ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਭਾਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਨਸਾਨਾਂ ਵਾਂਗ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰੋਬੋਟ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਖਲਾਸਾ ਇਸਰੋ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸੋਮਨਾਥ ਐਸ ਨੇ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾ ਰੋਬੋਟਾਂ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਤਕਨੀਕ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੋਬੋਟ ਵੀ ਇਨਸਾਨਾਂ ਵਾਂਗ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨਗੇ। ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਗੇ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਮਨ ਦੀ ਗੱਲ ਵੀ ਕਰਨਗੇ।
ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਸਰੋ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸੋਮਨਾਥ ਐਸ. ਆਈਆਈਟੀ ਬੀਐਚਯੂ ਦੇ ਕਨਵੋਕੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਵਾਰਾਣਸੀ ਆਏ ਸਨ। ਉਹ 32 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਵਾਰਾਣਸੀ ਆਏ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਰੋਬੋਟਾਂ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਬਾਰੇ ਵੀ ਦੱਸਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾ ਰੋਬੋਟਾਂ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਤਕਨੀਕ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੋਬੋਟ ਵੀ ਇਨਸਾਨਾਂ ਵਾਂਗ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨਗੇ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਿਸ਼ਨ ਮੰਗਲ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਰੋਬੋਟ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਮਿਸ਼ਨ ਮੰਗਲ ਵਿੱਚ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਫ਼ਲ ਹੋਣਾ ਹੈ ਸਗੋਂ ਸਿਖਰ ’ਤੇ ਵੀ ਪਹੁੰਚਣਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸੇ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਰੋਬੋਟ ਬਣਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ, ਸਗੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਾਂਗ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਤੇ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੋਬੋਟ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਵੀ ਚੰਗਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮਿਸ਼ਨ 'ਤੇ ਘੱਟ ਖਰਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।
ਅਜਿਹੇ ਰੋਬੋਟ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ?
ਰੋਬੋਟ ਜੋ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਾਂਗ ਹਿੱਲ ਸਕਦੇ ਹਨ ਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮੀਕਰਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਮਝ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵੀ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਰੋਬੋਟ ਦੇ ਦੋ ਖਾਸ ਹਿੱਸੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਨਸਾਨਾਂ ਵਾਂਗ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਕਰਨ ਤੇ ਹਿੱਲਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਦੋ ਹਿੱਸੇ ਹਨ- ਸੈਂਸਰ ਤੇ ਐਕਟੁਏਟਰ।
ਸੈਂਸਰਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਰੋਬੋਟ ਆਪਣੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਕੈਮਰੇ, ਸਪੀਕਰ ਤੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਫ਼ੋਨ ਵਰਗੀਆਂ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਸੈਂਸਰ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰੋਬੋਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਦੇਖਣ, ਬੋਲਣ ਤੇ ਸੁਣਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਿਸਮ ਦਾ ਮੋਟਰ ਐਕਟੂਏਟਰ ਹੈ, ਜੋ ਰੋਬੋਟ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖ ਵਾਂਗ ਚੱਲਣ ਤੇ ਬਾਹਾਂ ਅਤੇ ਲੱਤਾਂ ਨੂੰ ਹਿਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਰੋਬੋਟ ਆਮ ਰੋਬੋਟਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਐਕਚੁਏਟਰਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।