Army :  ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦੇ ਇਸ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਤਾਕਤ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਉਸ ਦੀ ਫੌਜ ਤੋਂ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਫੌਜ ਜਿੰਨੀ ਉੱਚੀ ਪੱਧਰ ਦੀ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਜਿੰਨੀ ਵੱਡੀ ਹੋਵੇਗੀ, ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਕਤਵਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਅੱਜ ਵੀ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਜੰਗ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮਦਦ ਲੈਣੀ ਪਵੇਗੀ।


ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਵੀ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਊਟਸੋਰਸਿੰਗ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਬਿਲਕੁਲ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਭਵਿੱਖ 'ਚ ਕੋਈ ਦੇਸ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਆਪਣੀ ਰੱਖਿਆ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨਗੇ? ਆਓ ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਅੱਗੇ ਜਾਣੀਏ।


ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਨਹੀਂ ਹੈ
ਕੋਸਟਾਰੀਕਾ(Costa Rica)


ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਕੋਸਟਾ ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ 1949 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਫੌਜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਫੋਰਸ ਹੈ। 1948 ਵਿੱਚ ਕੋਸਟਾ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ... ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਫੌਜ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਪੁਲਿਸ ਬਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਅਜਿਹਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਪੁਲਿਸ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਲਈ ਪੁਲਿਸ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।


ਪਨਾਮਾ(Panama)


ਇਹ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਬਿਨਾਂ ਫੌਜੀ ਤਾਕਤ ਦੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। 1990 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਫੌਜੀ ਫੋਰਸ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਸਰਹੱਦ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਸਤਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਪਨਾਮਾ ਪਬਲਿਕ ਫੋਰਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।


ਮਾਰੀਸ਼ਸ(Mauritius)


ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਦੇਸ਼ ਮਾਰੀਸ਼ਸ ਕੋਲ ਵੀ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਮਾਰੀਸ਼ਸ ਦਾ ਟਾਪੂ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਹਿੰਦੂ ਆਬਾਦੀ ਤੀਜੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਲਗਭਗ 10,000 ਹਜ਼ਾਰ ਪੁਲਿਸ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਬਣੀ ਨਿੱਜੀ ਫੋਰਸ ਇੱਥੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ।


ਵੈਟੀਕਨ ਸਿਟੀ(Vatican City)


ਵੈਟੀਕਨ ਸਿਟੀ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਸਿਰਫ 480 ਲੋਕ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਕੈਥੋਲਿਕ ਚਰਚ ਦਾ ਮੁੱਖ ਦਫ਼ਤਰ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਪੋਪ ਮੁਖੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਦੇਸ਼ ਕੋਲ ਖੜ੍ਹੀ ਫੌਜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮਕੈਨੀਕਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਜੈਂਡਰਮੇਰੀ ਨਾਂ ਦੀ ਪੁਲਿਸ ਫੋਰਸ ਹੈ। ਉਹੀ ਸਵਿੰਗ ਗਾਰਡ ਇੱਥੇ ਹੋਲੀ ਸੀ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ।


ਸਮੋਆ (Samoa)


ਇਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਕੋਈ ਫੌਜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇੱਕ ਪੁਲਿਸ ਫੋਰਸ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। 1962 ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਸਮਝੌਤੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਇਸ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਤੋਂ ਇਸ ਸ਼ਰਤ 'ਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲੀ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਆਪਣੀ ਕੋਈ ਫ਼ੌਜ ਨਹੀਂ ਬਣਾਏਗਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਈ ਸੰਧੀ ਮੁਤਾਬਕ ਜਦੋਂ ਵੀ ਸਮੋਆ ਨੂੰ ਫੌਜ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ, ਉਹ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਤੋਂ ਮਦਦ ਲਵੇਗਾ।