ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਸਤੀ ਹੈ MBBS ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ, ਡਿਗਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿਹੜੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ?

Cheapest countries for MBBS: ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ MBBS ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਪਰ ਪੈਸੇ ਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਸੁਪਨਾ ਅਧੂਰਾ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿਹੜੇ...

MBBS Admission, Cheapest Countries for MBBS: ਕਈ ਵਾਰ, ਪੈਸੇ ਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਡਾਕਟਰੀ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਉਂਦੇ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉਹ ਲੋਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾ ਕੇ ਐਮਬੀਬੀਐਸ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਐੱਮ.ਬੀ.ਬੀ.ਐੱਸ. ਦੀਆਂ ਘੱਟ ਸੀਟਾਂ ਅਤੇ NEET ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਸਕੋਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਹ ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਨਹੀਂ ਲੈ ਪਾਉਂਦੇ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਕਾਲਜਾਂ ਦਾ ਰੁਖ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਕਾਲਜਾਂ ਦੀਆਂ ਫੀਸਾਂ ਇੰਨੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇਸ ਦਾ ਭਰ ਨਹੀਂ ਝੱਲ ਪਾਉਂਦੇ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਾਂਗੇ ਜਿੱਥੇ ਤੁਸੀਂ ਘੱਟ ਖਰਚੇ ਵਿੱਚ MBBS ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ, ਮੈਡੀਕਲ ਕੋਰਸਾਂ ਲਈ ਕਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ ਚੰਗੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਐਮਬੀਬੀਐਸ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਖਰਚਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ?

ਜਰਮਨੀ: ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਰਮਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ। ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਡਾਕਟਰੀ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਜਰਮਨੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਘੱਟ ਫੀਸ 'ਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਵਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ NEET ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਸਕੋਰ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਥੋਂ ਦੀਆਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਮਿਲੇਗਾ। ਇੱਥੇ 4 ਤੋਂ 6 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ MBBS ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਰਮਨੀ ਦੀ ਹਾਈਡਲਬਰਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਅਤੇ ਹੈਮਬਰਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਵਧੀਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੋਂ ਘੱਟ ਖਰਚੇ 'ਤੇ ਐੱਮ.ਬੀ.ਬੀ.ਐੱਸ.ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। 

ਰੂਸ: ਹਰ ਸਾਲ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਰੂਸ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਵੀ ਦਾਖਲੇ ਲਈ NEET ਸਕੋਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ MBBS ਕੋਰਸ 6 ਸਾਲ ਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੁਰਸਕ ਸਟੇਟ ਮੈਡੀਕਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਮਨਪਸੰਦ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਸ਼ਕੀਰ ਸਟੇਟ ਮੈਡੀਕਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦਾਖ਼ਲਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਰੂਸ ਵਿੱਚ MBBS ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦਾ ਖਰਚਾ ਲਗਭਗ 29 ਤੋਂ 30 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਹੈ।

ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼: ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੈਡੀਕਲ ਸਿੱਖਿਆ ਬਹੁਤ ਸਸਤੀ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਐਮਬੀਬੀਐਸ ਕਰਨ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। 2022 ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਸਾਲ 15,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ MBBS ਲਈ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਗਏ ਹਨ। ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ MBBS ਕੋਰਸ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਵਿੱਚ 5.5 ਤੋਂ 6.5 ਸਾਲ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੈਡੀਕਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਪ੍ਰੀਖਿਆ (FMGE) ਰਾਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ MBBS ਵਿੱਚ ਦਾਖਲੇ ਲਈ, ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੀ ਉਮਰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 17 ਸਾਲ ਅਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 25 ਸਾਲ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ MBBS ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦਾ ਖਰਚਾ 20 ਤੋਂ 22 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਹੈ।

ਬੇਲਾਰੂਸ: ਬੇਲਾਰੂਸ ਵੀ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਸਸਤੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ MBBS ਦੀ ਡਿਗਰੀ WHO ਅਤੇ NMC ਦੁਆਰਾ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ 25 ਤੋਂ 30 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਐਮਬੀਬੀਐਸ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਰਹਿਣ ਦਾ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਖਰਚਾ 15 ਤੋਂ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।

ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ: ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੈਡੀਕਲ ਸਿੱਖਿਆ ਸਸਤੀ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ MBBS ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ 5 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ MBBS ਕਰਨ ਲਈ 12ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 50% ਅੰਕ ਹੋਣੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਇੱਥੋਂ 25 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਵਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਦੀਆਂ ਮੈਡੀਕਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਤੋਂ ਐਮਬੀਬੀਐਸ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੈਡੀਕਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਪ੍ਰੀਖਿਆ (ਐਫਐਮਜੀਈ) ਲਈ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।

ਚੀਨ: ਚੀਨ ਵਿੱਚ MBBS ਕੋਰਸ 6 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 5 ਸਾਲ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਅਤੇ 1 ਸਾਲ ਦੀ ਇੰਟਰਨਸ਼ਿਪ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਚੀਨ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਦਾ ਇਕ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵਜ਼ੀਫੇ ਵੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ MBBS ਕਰਨ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਉਮਰ 17 ਸਾਲ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ MBBS ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦਾ ਖਰਚਾ 29 ਤੋਂ 30 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਹੈ।

ਵਿਦੇਸ਼ ਤੋਂ MBBS ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ?
MBBS ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਪਰਤਣ ਵਾਲੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦਵਾਈ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੈਡੀਕਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ (FMGE) ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਲਈ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਸ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਹੀ ਇੱਥੇ ਡਾਕਟਰੀ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਨੂੰ ਮੈਡੀਕਲ ਕੌਂਸਲ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਸਕ੍ਰੀਨਿੰਗ ਟੈਸਟ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। FMGE ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੋਰਡ ਆਫ਼ ਐਗਜ਼ਾਮੀਨੇਸ਼ਨ ਇਨ ਮੈਡੀਕਲ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ (NBE) ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਜੂਨ ਅਤੇ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਕਰਵਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨਸ਼ਿਪ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ
ਵਿਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੈਡੀਕਲ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਪ੍ਰੀਖਿਆ (FMGE) ਪਾਸ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੀ ਇੰਟਰਨਸ਼ਿਪ ਵੀ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਦਿੱਲੀ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਸਬੰਧ 'ਚ ਨੋਟਿਸ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਬਾਹਰੋਂ ਮੈਡੀਕਲ ਕੋਰਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਵੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 12 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਇੰਟਰਨਸ਼ਿਪ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਇਹ ਹੁਕਮ ਯੂਕਰੇਨ ਤੋਂ ਪਰਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਉਸ ਪਟੀਸ਼ਨ 'ਤੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ 'ਚ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਹਾਈਕੋਰਟ 'ਚ ਅਰਜ਼ੀ ਦਾਇਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।

Education Loan Information: