Mini Nandini Krishak Yojana: ਇਸ ਸੂਬੇ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੁੱਧ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਗਊ ਪਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਸਸ਼ਕਤ ਬਣਾਉਣ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦੁੱਧ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਤੋਹਫਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ‘ਮਿੰਨੀ ਨੰਦਿਨੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਕ ਸਮਰਿਧੀ ਯੋਜਨਾ’ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਕੇ ਇਸ ਸਕੀਮ ਤਹਿਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਡੇਅਰੀ ਯੂਨਿਟ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਦੁੱਧ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਅਤੇ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ 'ਤੇ ਯੋਗੀ ਸਰਕਾਰ 10.15 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਸ ਸੂਬੇ 'ਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਹ ਯੋਜਨਾ
ਸੂਬੇ ਦੀ ਯੋਗੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪ੍ਰਤੀ ਪਸ਼ੂ ਦੁੱਧ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਔਸਤ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ 'ਮਿੰਨੀ ਨੰਦਿਨੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਕ ਸਮ੍ਰਿਧੀ ਯੋਜਨਾ' ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਦੁੱਧ ਉਤਪਾਦਕ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਰਾਜ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਔਸਤ ਨਾਲੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹੈ। ਪ੍ਰਤੀ ਪਸ਼ੂ ਦੁੱਧ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਔਸਤ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਨ। ਰਾਜ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪ੍ਰਤੀ ਗਾਂ ਔਸਤਨ 3.78 ਲੀਟਰ ਦੁੱਧ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਔਸਤ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ।
10 ਗਾਵਾਂ ਵਾਲੀ ਡੇਅਰੀ ਹਾਈਟੈਕ ਹੋਵੇਗੀ
ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਤਹਿਤ ਯੋਗੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉੱਚ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੀਆਂ ਦੇਸੀ ਨਸਲਾਂ ਦੀਆਂ ਗਾਵਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਕੇ ਹਾਈਟੈਕ ਡੇਅਰੀ ਯੂਨਿਟ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਕੀਮ ਤਹਿਤ 10 ਗਾਵਾਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਾਲੇ ਹਾਈਟੈਕ ਡੇਅਰੀ ਯੂਨਿਟ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਹਰੇਕ ਯੂਨਿਟ ਦੀ ਕੀਮਤ ਲਗਭਗ 23.60 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਹੋਵੇਗੀ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਲਾਭਪਾਤਰੀ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣਗੇ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਯੂਨਿਟਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਨਸਲ ਦੀਆਂ ਗਾਵਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਯੂਨਿਟਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੀਆਂ ਦੇਸੀ ਨਸਲਾਂ ਜਿਵੇਂ ਗਿਰ, ਥਾਰਪਾਰਕਰ ਅਤੇ ਸਾਹੀਵਾਲ ਦੀਆਂ ਹੀ ਗਾਵਾਂ ਖਰੀਦੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੁੱਧ ਉਤਪਾਦਨ ਸਮਰੱਥਾ ਉੱਚੀ ਹੈ। ਸਕੀਮ ਤਹਿਤ ਚੁਣੀਆਂ ਗਈਆਂ ਗਾਵਾਂ ਦੀ ਨਸਲ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਤਪਾਦਨ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਜੋ ਵੱਧ ਦੁੱਧ ਉਤਪਾਦਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
ਪਸ਼ੂਆਂ ਦਾ ਸ਼ੈੱਡ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ
ਸਕੀਮ ਤਹਿਤ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਸ਼ੈੱਡ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਢਾਂਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਫ ਪੈਨਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਮੌਸਮ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਬਿਹਤਰ ਬਣੀ ਰਹੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਗਊ ਪਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਸਿਖਲਾਈ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਨਵੇਂ ਤਕਨੀਕੀ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰ ਸਕਣ। ਗਊ ਪਾਲਣ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਤਾਂ ਜੋ ਸਕੀਮ ਦਾ ਲਾਭ ਅਸਲ ਲੋੜਵੰਦਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕੇ।
ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਸੀਮਾਂਤ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਮਿਲੇਗਾ
ਇਸ ਸਕੀਮ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਲਾਭ ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਸੀਮਾਂਤ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨਕ ਤਰੀਕਿਆਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਤਾਂ ਜੋ ਘੱਟ ਲਾਗਤ 'ਤੇ ਹੋਰ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧੇ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸਿਰਫ਼ ਦੁੱਧ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਪੇਂਡੂ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਉਣਾ ਵੀ ਹੈ।
ਇਸ ਸਕੀਮ ਰਾਹੀਂ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਮੌਕੇ ਮਿਲਣਗੇ, ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਸ਼ਕਤ ਬਣਾਉਣਗੇ ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰ ਬਣਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਵੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨਗੇ।