Artificial Rain in Pakistan: ਦੀਵਾਲੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ ਕਾਫ਼ੀ ਵੱਧ ਗਿਆ ਸੀ। ਠੰਡ ਵਧਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵੀ ਵਧਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਦਿੱਲੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਲਾਹੌਰ ਸ਼ਹਿਰ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਲਾਹੌਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਨਕਲੀ ਮੀਂਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਜੋ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਚ ਹੋਈ ਇਸ ਨਕਲੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਫਾਇਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ? ਚਲੋ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਨਕਲੀ ਬਾਰਿਸ਼
ਲਾਹੌਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। ਲਾਹੌਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਸੂਬੇ ਦੀ ਵਾਗਡੋਰ ਮੌਜੂਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਮੋਹਸਿਨ ਨਕਵੀ ਸੰਭਾਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੋਹਸਿਨ ਨਕਵੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇਸ ਸਮੇਂ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਦੇ ਦੌਰ 'ਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਨਕਲੀ ਵਰਖਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਦਾ ਖਰਚਾ ਚੁੱਕਣਾ ਔਖਾ ਕੰਮ ਸੀ। ਮੋਹਸਿਨ ਨਕਵੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 10-12 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਯੂਏਈ ਤੋਂ ਦੋ ਜਹਾਜ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਏ ਸਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਲਾਹੌਰ ਦੇ 10 ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ 15 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਘੇਰੇ 'ਚ ਨਕਲੀ ਮੀਂਹ ਪਿਆ ਸੀ।
ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਲਾਹੌਰ ਦੇ 10 ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਇਹ ਨਕਲੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਹੋਈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ ਘਟਿਆ। ਲਾਹੌਰ 'ਚ ਇਸ ਬਾਰਿਸ਼ ਦਾ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਲਾਹੌਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜਦੋਂ ਲਾਹੌਰ ਦਾ ਮੌਸਮ ਚੰਗਾ ਹੋਵੇਗਾ ਤਾਂ ਭਾਰਤ 'ਚ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦਾ ਮੌਸਮ ਸਾਫ਼ ਹੋਵੇਗਾ।
ਨਕਲੀ ਵਰਖਾ ਕੀ ਹੈ?
ਨਕਲੀ ਮੀਂਹ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਲਾਉਡ ਸੀਡਿੰਗ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਤਕਨੀਕ ਹੈ ਜਿਸ ਦੁਆਰਾ ਮੌਸਮ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਕਲੀ ਵਰਖਾ ਹੋਣ ਲਈ, ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੋ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਬੱਦਲ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਹਨ ਤਾਂ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ।
ਨਕਲੀ ਵਰਖਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਸਿਲਵਰ ਆਇਓਡਾਈਡ ਜਾਂ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਆਇਓਡਾਈਡ ਵਰਗੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਜਾਂ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬੱਦਲਾਂ ਵਿੱਚ ਛਿੜਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਦਾਰਥਾਂ ਕਾਰਨ ਨੇੜੇ-ਤੇੜੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਬਣਨੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਰਲ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਬੱਦਲਾਂ ਤੋਂ ਬਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਬੱਦਲ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਸਿਰਫ ਇਹ ਤਕਨੀਕ ਹੀ ਬੱਦਲਾਂ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਮੀਂਹ ਪਾਉਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ।