Business Idea: ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਨਾਲ ਜੁੜ ਕੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਆਈਡੀਆ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜਿਸ 'ਚ ਤੁਸੀਂ ਸਰਕਾਰੀ ਅਦਾਰੇ 'ਚ ਜਾ ਕੇ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਮੋਟੀ ਕਮਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਤੁਸੀਂ ਪੋਸਟ ਆਫਿਸ ਫਰੈਂਚਾਈਜ਼ੀ ਖੋਲ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਲਗਭਗ 1.55 ਲੱਖ ਡਾਕਘਰ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮਨੀ ਆਰਡਰ ਭੇਜਣਾ, ਸਟੈਂਪ ਅਤੇ ਸਟੇਸ਼ਨਰੀ ਭੇਜਣਾ, ਪੋਸਟਾਂ ਭੇਜਣਾ ਅਤੇ ਆਰਡਰ ਕਰਨਾ, ਛੋਟੇ ਬਚਤ ਖਾਤੇ ਖੋਲ੍ਹਣੇ, ਆਦਿ ਸਭ ਡਾਕਘਰ 'ਚ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਇੰਡੀਆ ਪੋਸਟ ਨੇ ਨਵੇਂ ਡਾਕਘਰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਫਰੈਂਚਾਇਜ਼ੀ ਸਕੀਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮਤਲਬ ਤੁਸੀਂ ਪੋਸਟ ਆਫਿਸ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਪੈਸੇ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ 'ਚ ਡਾਕਘਰ ਅਜੇ ਵੀ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਧਿਆਨ 'ਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਫਰੈਂਚਾਇਜ਼ੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੋਸਟ ਆਫਿਸ ਤੋਂ 2 ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਫਰੈਂਚਾਈਜ਼ੀਆਂ ਉਪਲੱਬਧ ਹਨ। ਇਸ 'ਚ ਪਹਿਲੀ ਫਰੈਂਚਾਈਜ਼ੀ ਆਊਟਲੈੱਟ ਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਪੋਸਟਲ ਏਜੰਟਾਂ ਦੀ ਫਰੈਂਚਾਈਜ਼ੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਫਰੈਂਚਾਇਜ਼ੀ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸ਼ਹਿਰੀ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ 'ਚ ਡਾਕ ਟਿਕਟਾਂ ਅਤੇ ਸਟੇਸ਼ਨਰੀ ਘਰ-ਘਰ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲੇ ਏਜੰਟ ਹਨ।
ਇਸ ਨੂੰ ਡਾਕ ਏਜੰਟ ਫਰੈਂਚਾਈਜ਼ੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। Post Office Franchise Scheme ਦੇ ਤਹਿਤ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਰਕਮ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਮੁੱਢਲੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਕੇ ਡਾਕਘਰ ਖੋਲ੍ਹ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਡਾਕਖਾਨਾ ਇੱਕ ਸਫਲ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਮਾਡਲ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਮੋਟੀ ਕਮਾਈ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਫਰੈਂਚਾਇਜ਼ੀ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਉਮਰ 18 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਮੈਂਬਰ ਡਾਕ ਵਿਭਾਗ 'ਚ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਫਰੈਂਚਾਇਜ਼ੀ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਕੋਲ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸਕੂਲ ਤੋਂ 8ਵੀਂ ਪਾਸ ਸਰਟੀਫ਼ਿਕੇਟ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਫਾਰਮ ਭਰ ਕੇ ਫਰੈਂਚਾਈਜ਼ੀ ਲਈ ਅਪਲਾਈ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੋਣ ਕਰਨ 'ਤੇ ਇੰਡੀਆ ਪੋਸਟ ਨਾਲ ਇਕ ਐਮਓਯੂ ਸਾਈਨ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਫਰੈਂਚਾਈਜ਼ੀ ਆਊਟਲੇਟ 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦਾ ਕੰਮ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੇਵਾ ਪਾਸ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ 'ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਘੱਟ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਡਾਕ ਏਜੰਟ ਲਈ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਧੇਰੇ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਟੇਸ਼ਨਰੀ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਖਰੀਦ 'ਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈਸਾ ਖਰਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਡਾਕਖਾਨਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 200 ਵਰਗ ਫੁੱਟ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਏਰੀਆ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪੋਸਟ ਆਫਿਸ ਫਰੈਂਚਾਇਜ਼ੀ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 5000 ਰੁਪਏ ਦੀ ਸਕਿਊਰਿਟੀ ਅਮਾਊਂਟ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੋਸਟ ਆਫਿਸ ਫਰੈਂਚਾਈਜ਼ੀ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਤੁਸੀਂ https://www.indiapost.gov.in/VAS/DOP_PDFFiles/Franchise.pdf ਅਧਿਕਾਰਤ ਲਿੰਕ 'ਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਕਮਾਈ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸਪੀਡ ਪੋਸਟ ਲਈ 5 ਰੁਪਏ, ਮਨੀ ਆਰਡਰ ਲਈ 3-5 ਰੁਪਏ, ਪੋਸਟਲ ਸਟੈਂਪ ਅਤੇ ਸਟੇਸ਼ਨਰੀ 'ਤੇ 5 ਫ਼ੀਸਦੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਮਿਸ਼ਨ ਉਪਲੱਬਧ ਹਨ।