ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਭਾਰਤ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੰਗਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ 2010 ਦੇ ਘਰੇਲੂ ਐਡੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ (101 ਤਗਮੇ) ਰਿਹਾ ਹੈ।

28 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਰਮਿੰਘਮ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ 72 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਭਾਗ ਲੈਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।  ਭਾਰਤੀ ਅਥਲੀਟ ,ਟੋਕੀਓ ਓਲੰਪਿਕ ਸੋਨ ਤਮਗਾ ਜੇਤੂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਨੀਰਜ ਚੋਪੜਾ ਇਸ ਐਡੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚੰਗਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਵਾਰ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਤਮਗਾ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸੇਂਧ ਲੱਗਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।


1998 ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ, ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ (25 ਤਗਮੇ) :


ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਵਿੱਚ 1998 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਆਖਰੀ ਸਨ ਪਰ ਕਿਸੇ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਸਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕ੍ਰਿਕਟ ਅਤੇ ਹਾਕੀ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਟੀਮ ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ

ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਟੀਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਅਜੇ ਜਡੇਜਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਚਿਨ ਤੇਂਦੁਲਕਰ ਅਤੇ ਅਨਿਲ ਕੁੰਬਲੇ ਵਰਗੇ ਮਹਾਨ ਖਿਡਾਰੀ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਆਏ ਖਿਡਾਰੀ - ਵੀਵੀਐਸ ਲਕਸ਼ਮਣ ਅਤੇ ਹਰਭਜਨ ਸਿੰਘ ਸਨ। ਭਾਰਤ ਸੈਮੀਫਾਈਨਲ 'ਚ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣਾਉਣ 'ਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿ ਕੇ ਆਪਣੇ ਗਰੁੱਪ 'ਚ ਤੀਜੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਫਾਈਨਲ 'ਚ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਨਾਲ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਟੀਜ਼ ਨੇ 4 ਵਿਕਟਾਂ ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਲਿਆ।


ਪੁਰਸ਼ ਹਾਕੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸੈਮੀਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਿਆ ਪਰ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਤੋਂ ਹਾਰ ਗਿਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਕਾਂਸੀ ਦੇ ਤਗਮੇ ਦੇ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਪੈਨਲਟੀ ਉੱਤੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਤੋਂ ਹਾਰ ਗਿਆ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਭਾਰਤ 25 ਤਗਮੇ (7 ਸੋਨ, 10 ਚਾਂਦੀ ਅਤੇ 8 ਕਾਂਸੀ) ਦੇ ਨਾਲ ਤਮਗਾ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਅੱਠਵੇਂ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਰਿਹਾ। ਜਸਪਾਲ ਰਾਣਾ (ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੀ 25 ਮੀਟਰ ਪਿਸਟਲ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਗੋਲਡ), ਅਪਰਨਾ ਪੋਪਟ (ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਮਹਿਲਾ ਸਿੰਗਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਚਾਂਦੀ) ਅਤੇ ਪੁਲੇਲਾ ਗੋਪੀਚੰਦ (ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਪੁਰਸ਼ ਸਿੰਗਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਾਂਸੀ) ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਜੇਤੂ ਸਨ।


002 ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ, ਮਾਨਚੈਸਟਰ (69 ਤਗਮੇ):


2002 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਮਾਨਚੈਸਟਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੇ 30 ਸੋਨੇ, 22 ਚਾਂਦੀ ਅਤੇ 17 ਕਾਂਸੀ ਸਮੇਤ ਸ਼ਾਨਦਾਰ 69 ਤਗਮੇ ਜਿੱਤੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਤਗਮੇ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਚੌਥੇ ਸਥਾਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੂਰਜ ਲਤਾ ਦੇਵੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਹਾਕੀ ਟੀਮ ਨੇ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਇੰਗਲੈਂਡ ਨੂੰ 3-2 ਨਾਲ ਹਰਾ ਕੇ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਸੋਨ ਤਗ਼ਮਾ ਜਿੱਤਿਆ।


ਹਾਕੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਭਾਰਤ ਨੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ੀ ਵਿਚ 14 ਸੋਨ ਤਗਮੇ, ਵੇਟਲਿਫਟਿੰਗ ਵਿਚ 11 ਸੋਨ, ਕੁਸ਼ਤੀ ਵਿਚ 3 ਅਤੇ ਮੁੱਕੇਬਾਜ਼ੀ ਵਿਚ 1 ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ। ਭਾਰਤੀ ਲਿਫਟਰਾਂ ਅਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਵੀ ਕੁਸ਼ਤੀ ਵਿੱਚ 3 ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਤਗਮੇ ਦੇ ਨਾਲ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 9 ਅਤੇ 7 ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਤਗਮੇ ਜਿੱਤੇ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਐਥਲੈਟਿਕਸ, ਜੂਡੋ ਅਤੇ ਮੁੱਕੇਬਾਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ।

 

ਅੰਜੂ ਬੌਬੀ ਜਾਰਜ ਨੇ ਐਥਲੈਟਿਕਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਲਈ ਇਕਲੌਤਾ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਗ਼ਮਾ ਜਿੱਤਿਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਵੇਟਲਿਫ਼ਟਰਾਂ ਨੇ 7 ਕਾਂਸੀ, 3 ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ਾਂ, ਟੇਬਲ ਟੈਨਿਸ ਵਿੱਚ 3 ਅਤੇ ਜੂਡੋ, ਮੁੱਕੇਬਾਜ਼ੀ ਅਤੇ ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਵਿੱਚ 1-1 ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਗ਼ਮਾ ਜਿੱਤਿਆ।

2006 ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ, ਮੈਲਬੌਰਨ (50 ਤਗਮੇ):


2006 ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਮੈਲਬੋਰਨ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ ਸਮਰੇਸ਼ ਜੰਗ ਨੇ ਉਦਘਾਟਨੀ ਡੇਵਿਡ ਡਿਕਸਨ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ ਜੋ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਹਰੇਕ ਐਡੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਅਥਲੀਟ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੰਗ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਨਵੇਂ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਏ ਅਤੇ 5 ਸੋਨ, 1 ਚਾਂਦੀ ਅਤੇ 1 ਕਾਂਸੀ ਸਮੇਤ 7 ਤਗਮੇ ਜਿੱਤੇ।


ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਭਾਰਤ 22 ਸੋਨ, 17 ਚਾਂਦੀ ਅਤੇ 11 ਕਾਂਸੀ ਦੇ ਨਾਲ ਕੁੱਲ 50 ਤਗਮਿਆਂ ਨਾਲ ਤਗਮਾ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਫਿਰ ਚੌਥੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਰਿਹਾ। ਭਾਰਤੀ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ਾਂ ਨੇ 16 ਸੋਨ ਤਗਮੇ, ਲਿਫਟਰਾਂ ਨੇ 3 ਸੋਨ ਤਗਮੇ, ਟੇਬਲ ਟੈਨਿਸ ਵਿੱਚ 2 ਅਤੇ ਮੁੱਕੇਬਾਜ਼ੀ ਵਿੱਚ 1 ਸੋਨ ਤਗਮੇ ਜਿੱਤੇ। ਭਾਰਤੀ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ਾਂ ਨੇ 7 ਚਾਂਦੀ ਦੇ, ਲਿਫਟਰਾਂ ਨੇ 5, ਅਥਲੈਟਿਕਸ ਅਤੇ ਮੁੱਕੇਬਾਜ਼ੀ ਵਿੱਚ 2 ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਹਾਕੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਿੱਤੇ। ਭਾਰਤੀ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਅਤੇ ਮੁੱਕੇਬਾਜ਼ੀ ਵਿੱਚ 4 ਕਾਂਸੀ, 2 ਕਾਂਸੀ ਦੇ ਤਗਮੇ ਅਤੇ ਟੇਬਲ ਟੈਨਿਸ, ਵੇਟਲਿਫਟਿੰਗ ਅਤੇ ਐਥਲੈਟਿਕਸ ਵਿੱਚ 1-1 ਤਮਗੇ ਜਿੱਤੇ।