Smartphone Radiation: ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਦੇ ਕਈ ਫ਼ਾਇਦੇ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਕੁਝ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਹਨ। ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਨੂੰ ਘਾਤਕ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੋਬਾਈਲ ਟਾਵਰਾਂ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਸਿਹਤ ਲਈ ਜ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਸਾਡੀ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਕਿੰਨੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵੀ ਜਾਣੋ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕੀ ਹੈ ਮੋਬਾਈਲ ਟਾਵਰ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ?
ਕਿਸੇ ਵੀ ਡਿਵਾਈਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਲਈ ਇੱਕ ਨੈਟਵਰਕ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨਾਂ ਦਾ ਵੀ ਇਹੀ ਹਾਲ ਹੈ। ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ ਨੈੱਟਵਰਕ ਲਈ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਟਾਵਰ ਲਗਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਦੋ ਕਿਸਮਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਹਿਲੀ ਹੈ ਟਾਵਰ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਹੈ ਮੋਬਾਈਲ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ। ਤੁਸੀਂ ਟਾਵਰ ਦੀ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਖੁਦ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ, ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਫ਼ੋਨ ਨਾਲ ਚੈੱਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਟਾਵਰ ਦੀ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਸਿੱਧੇ ਸੰਪਰਕ 'ਚ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਇਸ ਲਈ ਸਰੀਰ 'ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜੇ ਫ਼ੋਨ 24 ਘੰਟੇ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਕਿਵੇਂ ਚੈੱਕ ਕਰੀਓ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ?
ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਤਰੰਗਾਂ (ਇਲੈਕਟਰੋਮੈਗਨੈਟਿਕ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ) ਨਿਕਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਆਮ ਜੀਵਨ ਲਈ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਦੀ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸਦੇ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਤੋਂ *#07# ਡਾਇਲ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੰਬਰ ਨੂੰ ਡਾਇਲ ਕਰੋਗੇ, ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੋਬਾਈਲ ਸਕ੍ਰੀਨ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਦੋ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੈ ‘ਹੈੱਡ’ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ‘ਬੌਡੀ’।
ਕਿੰਨੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ?
ਸੰਚਾਰ ਅਤੇ ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ 'ਸਪੈਸਿਫਿਕ ਐਬਸੌਰਪਸ਼ਨ ਰੇਟ' (SAR) ਅਨੁਸਾਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮਾਰਟਫੋਨ, ਟੈਬਲੇਟ ਜਾਂ ਹੋਰ ਸਮਾਰਟ ਡਿਵਾਈਸ ਦੀ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ 1.6 ਵਾਟ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਇਹ ਨਿਯਮ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਡਿਵਾਈਸ ਦੀ 10 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਵੀ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਹਾਡੀ ਡਿਵਾਈਸ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਜਾਂ ਆਪਣੀ ਜੇਬ 'ਚ ਰੱਖਣ ਦੌਰਾਨ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਦੀ ਇਸ ਸੀਮਾ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ।
ਮੋਬਾਈਲ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਨਾਲ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਨੁਕਸਾਨ
ਮੋਬਾਈਲ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਇਕਾਗਰਤਾ ਦੀ ਕਮੀ, ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਵਧੇ ਹੋਏ ਤਣਾਅ, ਨਿਊਰੋਡੀਜਨਰੇਟਿਵ ਵਿਕਾਰ, ਦਿਲ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ, ਸੁਣਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰੋਜ਼ਾਨਾ 50 ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਵਰਤੋਂ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਦੀ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਕੈਂਸਰ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਚਾਓ
1. ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖੋ:
ਸਰੀਰ ਨਾਲ ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ ਦਾ ਸੰਪਰਕ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਫ਼ੋਨ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਕਮੀਜ਼ ਜਾਂ ਟੀ-ਸ਼ਰਟ ਦੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚ ਨਾ ਰੱਖੋ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਫੋਨ ਨੂੰ ਪੈਂਟ ਦੀ ਜੇਬ 'ਚ ਰੱਖਣਾ ਵੀ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਬੈਗ 'ਚ ਰੱਖੋ ਤਾਂ ਬਿਹਤਰ ਹੈ।
2. ਲੈਂਡਲਾਈਨ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ
ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਦਫਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਡੈਸਕ 'ਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਲੈਂਡਲਾਈਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ 'ਚ ਲੈਂਡਲਾਈਨ ਫੋਨ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
3. ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਬੰਦ ਕਰੋ
ਇਸ ਵਿਧੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਰਤਣਾ ਹਰ ਕਿਸੇ ਲਈ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਜਿੰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੌਂਦੇ ਸਮੇਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣਾ ਮੋਬਾਈਲ ਬੰਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
4. ਸਪੀਕਰ 'ਤੇ ਗੱਲ ਕਰੋ
ਗੱਲਬਾਤ ਲਈ ਹੈਂਡਸ ਫ੍ਰੀ ਸਪੀਕਰ ਜਾਂ ਈਅਰ ਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਗੱਲਬਾਤ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਈਅਰਫੋਨ ਨੂੰ ਕੰਨ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿਓ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਹੈਂਡਸ-ਫ੍ਰੀ ਸਪੀਕਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਫ਼ੋਨ ਨੂੰ ਕੰਨ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 1-2 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦੂਰ ਰੱਖ ਕੇ ਗੱਲ ਕਰੋ।
5. WhatsApp ਜਾਂ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ
ਛੋਟੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਲਈ, ਕਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਵਟਸਐਪ ਜਾਂ ਮੈਸੇਜ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇਗਾ।
ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚੋ
- ਚਾਰਜ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਮੋਬਾਈਲ 'ਤੇ ਗੱਲ ਨਾ ਕਰੋ ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਮੋਬਾਈਲ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੇ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਦਾ ਪੱਧਰ 10 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
- ਮੋਬਾਈਲ ਦਾ ਸਿਗਨਲ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣ ਤੇ ਬੈਟਰੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੋਣ 'ਤੇ ਵੀ ਉਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚ ਵੀ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।