ਤੁਸੀਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀ ਨਕਦੀ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ? ਜਾਣੋ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਨਿਯਮ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਘਰ ਵਿੱਚ ਨਕਦੀ ਰੱਖਣਾ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਵੱਡੀ ਰਕਮ ਦੇ ਸਰੋਤ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਆਮਦਨ ਕਰ ਵਿਭਾਗ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਜਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬੈਂਕ ਲੈਣ-ਦੇਣ, ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਸੌਦਿਆਂ ਅਤੇ ਨਕਦੀ ਤੋਹਫ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਨਿਯਮ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਔਨਲਾਈਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਬਿੱਲਾਂ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮੋਬਾਈਲ ਰੀਚਾਰਜ ਕਰਨ ਤੱਕ, ਲਗਭਗ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਨਕਦੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਲੋਕ ਵਿਆਹਾਂ, ਡਾਕਟਰੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਜਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਖਰਚਿਆਂ ਲਈ ਘਰ ਵਿੱਚ ਨਕਦੀ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀ ਨਕਦੀ ਰੱਖਣਾ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਹੀ ਹੈ।
ਆਮਦਨ ਕਰ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਨਕਦੀ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੋਈ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸੀਮਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਯਾਨੀ, ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਚਾਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਲੱਖਾਂ ਅਤੇ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਨਕਦੀ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਕਾਨੂੰਨ ਇਸ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਪਰ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਸ਼ਰਤ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ ਕਿ ਇਹ ਪੈਸਾ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਰੋਤ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ।
ਜੇ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਵੱਡੀ ਰਕਮ ਨਕਦੀ ਵਿੱਚ ਹੈ ਤੇ ਆਮਦਨ ਕਰ ਵਿਭਾਗ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸਦਾ ਸਰੋਤ ਦੱਸਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਇਹ ਰਕਮ ਤਨਖਾਹ ਕਾਰੋਬਾਰ, ਜਾਇਦਾਦ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਜਾਂ ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਕਢਵਾਈ ਗਈ ਰਕਮ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਇਸਦਾ ਸਬੂਤ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬੈਂਕ ਸਟੇਟਮੈਂਟ, ਆਈ.ਟੀ.ਆਰ., ਤਨਖਾਹ ਸਲਿੱਪ ਜਾਂ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀਆਂ ਰਸੀਦਾਂ।
ਕਾਨੂੰਨ ਕੀ ਕਹਿੰਦਾ ?
ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਐਕਟ ਦੀ ਧਾਰਾ 68 ਤੋਂ 69B ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਕਮ ਦਾ ਸਰੋਤ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਸਕਦੇ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਅਣਐਲਾਨੀ ਆਮਦਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਟੈਕਸ ਦੇਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ 78% ਤੱਕ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਵੀ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਮੁਸੀਬਤ ਕਦੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ?
ਜੇਕਰ ਆਮਦਨ ਕਰ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਨਕਦੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਇਸਦਾ ਸਬੂਤ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੋ।
ਨਕਦੀ ਤੁਹਾਡੀ ITR ਜਾਂ ਖਾਤਾ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਰਕਮ ਨਾਲ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੀ।
ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ 2 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਨਕਦ ਤੋਹਫ਼ਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਜਾਇਦਾਦ ਦੀ ਖਰੀਦ ਜਾਂ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ ਇੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਕਦੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਕਿਹੜੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤੀ ?
ਬੈਂਕ ਤੋਂ 50,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਕਦੀ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨ ਜਾਂ ਕਢਵਾਉਣ ਲਈ ਪੈਨ ਕਾਰਡ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 20 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਕਦੀ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਪੈਨ ਅਤੇ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਦੋਵੇਂ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨੇ ਪੈਣਗੇ।
30 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਨਕਦ ਸੌਦਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਰਾਹੀਂ 1 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਭੁਗਤਾਨ ਵੀ ਆਮਦਨ ਕਰ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਘਰ ਵਿੱਚ ਨਕਦੀ ਰੱਖਣਾ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਜੇਕਰ ਰਕਮ ਵੱਡੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਹਿਸਾਬ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਸਹੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਅਤੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਢਾਲ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ, ਅਣਐਲਾਨੀ ਆਮਦਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦਾ ਜੋਖਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।






















