ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨੂੰ ਤਾਂ 78 ਸਾਲ ਹੋਏ ਤਾਂ ਫਿਰ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਕਿਵੇਂ ਮਨਾ ਰਹੀ ਆਪਣਾ 93ਵਾਂ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਿਵਸ ?
ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਸੀ। ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 8 ਅਕਤੂਬਰ, 1932 ਨੂੰ IAF ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ, 1932 ਵਿੱਚ IAF ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਾ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਵਸ ਹਰ ਸਾਲ 8 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ, 2025, ਇਹ 93ਵਾਂ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਿਵਸ ਹੋਵੇਗਾ। ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਿਵਸ 'ਤੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ 8 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਹਿੰਡਨ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਬੇਸ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪਰੇਡ ਕਰੇਗੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਹੈਰਾਨ ਹਨ ਕਿ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਇਸ ਸਾਲ ਆਪਣਾ 93ਵਾਂ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਿਵਸ ਕਿਵੇਂ ਮਨਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਏ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 78 ਸਾਲ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਆਓ ਅੱਜ ਦੱਸੀਏ ਕਿ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਆਪਣਾ 93ਵਾਂ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਿਵਸ ਕਿਵੇਂ ਮਨਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਏ ਨੂੰ 78 ਸਾਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ 78 ਸਾਲ ਅਤੇ 93ਵਾਂ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਿਵਸ
ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਸੀ। IAF ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 8 ਅਕਤੂਬਰ, 1932 ਨੂੰ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਿਵਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਕਈ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ, 1932 ਵਿੱਚ IAF ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਤੋਂ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਗਿਣਤੀ ਕਰਕੇ ਹੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਆਪਣਾ 93ਵਾਂ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1932 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਇੱਕ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸੈਨਾ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਉਡਾਣ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1933 ਨੂੰ ਚਾਰ ਵੈਸਟਲੈਂਡ ਵਾਪਿਟੀ IIA ਬਾਈਪਲੇਨ ਦੁਆਰਾ ਉਡਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਉਡਾਣ ਵਿੱਚ ਛੇ RAF-ਸਿਖਿਅਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ 19 ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਜਿਸਨੇ ਨੰਬਰ 1 ਸਕੁਐਡਰਨ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ
IAF ਨੇ 1936 ਵਿੱਚ A Flight ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਨੇ ਉੱਤਰੀ ਵਜ਼ੀਰਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਨੰਬਰ 1 ਸਕੁਐਡਰਨ 1938 ਤੱਕ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, IAF ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਹਾਦਰੀ ਅਤੇ ਸਮਰਪਣ ਲਈ 22 ਡਿਸਟਿੰਗੂਇਸ਼ਡ ਫਲਾਇੰਗ ਕਰਾਸ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮਾਰਚ 1945 ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ "ਰਾਇਲ" ਸ਼ਬਦ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ 1950 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗਣਤੰਤਰ ਬਣਿਆ, ਤਾਂ IAF ਤੋਂ "ਰਾਇਲ" ਸ਼ਬਦ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਤੇ ਇਸਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ।
ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਨਰਗਠਨ
1947 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, IAF ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਪੁਨਰਗਠਨ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਸਮੇਂ, ਇਸਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲਗਭਗ 14,000 ਰਹਿ ਗਈ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਵੰਡ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ IAF ਯੂਨਿਟਾਂ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ IAF ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਕਿਹਾ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਕਈ ਯੂਨਿਟਾਂ ਦੇ ਰਲੇਵੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਕੋਲ ਛੇ ਲੜਾਕੂ ਸਕੁਐਡਰਨ, ਇੱਕ B-24 ਬੰਬਾਰ ਸਕੁਐਡਰਨ, ਅਤੇ ਇੱਕ C-47 ਡਕੋਟਾ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਸਕੁਐਡਰਨ ਸਨ।
ਇਸ ਸਾਲ, 93ਵੇਂ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਜਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨਾਂ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸੈਨਾਵਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ। ਇੱਕ ਫਲਾਈਪਾਸਟ ਇੱਕ Mi-17 ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਝੰਡਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦਿਨ ਰਾਫੇਲ ਅਤੇ Su-30 MKI ਵਰਗੇ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ, ਆਕਾਸ਼ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।






















