ਕੋਲਕਾਤਾ ਨਾਈਟ ਰਾਈਡਰਜ਼ ਦੇ ਮੈਂਟੋਰ ਗੌਤਮ ਗੰਭੀਰ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਆਈਪੀਐਲ ਵਿੱਚ ਕੂਕਾਬੂਰਾ ਦੀ ਬਜਾਏ ਡਿਊਕ ਗੇਂਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਗੇਂਦ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ਾਂ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਸੰਤੁਲਨ ਲਿਆਏਗੀ ਜੋ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
ਕੂਕਾਬੂਰਾ, ਐਸਜੀ ਅਤੇ ਡਿਊਕ ਤਿੰਨ ਗੇਂਦਾਂ ਹਨ ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਮੌਜੂਦਾ ਬਹਿਸ ਕੂਕਾਬੂਰਾ ਅਤੇ ਡਿਊਕ ਬਾਰੇ ਹੈ। ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਡਿਊਕ ਬਾਲ 'ਚ ਅਜਿਹਾ ਕੀ ਹੈ, ਜੋ ਕੂਕਾਬੂਰਾ 'ਚ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਆਉ ਇਹਨਾਂ ਦੋਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸਲ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਸਮਝੀਏ।
ਡਿਊਕ ਅਤੇ ਕੂਕਾਬੂਰਾ ਗੇਂਦਾਂ ਕਿੱਥੇ ਬਣੀਆਂ ?
ਕੂਕਾਬੂਰਾ ਅਤੇ ਡਿਊਕ ਬਾਲ ਵਿਚਕਾਰ ਪਹਿਲਾ ਫਰਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਹੈ। ਡਿਊਕ ਬਾਲ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੀ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕ੍ਰਿਕਟ ਬਾਲਸ ਲਿਮਿਟੇਡ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਮਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਕੰਪਨੀ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਡਿਊਕ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ 1760 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਦਿਲੀਪ ਜਾਜੋਦੀਆ ਨੇ 1987 ਵਿੱਚ ਖਰੀਦਿਆ ਸੀ। ਇੰਗਲੈਂਡ, ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਅਤੇ ਆਇਰਲੈਂਡ ਇਸ ਗੇਂਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਕੂਕਾਬੁਰਾ ਬਾਲ ਨੂੰ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਕੰਪਨੀ ਕੂਕਾਬੂਰਾ ਸਪੋਰਟਸ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਬਣਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ, ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਬਾਬਵੇ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਕੂਕਾਬੂਰਾ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗੇਂਦਾਂ ਬਣਾਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਕੂਕਾਬੂਰਾ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ਕਰੀਬ 5000 ਰੁਪਏ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਡਿਊਕ ਬਾਲ ਦੀ ਕੀਮਤ ਕਰੀਬ 4000 ਰੁਪਏ ਹੈ।
ਕੂਕਾਬੂਰਾ ਮਸ਼ੀਨ ਤੇ ਡਿਊਕ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਸਿਲਾਈ
ਡਿਊਕ ਅਤੇ ਕੂਕਾਬੂਰਾ ਬਾਲ ਵਿਚਕਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਤਰ ਹੈ ਇਸਦੀ ਸਿਲਾਈ। ਕ੍ਰਿਕੇਟ ਗੇਂਦ ਵਿੱਚ 6 ਧਾਗੇ ਸਿਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਡਿਊਕ ਦੀ ਗੇਂਦ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਸਾਰੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਸਿਲਾਈ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੂਕਾਬੂਰਾ ਵਿੱਚ, ਸਿਰਫ ਵਿਚਕਾਰਲੇ 2 ਧਾਗੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਸਿਲਾਈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਮਸ਼ੀਨ ਦੁਆਰਾ।
ਦੋਵਾਂ ਗੇਂਦਾਂ ਦੀ ਸੀਮ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ
ਦੋਹਾਂ ਗੇਂਦਾਂ ਦੀ ਸੀਮ 'ਚ ਕਾਫੀ ਫਰਕ ਹੈ। ਡਿਊਕ ਦੀ ਗੇਂਦ ਵਿੱਚ ਸਿਲਾਈ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਸਾਰੇ 6 ਧਾਗੇ ਗੇਂਦ ਦੇ ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸ ਦੀ ਸੀਮ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਗੇਂਦ ਜਲਦੀ ਖਰਾਬ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸਖ਼ਤ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿੱਚ 'ਤੇ ਡਿੱਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸੀਮ ਹਿੱਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੂਕਾਬੂਰਾ ਦੀ ਸੀਮ ਵਿੱਚ, ਸਿਰਫ 2 ਧਾਗੇ ਗੇਂਦ ਦੇ ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਨੂੰ ਜੋੜਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਗੇਂਦ ਦੀ ਕਠੋਰਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਜਲਦੀ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੀਮ ਨੂੰ ਓਨੀ ਹਿਲਜੁਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਗੌਤਮ ਗੰਭੀਰ ਨੇ ਵੀ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਡਿਊਕ ਕੋਲ ਕੂਕਾਬੂਰਾ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਵਿੰਗ
ਇੰਗਲੈਂਡ 'ਚ ਕ੍ਰਿਕਟ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਮੀਂਹ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਡਿਊਕ ਆਪਣੀਆਂ ਗੇਂਦਾਂ 'ਤੇ ਗਰੀਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਗਰੀਸ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਗੇਂਦ ਦੀ ਚਮਕ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸਵਿੰਗ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਅਜਿਹੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਸੇ ਲਈ ਕੂਕਾਬੂਰਾ ਕੰਪਨੀ ਆਪਣੀਆਂ ਗੇਂਦਾਂ ਵਿੱਚ ਗਰੀਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਅਤੇ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਨੂੰ ਇੰਨੀ ਸਵਿੰਗ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ।