ਲਗਭਗ 200 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਗੁਲਾਮੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 15 ਅਗਸਤ 1947 ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਸ਼ਨ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਸੀ। ਲੋਕ ਹਰ ਪਾਸੇ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਮਨਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਂਜ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਅਜਿਹਾ ਵੀ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਪੂਰੇ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਆਈ। ਭਾਵ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਇਸ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ 15 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ 16 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅੱਜ ਵੀ ਇੱਥੇ ਲੋਕ 16 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਕਿਉਂ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਵੀ ਜਾਣਾਂਗੇ ਕਿ ਇਹ ਜਗ੍ਹਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਿੱਥੇ ਹੈ।
ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਥਾਨ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਥੀਓਗ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸ਼ਿਮਲਾ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 30 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕ 16 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਰਿਹਾਲੀ ਅਤੇ ਜਲਸੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਿਨ ਇੱਥੇ ਲੋਕ ਨਵੇਂ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਗਲੇ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਮਠਿਆਈਆਂ ਵੰਡਦੇ ਹਨ।
ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਗੁਲਾਮੀ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ 15 ਅਗਸਤ 1947 ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਸੀ ਪਰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਨਤਾ ਦੁਆਰਾ ਚੁਣੀ ਗਈ ਪਹਿਲੀ ਸਰਕਾਰ ਸ਼ਿਮਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਬਣੀ ਸੀ। ਦਰਅਸਲ, 16 ਅਗਸਤ 1947 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਥੀਓਗ ਉੱਤੇ ਰਾਜਿਆਂ ਦਾ ਰਾਜ ਸੀ ਪਰ ਇੱਕ ਸ਼ਾਮ ਜਨਤਾ ਥੀਓਗ ਰਾਜ ਦੇ ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ ਬਗਾਵਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਹਿਲ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਥੀਓਗ ਰਿਸਾਈਤ ਦੇ ਰਾਜੇ ਨੇ ਆਪਣੀ ਗੱਦੀ ਤਿਆਗ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ 16 ਅਗਸਤ 1947 ਨੂੰ ਪ੍ਰਜਾਮੰਡਲ ਦੇ ਸੂਰਤ ਰਾਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਥੀਓਗ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਈ ਗਈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕ 16 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਹੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸਨੂੰ ਥੀਓਗ ਤਿਉਹਾਰ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬਗਾਵਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਰਾਜਾ ਕਰਮਚੰਦ ਨੇ ਗੱਦੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਤਾਂ ਪ੍ਰਜਾਮੰਡਲ ਦੇ ਸੂਰਤ ਰਾਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਬੁੱਧੀਰਾਮ ਵਰਮਾ, ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਸੀਤਾਰਾਮ ਵਰਮਾ ਅਤੇ ਅੱਠ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ।