School Phobia Treatment: ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਕੂਲ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬੰਦ ਸਨ। ਘਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠਣ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੇ ਸਰੀਰਕ ਵਿਕਾਸ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ ਹੈ ਪਰ ਕੋਰੋਨਾ ਸੰਕਰਮਣ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਘੱਟ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਕੂਲ ਦੁਬਾਰਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।

ਪਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬੱਚੇ ਹੁਣ ਸਕੂਲ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ। ਕਈ ਬੱਚੇ ਸਕੂਲ ਜਾਣ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਖੁਸ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਕਈ ਬੱਚਿਆਂ 'ਚ ਸਕੂਲ ਜਾਣ ਦਾ ਫੋਬੀਆ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ ਵੀ ਸਕੂਲ ਜਾਣ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੱਚੇ ਦੇ ਇਸ ਸਕੂਲੀ ਫੋਬੀਆ ਦੇ ਕਾਰਨ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਸਕੂਲ ਫੋਬੀਆ ਕੀ ਹੈ (What is School Phobia) ?
ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ, ਬੱਚੇ ਲਗਾਤਾਰ 2 ਸਾਲ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਸਨ। ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਘਰ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਫਰਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬੱਚਾ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਘਰ ਦੀ ਦਹਿਲੀਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆ ਕੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਕ ਵੱਖਰਾ ਅਨੁਭਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਕੂਲ ਤੇ ਘਰ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਫਰਕ ਹੈ। ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਕੁਝ ਨਵਾਂ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਈ ਨਵੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨਵੇਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਘੁਲਣ-ਮਿਲਣ 'ਚ ਵੀ ਕਾਫੀ ਸਮਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਕਈ ਵਾਰ ਬੱਚੇ ਇਸ ਮਾਹੌਲ ਤੋਂ ਡਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਕੂਲ ਜਾਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਸਕੂਲ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਬੱਚੇ ਬੁਖਾਰ, ਪੇਟ ਦਰਦ, ਉਲਟੀਆਂ, ਦਸਤ ਆਦਿ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਬਹਾਨਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਡਰ ਨੂੰ ਮੈਡੀਕਲ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲ ਫੋਬੀਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫੋਬੀਆ ਦਾ ਮਤਲਬ ਡਰ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਕੂਲੀ ਫੋਬੀਆ 6 ਤੋਂ 15 ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚੇ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਸਕੂਲ ਫੋਬੀਆ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਾਰਨ-

1. ਸਕੂਲ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਥਾਂ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਹਰ ਸਮੇਂ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਸਿੱਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਾ ਕਿਵੇਂ ਪੜ੍ਹ, ਲਿਖ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਕਈ ਵਾਰ ਬੱਚੇ ਇਸ ਮੁਲਾਂਕਣ ਤੋਂ ਡਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਹੋਰ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ, ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ।

2. ਕਈ ਵਾਰ ਬੱਚੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਜੂਝਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਬੱਚੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਝਿੜਕਾਂ ਸੁਣਨੀਆਂ ਪੈਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬੱਚੇ ਮਾਨਸਿਕ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਸਕੂਲ ਫੋਬੀਆ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

3. ਅੱਜਕਲ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਬੁਲਿੰਗ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਹੁਤ ਆਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਬੱਚੇ ਬੁਲਿੰਗ ਦਾ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦੇ ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ ਉਹ ਦੂਜੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੱਦ, ਭਾਰ, ਰੰਗ ਆਦਿ ਕਾਰਨ ਬੁਲਿ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਈ ਵਾਰ ਬੱਚੇ ਸਕੂਲ ਜਾਣ ਤੋਂ ਕੰਨੀ ਕਤਰਾਉਂਦੇ ਹਨ।

4. ਕਈ ਵਾਰ ਮਾਪਿਆਂ ਦੀ ਬਦਲੀ (ਟਰਾਂਸਫਰ) ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਮਾਹੌਲ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਬੱਚੇ ਨਾਲ ਅਡਜਸਟ ਹੋਣ ਲਈ ਕਈ ਵਾਰ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬੱਚੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਨਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਡਰਨ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।

5. ਕਈ ਵਾਰ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਕੂਲ ਦੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚੇ ਤੰਗ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਈ ਵਾਰ ਉਹ ਸੇਪਰੇਸ਼ਨ ਏਂਜਾਇਟੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਘਰ 'ਚ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਰਹਿਣ ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸੌਣ, ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਤੇ ਟੀਵੀ ਦੇਖਣ ਲਈ ਜਾਗਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੁਟੀਨ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਰਾ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਫੋਬੀਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।


Education Loan Information:

Calculate Education Loan EMI