ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਕ੍ਰਿਕਟ ਦੇ ਤਿੰਨਾਂ ਫਾਰਮੈਟਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਰਾਟ ਕੋਹਲੀ ਦੀ ਕਪਤਾਨੀ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਕਾਫ਼ੀ ਵਧੀਆ ਹੈ। ਟੀ-20 ਵਿੱਚ 45 ਵਿੱਚੋਂ 27 ਮੈਚ, ਵਨਡੇਅ ਵਿੱਚ 95 ਵਿੱਚੋਂ 65 ਤੇ ਟੈਸਟ ਕ੍ਰਿਕਟ ਵਿੱਚ 65 ਵਿੱਚੋਂ 37 ਮੈਚ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵਿਰਾਟ ਕੋਹਲੀ ਦੀ ਕਪਤਾਨੀ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਵਿਰਾਟ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਟੀ-20 ਦੀ ਕਪਤਾਨੀ ਛੱਡੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਵਨਡੇਅ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹੱਥੋਂ ਨਿਕਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।


ਵਿਰਾਟ ਕੋਹਲੀ 2016 ਤੋਂ ਤਿੰਨਾਂ ਫਾਰਮੈਟਾਂ ਵਿੱਚ ਟੀਮ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਸੰਭਾਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ 4 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 3 ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀਆਂ ਕਾਰਨ, ਵਿਰਾਟ ਕੋਹਲੀ ਉੱਤੇ ਆਖਰਕਾਰ ਦਬਾਅ ਵਧ ਗਿਆ। ਆਖ਼ਰਕਾਰ, ਉਹ ਤਿੰਨ ਫੈਸਲੇ ਕਿਹੜੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਵਿਰਾਟ ਨੂੰ ਆਖਰਕਾਰ ਇੱਕ ਫਾਰਮੈਟ ਤੋਂ ਕਪਤਾਨੀ ਛੱਡਣੀ ਪਈ?


ਫੈਸਲਾ ਨੰਬਰ ਇੱਕ (18 ਜੂਨ 2017)


ਵਿਰਾਟ ਕੋਹਲੀ ਨੇ ਚੈਂਪੀਅਨਸਜ਼ ਟਰਾਫੀ ਦੇ ਫਾਈਨਲ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਖਿਲਾਫ ਟਾਸ ਜਿੱਤ ਕੇ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਓਵਲ ਵਿੱਚ ਮੈਚ ਦੇ ਦਿਨ ਬਹੁਤ ਗਰਮੀ ਸੀ ਅਤੇ ਮੌਸਮ ਵੀ ਖੁਸ਼ਕ ਸੀ। ਪਿੱਚ 'ਤੇ ਨਮੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਫਿਰ ਵੀ, ਟਾਸ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਰਾਟ ਨੇ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ 50 ਓਵਰਾਂ ਵਿੱਚ 4 ਵਿਕਟਾਂ 'ਤੇ 338 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਈਆਂ। ਫਖਰ ਜ਼ਮਾਨ ਦੇ ਸੈਂਕੜੇ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਮੈਚ 180 ਦੌੜਾਂ ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਲਿਆ। ਵਿਰਾਟ ਪਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸਫਲ ਰਹੇ।


ਫੈਸਲਾ ਨੰਬਰ 2 (10 ਜੁਲਾਈ, 2019)


ਮਾਨਚੈਸਟਰ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਦੇ ਸੈਮੀ ਫਾਈਨਲ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਨਿਊ ਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿਰੁੱਧ ਮੈਚ ਜਿੱਤਣ ਲਈ 240 ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਉਣੀਆਂ ਸਨ। ਕੇਐਲ ਰਾਹੁਲ, ਰੋਹਿਤ ਅਤੇ ਵਿਰਾਟ ਸੀਮਿੰਗ ਵਿਕਟ 'ਤੇ ਇਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਆਊਟ ਹੋਏ। ਟੀਮ ਦਾ ਸਕੋਰ ਸਿਰਫ ਪੰਜ ਦੌੜਾਂ ਸੀ। ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਸਾਹਮਣੇ ਮੌਕਾ ਸਭ ਤੋਂ ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਕ੍ਰਿਕਟਰ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਧੋਨੀ ਨੂੰ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਲਈ ਭੇਜਣ ਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਪਹਿਲਾਂ ਰਿਸ਼ਭ ਪੰਤ ਤੇ ਫਿਰ ਦਿਨੇਸ਼ ਕਾਰਤਿਕ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਧੋਨੀ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਆਏ ਤਾਂ 22 ਓਵਰ ਖਤਮ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸਨ ਅਤੇ ਅੱਧੀ ਟੀਮ ਵਾਪਸ ਪੈਵੇਲੀਅਨ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ। ਫਿਰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਡੇਜਾ ਨਾਲ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਟੀਮ ਇੰਡੀਆ ਜਿੱਤ ਤੋਂ 18 ਦੌੜਾਂ ਦੂਰ ਰਹਿ ਗਈ।


ਫੈਸਲਾ ਨੰਬਰ 3 (ਜੂਨ 18-ਜੂਨ 23, 2021)


ਆਈਸੀਸੀ ਵਿਸ਼ਵ ਟੈਸਟ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਦਾ ਫਾਈਨਲ ਮੈਚ। ਸਾਊਥਐਂਪਟਨ ਵਿੱਚ ਮੈਚ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਹੁਤ ਮੀਂਹ ਪਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵਿਰਾਟ ਕੋਹਲੀ ਨੇ ਫਾਈਨਲ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਕੀਵੀ ਟੀਮ ਖਿਲਾਫ 2 ਸਪਿੰਨਰਾਂ ਨਾਲ ਖੇਡਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਜਡੇਜਾ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਪਾਰੀ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 7 ਓਵਰ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ। ਪਹਿਲੀ ਪਾਰੀ ਵਿੱਚ, ਤਿੰਨਾਂ ਤੇਜ਼ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ਾਂ ਨੇ 97 ਓਵਰ ਇਕੱਠੇ ਰੱਖੇ ਅਤੇ ਇਹ ਵਾਰ -ਵਾਰ ਲਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਪਲੇਇੰਗ 11 ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਹੁੰਦਾ, ਤਾਂ ਮੈਚ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਵੱਖਰਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ।


ਇਸ ਮੈਚ 'ਚ ਨਿਊ ਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਟੀਮ 4 ਤੇਜ਼ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਇਕ ਤੇਜ਼ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਆਲਰਾਊਂਡਰ ਨਾਲ ਮੈਦਾਨ' ਤੇ ਉਤਰੀ। ਟੀਮ ਸਾਊਥੀ, ਟ੍ਰੈਂਟ ਬੋਲਟ, ਕਾਈਲ ਜੇਮਸਨ, ਨੀਲ ਵੇਗਨਰ ਦੇ ਨਾਲ–ਨਾਲ ਕੋਲਿਨ ਡੀ ਗ੍ਰੈਂਡਹੋਮ ਨੇ ਵੀ ਨਿਊ ਜ਼ੀਲੈਂਡ ਲਈ ਇਸ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕੀਵੀ ਟੀਮ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਵੀ ਸਪਿਨਰ ਨੂੰ ਪਲੇਇੰਗ ਇਲੈਵਨ ਵਿੱਚ ਜਗ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਵਿਰਾਟ ਪਿੱਚ ਰੀਡ ਕਰਨ ਤੋਂ ਖੁੰਝ ਗਏ। ਭਾਰਤ ਨੂੰ 8 ਵਿਕਟਾਂ ਨਾਲ ਹਰਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਾਇਲ ਜੈਮੀਸਨ ਦੋ ਪਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ 7 ਵਿਕਟਾਂ ਨਾਲ ਮੈਨ ਆਫ਼ ਦ ਮੈਚ ਬਣਿਆ।


ਇਸ ਲਈ 4 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਤਿੰਨ ਆਈਸੀਸੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੈਚਾਂ ਵਿੱਚ, ਵਿਰਾਟ ਕੋਹਲੀ ਦੇ ਗਲਤ ਫੈਸਲਿਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਟੀਮ ਇੰਡੀਆ ਜਿੱਤ ਨਹੀਂ ਸਕੀ। ਸਾਲ 2013 ’ਚ ਆਖ਼ਰੀ ਵਾਰ ਕੋਈ ਆਈਸੀਸੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ’ਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਸੀ। ਵਿਰਾਟ ਕੋਹਲੀ ਉੱਤੇ ਇਹ ਨਾਕਾਮੀ ਭਾਰੂ ਪੈ ਗਈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟੀ-20 ਦੀ ਕਪਤਾਨੀ ਗੁਆਉਣੀ ਪਈ।