Diwali In Mughal Time: ਦੀਵਾਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਵੀ ਲੋਕ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੇ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਦੀਵਾਲੀ ਦਾ ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤਿਉਹਾਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੁਗਲ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਦੋਂ ਅਕਬਰ ਵਰਗੇ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਦੇ ਰਾਜ ਜਾਂ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਦੀਵਾਲੀ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਤਰੀਕਾ ਥੋੜ੍ਹਾ ਵੱਖਰਾ ਸੀ। ਦੀਵਾਲੀ ਨੂੰ ਵੀ ਵੱਖਰੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਅੱਜ ਦੀਵਾਲੀ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਾਂਗੇ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀਵਾਲੀ ਦਾ ਕੀ ਨਾਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਕਿਵੇਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਮੁਗਲ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਦੀਵਾਲੀ ਅੱਜ ਵਾਂਗ ਦੀਵੇ ਅਤੇ ਪਟਾਕਿਆਂ ਨਾਲ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੁਗਲ ਸ਼ਾਸਕ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ 'ਜਸ਼ਨ-ਏ-ਚਿਰਾਗਨ' ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਦੇ ਸਨ। ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਸ਼ਾਹੀ ਦਰਬਾਰਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਵੀ ਖੂਬ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ।
ਜੇਕਰ ਮੁਗਲ ਯੁੱਗ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਆਮ ਲੋਕ ਅੱਜ ਵਾਂਗ ਦੀਵਾਲੀ ਮਨਾਉਂਦੇ ਸਨ ਪਰ ਸ਼ਾਹੀ ਦਰਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਾਫੀ ਉਤਸ਼ਾਹ ਸੀ। ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਦੇ ਰੰਗ ਮਹਿਲ ਵਿੱਚ ਦੀਵਾਲੀ ਮੌਕੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸੀ ਅਤੇ ਦੀਵੇ ਜਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਸੋਨੇ ਅਤੇ ਚਾਂਦੀ ਨਾਲ ਤੋਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਗਹਿਣੇ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਮੁਗਲ ਔਰਤਾਂ ਲਾਈਟਾਂ ਅਤੇ ਆਤਿਸ਼ਬਾਜ਼ੀ ਦੇਖਣ ਲਈ ਕੁਤੁਬ ਮੀਨਾਰ ਦੀ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੇੜੇ ਹੀ ਆਤਿਸ਼ਬਾਜ਼ੀ ਚਲਾਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਪਟਾਕਿਆਂ ਦੀ ਥਾਂ ਅਸਮਾਨੀ ਦੀਵੇ ਆਦਿ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੱਸੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਉੱਚਾ ਕਰਕੇ ਜਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮੁਗਲ ਦਰਬਾਰ ਨੂੰ ਕਪਾਲ ਦੇ ਤੇਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੀਵਿਆਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Humming Bird: ਅੱਗੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਪਿੱਛੇ ਵੱਲ ਵੀ ਉੱਡ ਸਕਦਾ ਇਹ ਪੰਛੀ, ਇਸ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ
ਅਸਮਾਨੀ ਦੀਵੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਉੱਚੇ ਕਰਕੇ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸੀ, ਜਿਵੇਂ ਚਾਂਦਨੀ ਚੌਕ ਵਿੱਚ ਦੀਵਾ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਕਈ ਅਮੀਰ ਸੇਠ ਵੀ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਗਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਜਾਵਟ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਸਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Viral Video: ਬੀਚ 'ਤੇ ਕੁਆਲਿਟੀ ਟਾਈਮ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈ ਰਹੇ ਲੋਕ, ਅਚਾਨਕ ਆਈ 'ਮੌਤ ਦੀ ਲਹਿਰ'... ਤੇ ਤੂੜੀ ਵਾਂਗ ਵਹਿ ਗਏ ਲੋਕ, ਦੇਖੋ ਵੀਡੀਓ