Government Pension Scheme: ਲੋਕ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦੀ ਆਸ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਨੌਕਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੈਨਸ਼ਨ ਲੈਣਾ ਇੰਨਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਕਈ ਸਕੀਮਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪੈਨਸ਼ਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। EPFO ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਨੌਕਰੀ ਲੱਭਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਵੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਕੁਝ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵੀ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਸਕੀਮ ਤੋਂ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦਾ ਲਾਭ ਕਿਵੇਂ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ।
EPS (ਕਰਮਚਾਰੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਸਕੀਮ)
EPS ਕਰਮਚਾਰੀ ਭਵਿੱਖ ਨਿਧੀ ਸੰਗਠਨ (EPFO) ਦੀ ਇੱਕ ਯੋਜਨਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਕੀਮ 58 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਗਠਿਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਲਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਇਸ ਸਕੀਮ ਦਾ ਲਾਭ ਤਾਂ ਹੀ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੇਕਰ ਕਰਮਚਾਰੀ ਨੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 10 ਸਾਲ (ਲਗਾਤਾਰ ਜਾਂ ਗੈਰ-ਲਗਾਤਾਰ) ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇ। ਯਾਨੀ ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਨੌਕਰੀ 10 ਸਾਲ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕੋਈ ਗੈਪ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਪਾੜੇ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਕੇ 10 ਸਾਲ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
EPS ਲਈ ਯੋਗਤਾ
ਕਰਮਚਾਰੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਸਕੀਮ ਅਧੀਨ ਪੈਨਸ਼ਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨੀਆਂ ਪੈਂਦੀਆਂ ਹਨ।
EPFO ਮੈਂਬਰ ਬਣੋ।
- EPF ਪੈਨਸ਼ਨ ਸਕੀਮ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਨਾਲ 10 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ।
- 58 ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਹੋਵੋ।
- ਘਟੀ ਹੋਈ ਦਰ 'ਤੇ EPS ਪੈਨਸ਼ਨ ਤੋਂ ਕਢਵਾਉਣ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 50 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
UAN ਨੰਬਰ ਨਾ ਬਦਲੋ
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜੇਕਰ ਨੌਕਰੀ 'ਚ ਬਦਲਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕੰਪਨੀ 'ਚ ਜਾਣ 'ਤੇ ਆਪਣਾ UAN ਨੰਬਰ ਨਾ ਬਦਲੇ। ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ UAN ਨੰਬਰ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਰੱਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੇ 10 ਸਾਲ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਨੂੰ ਵੀ UAN ਨੰਬਰ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਗਿਣਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਨੌਕਰੀ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੰਝ ਮਿਲੇਗੀ ਪੈਨਸ਼ਨ
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ 9 ਸਾਲ 6 ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ 10 ਸਾਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਪਰ ਜੇਕਰ ਇਹ ਕਾਰਜਕਾਲ 9 ਸਾਲ 6 ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ ਤਾਂ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਕਰਮਚਾਰੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਵਾਪਸ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਘੱਟ ਸਾਲ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਨਹੀਂ ਹਨ।