Aditya L1: ਚੰਦਾ ਮਾਮਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਸੂਰਜ ਚਾਚੂ ਦੀ ਵਾਰੀ, 6 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਸੂਰਜ 'ਤੇ ਜਾਵੇਗਾ ISRO ਦਾ ਆਦਿਤਿਆ-L1, ਜਾਣੋ ਉੱਥੇ ਜਾ ਕੇ ਕੀ ਕਰੇਗਾ ਕੰਮ
ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ 'ਤੇ ਸਫਲ ਮਿਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਰੋ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਹੁਣ ਸੂਰਜੀ ਮਿਸ਼ਨ 'ਤੇ ਹੈ। 2 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਇਸਰੋ ਨੇ ਸੂਰਜ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਆਦਿਤਿਆ-ਐਲ1 ਭੇਜਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
Aditya L1 Launch Date : ਚੰਦਰਯਾਨ-3 (Chandrayaan-3) ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਰੋ ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ 'ਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਾਂ ਰੋਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ 'ਤੇ ਸਫਲ ਮਿਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਰੋ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਹੁਣ ਸੂਰਜੀ ਮਿਸ਼ਨ 'ਤੇ ਹੈ। 2 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਇਸਰੋ ਨੇ ਸੂਰਜ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਆਦਿਤਿਆ-ਐਲ1 ਭੇਜਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਮਿਸ਼ਨ ਕਿਉਂ ਭੇਜੋ
ਆਦਿਤਿਆ L-1 ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਨੂੰ ਸੂਰਜੀ ਕੋਰੋਨਾ (ਸੂਰਜ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਬਾਹਰੀ ਪਰਤਾਂ) ਦੇ Remote Observation ਤੇ L1 (ਸੂਰਜ-ਧਰਤੀ ਲੈਗਰੇਂਜ ਪੁਆਇੰਟ) 'ਤੇ ਸੂਰਜੀ ਹਵਾ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਨਿਰੀਖਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। L1 ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 1.5 ਮਿਲੀਅਨ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹੈ।
ਇਸ ਨਾਲ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ਹਾਸਲ?
ਸੂਰਜ ਦਾ ਨਿਰੀਖਣ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਮਿਸ਼ਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਆਦਿਤਿਆ-ਐਲ1 ਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਐਲ1 ਦੇ ਸਾਰੇ ਚਾਰ ਚੱਕਰਾਂ ਤੋਂ ਸੂਰਜ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ 7 ਪੇਲੋਡਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਵੇਗਾ, ਜੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵੇਵ ਬੈਂਡਾਂ ਵਿੱਚ ਫੋਟੋਸਫੀਅਰ (photosphere), ਕ੍ਰੋਮੋਸਫੀਅਰ (ਸੂਰਜ ਦੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਸਤ੍ਹਾ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਉੱਪਰ) ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਬਾਹਰੀ ਪਰਤ (ਕੋਰੋਨਾ) ਦਾ ਨਿਰੀਖਣ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।
ਆਦਿਤਿਆ ਐਲ-1 ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਮਿਸ਼ਨ : ISRO
ਇਸਰੋ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਦਿਤਿਆ-ਐਲ1 ਇੱਕ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਮਿਸ਼ਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਹੈ। ਬੰਗਲੌਰ ਦੇ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਐਸਟ੍ਰੋਫਿਜ਼ਿਕਸ (IIA) ਦੀ ਵਿਜ਼ੀਬਲ ਐਮੀਸ਼ਨ ਲਾਈਨ ਕੋਰੋਨਗ੍ਰਾਫ ਪੇਲੋਡ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੁਣੇ ਦੇ ਅੰਤਰ-ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਐਸਟ੍ਰੋਨੋਮੀ ਐਂਡ ਐਸਟ੍ਰੋਫਿਜ਼ਿਕਸ ਨੇ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਸੋਲਰ ਅਲਟਰਾਵਾਇਲਟ ਇਮੇਜਰ ਪੇਲੋਡ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਆਦਿਤਿਆ-L1 ਅਲਟਰਾਵਾਇਲਟ ਪੇਲੋਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਬਾਹਰੀ ਪਰਤ (ਕੋਰੋਨਾ) ਅਤੇ ਐਕਸ-ਰੇ ਪੇਲੋਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਸੂਰਜੀ ਕ੍ਰੋਮੋਸਫੀਅਰ ਪਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਾਰਟੀਕਲ ਡਿਟੈਕਟਰ ਅਤੇ ਮੈਗਨੇਟੋਮੀਟਰ ਪੇਲੋਡ Charged Particle ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਨੂੰ ਦੋ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ੍ਰੀਹਰੀਕੋਟਾ ਸਥਿਤ ਇਸਰੋ ਦੇ ਸਪੇਸ ਸੈਂਟਰ ਉੱਤੇ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਹੈਲੋ ਔਰਬਿਟ ਨੇੜੇ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਸਥਾਪਿਤ
ਇਸਰੋ ਦੇ ਇਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਲਾਂਚ 2 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਹੋਣ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਨੂੰ ਸੂਰਜ-ਧਰਤੀ ਲਾਗਰੇਂਜ ਬਿੰਦੂ ਦੇ L1 ਹਾਲੋ ਆਰਬਿਟ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰੱਖਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ। ਇਸਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ L1 ਬਿੰਦੂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਹਾਲੋ ਆਰਬਿਟ 'ਚ ਰੱਖੇ ਗਏ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਗ੍ਰਹਿਣ ਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਦੇਖਣ ਦਾ ਵੱਡਾ ਫਾਇਦਾ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਰੋ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਸੂਰਜੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜ ਦੇ ਮੌਸਮ 'ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਅਸਲ ਸਮੇਂ 'ਚ ਪਤਾ ਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।