ਦੇਸ਼ ਦੇ ਇਸ ਰਾਜ 'ਚ ਜੇਲ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਸੁਧਾਰ ਘਰ, ਜਾਣੋ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ

ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੋਸ਼ੀ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਵੱਲੋਂ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਭੁਗਤਣ ਲਈ ਜੇਲ੍ਹ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਯੋਗੀ ਆਦਿਤਿਆਨਾਥ ਨੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਸੁਧਾਰ ਘਰ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਜੂਨ 2023 ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ‘ਸੁਧਾਰ ਘਰ’ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕੈਦੀਆਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ 1894 ਦਾ ਜੇਲ੍ਹ ਐਕਟ ਅਤੇ 1900 ਦਾ ਕੈਦੀ ਐਕਟ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਹਨ। ਸੀਐਮ ਯੋਗੀ ਆਦਿੱਤਿਆਨਾਥ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ 1894 ਦੇ ਜੇਲ੍ਹ ਐਕਟ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਉੱਤੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਹੈ।

ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 1300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕੈਦੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 4 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 145 ਕੇਂਦਰੀ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਹਨ। ਇੱਥੇ 415 ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਜੇਲ੍ਹਾਂ, 565 ਸਬ-ਜੇਲ੍ਹਾਂ, 88 ਓਪਨ ਜੇਲ੍ਹਾਂ, 44 ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜੇਲ੍ਹਾਂ, 29 ਮਹਿਲਾ ਜੇਲ੍ਹਾਂ, 19 ਬਾਲ ਘਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਹਨ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਜੇਲ੍ਹ ਤਿਹਾੜ ਜੇਲ੍ਹ ਹੈ। ਇਸ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਨੌਂ ਕੇਂਦਰੀ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ 5200 ਕੈਦੀ ਇਕੱਠੇ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਤਿਹਾੜ ਜੇਲ੍ਹ ਕੁੱਲ 400 ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਜੇਲ੍ਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇੰਨੇ ਵੱਡੇ ਖੇਤਰ ਦੇ ਨਾਲ ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤ ਬਲਕਿ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਜੇਲ੍ਹ ਹੈ।

ਤਿਹਾੜ ਜੇਲ੍ਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਜੇਲ੍ਹ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਸੁਧਾਰ ਘਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਕੈਦੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਕੁਝ ਉਤਪਾਦ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੇਚੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਅਪਰਾਧੀ ਅਪਰਾਧ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਉੱਦਮ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਕਦਮ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਨ।