬੰਧ ਦੋਵਾਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਮਿਠਾਈ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪਕਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਬਣਾਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵਸ ਗਈ ਹੈ।