Water Contamination and Diseases:  ਮੀਂਹ ਨਾਲ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਮੀਂਹ ਦਾ ਪਾਣੀ ਹੜ੍ਹ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਧਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਇਹ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਵੀ ਦੂਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਇਸ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਪੀਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹੋਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਪੇਟ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਹਨ। ਖਾਣ-ਪੀਣ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।


ਇਹ ਐਲਰਜੀ ਜਾਂ food poisoning ਵਰਗੀਆਂ ਕਈ ਜਾਨਲੇਵਾ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ (ਡਾ.) ਡੀ.ਐਸ. ਮਾਰਟੋਲੀਆ, ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਮੈਡੀਸਨ ਹੈੱਡ, ਸਰਕਾਰੀ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ, ਕੰਨੌਜ ਤੋਂ, ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੱਛਣ ਕੀ ਹਨ-


5 ਮੁੱਖ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ
ਹੈਜ਼ਾ: ਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੈਜ਼ਾ ਮੁੱਖ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਲਾਗ ਹੈ, ਜੋ ਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਦੂਸ਼ਿਤ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹੈਜ਼ਾ ਵਰਗੀਆਂ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਦਸਤ, ਉਲਟੀਆਂ ਅਤੇ ਡੀਹਾਈਡ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਮਾਨਸੂਨ ਦੌਰਾਨ ਹੜ੍ਹਾਂ ਆਦਿ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਪਾਣੀ ਭਰਨ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੋਮੇ ਦੂਸ਼ਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।


ਟਾਈਫਾਈਡ: ਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਨਾਲ ਵੀ ਟਾਈਫਾਈਡ ਬੁਖਾਰ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੈਜ਼ੇ ਵਾਂਗ, ਇਹ ਇੱਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਲਾਗ ਹੈ, ਜੋ ਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਭੋਜਨ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਟਾਈਫਾਈਡ ਬੁਖਾਰ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਪੇਟ ਦਰਦ ਅਤੇ ਦਸਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬੁਖਾਰ ਇੱਕ ਆਮ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਸਫ਼ਾਈ ਦੀ ਘਾਟ ਵੀ ਇਸ ਦੇ ਵਾਪਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ।


ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ A: ਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਏ ਵੀ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਭੋਜਨ ਹੈ। ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਏ ਵਰਗੇ ਵਾਇਰਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਬੁਖਾਰ, ਮਤਲੀ, ਉਲਟੀਆਂ ਅਤੇ ਪੀਲੀਆ ਦਾ ਖਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਘਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਸਾਫ਼-ਸਫ਼ਾਈ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।


ਦਸਤ: ਦਸਤ ਹੈਜ਼ਾ, ਟਾਈਫਾਈਡ ਅਤੇ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਏ ਸਮੇਤ ਕਈ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਆਮ ਲੱਛਣ ਹੈ। ਇਹ ਬੈਕਟੀਰੀਆ, ਵਾਇਰਸ ਅਤੇ ਪਰਜੀਵੀ ਸਮੇਤ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੂਖਮ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੰਜ ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਹੈ।


ਐਮੀਬਿਆਸਿਸ: ਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਐਮੀਬਿਆਸਿਸ ਵੀ ਇੱਕ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ। ਅਮੇਬਿਆਸਿਸ ਇੱਕ ਪਰਜੀਵੀ ਲਾਗ ਹੈ ਜੋ ਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਭੋਜਨ ਦੇ ਸੇਵਨ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਦਸਤ, ਪੇਟ ਦਰਦ ਅਤੇ ਬੁਖਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਐਮੀਬਿਆਸਿਸ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਮ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘੱਟ ਸਫਾਈ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਆਮ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।


ਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਲੱਛਣ
ਉਲਟੀਆਂ ਅਤੇ ਮਤਲੀ
ਚੱਕਰ ਆਉਣੇ
ਪੇਟ ਕੜਵੱਲ
ਦਸਤ
ਠੰਢ
ਬਹੁਤ ਪਸੀਨਾ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ
ਥਕਾਵਟ


ਅਚਾਨਕ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣਾ
ਭੋਜਨ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਲੱਛਣ
ਖੂਨ ਦੇ ਨਾਲ ਦਸਤ
ਅਧਰੰਗ


ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ
ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਬਾਲ ਕੇ ਠੰਡਾ ਕਰਕੇ ਹੀ ਪੀਓ।
ਹਮੇਸ਼ਾ ਤਾਜ਼ਾ ਪਕਾਇਆ ਅਤੇ ਗਰਮ ਭੋਜਨ ਖਾਓ।


ਘਰ ਵਿੱਚ ਵਾਟਰ ਫਿਲਟਰ ਲਗਾਓ।
ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੰਗੀ ਕੁਆਲਿਟੀ ਦੇ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਖਰੀਦੋ।
ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਬਣ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਹੱਥ ਧੋਵੋ।
ਘੱਟ ਪਕਾਇਆ ਜਾਂ ਕੱਚਾ ਭੋਜਨ ਨਾ ਖਾਓ।
ਬਾਹਰ ਦਾ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ।