ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਸੜਕ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਰਾਜਮਾਰਗ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵੱਲੋਂ BS6 (BS-VI) ਮਾਨਕ ਵਾਲੇ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨਾਲ ਲੱਖਾਂ ਵਾਹਨ ਚਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਕੱਲੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਹੀ ਕਰੀਬ ਚਾਰ ਲੱਖ ਵਾਹਨ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ 'ਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਗਜ਼ਟ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਇਹ ਨਿਯਮ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।

ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ BS6 ਮਾਨਕ ਵਾਲੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਾਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀਐਨਜੀ ਕਿੱਟ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਨਿਯਮ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਕਈ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ BS6 ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਮਾਡਲ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚ CNG ਮਾਡਲ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ। ਲੋਕ ਪਸੰਦ ਜਾਂ ਮਜਬੂਰੀ ਵਿੱਚ BS6 ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਮਾਡਲ ਖਰੀਦ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਪੈਟਰੋਲ 'ਤੇ ਵੀ ਚਲਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਜਿੱਥੇ ਇਕ ਪਾਸੇ ਵਾਹਨ ਮਾਲਕਾਂ ਦਾ ਬਜਟ ਖਰਾਬ ਹੋਇਆ, ਉਥੇ ਹੀ ਇਹ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਵੀ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ, ਕਿਉਂਕਿ CNG ਪੈਟਰੋਲ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਮੰਤਰਾਲਾ ਨੇ ਜਨਵਰੀ 'ਚ ਇਸ ਸੰਬੰਧੀ ਇਕ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ 'ਚ ਸੁਝਾਅ ਲਈ ਇਕ ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਸਮਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਇਸ ਦਾ ਗਜ਼ਟ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨਾਲ ਲੱਖਾਂ ਵਾਹਨ ਚਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਮਿਲੇਗੀ ਪਰ ਦਿੱਲੀ ਐਨਸੀਆਰ ਦੇ ਡਰਾਈਵਰਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸੀਐਨਜੀ ਵਾਹਨ ਚੱਲਦੇ ਹਨ। 


ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ BS-VI ਪੈਟਰੋਲ ਵਾਹਨ ਲਗਭਗ ਚਾਰ ਲੱਖ ਵਾਹਨ ਹੋਣਗੇ, ਐਨਸੀਆਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਚਾਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹੀ ਗਿਣਤੀ ਹੋਵੇਗੀ।  ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਾਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਸੀ.ਐਨ.ਜੀ.ਲੱਗ ਜਾਵੇਗੀ। ਅਜੇ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ BS-IV ਵਾਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀਐਨਜੀ ਅਤੇ ਐਲਪੀਜੀ ਕਿੱਟਾਂ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਮਾਹਿਰ ਅਨਿਲ ਛਿਕਾਰਾ ਅਨੁਸਾਰ ਹੁਣ ਕੰਪਨੀਆਂ ਕਿੱਟਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪੁਰਜ਼ਿਆਂ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਲੈਣਗੀਆਂ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਹਨ ਮਾਲਕਾਂ ਦੇ ਵਾਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰੀਟਰੋਫਿਟਮੈਂਟ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇਗੀ।

 

ਸੜਕ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਰਾਜਮਾਰਗ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ BS-VI ਪੈਟਰੋਲ ਵਾਹਨਾਂ ਵਿੱਚ CNG ਅਤੇ LPG ਕਿੱਟਾਂ ਲਗਾਉਣ ਅਤੇ BS- ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ 3.5 ਟਨ ਤੋਂ ਘੱਟ CNG/LPG ਇੰਜਣਾਂ ਨਾਲ ਡੀਜ਼ਲ ਇੰਜਣਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਲਈ ਇੱਕ ਗਜ਼ਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ।  ਯਾਨੀ ਕਿ ਕਿੱਟ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਡੀਜ਼ਲ ਇੰਜਣ ਨੂੰ CNG ਜਾਂ LPG 'ਚ ਬਦਲਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਗਜ਼ਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ 'ਰਿਟਰੋਫਿਟਮੈਂਟ' ਲਈ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਲੋੜਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। CNG ਇੱਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਨੁਕੂਲ ਈਂਧਨ ਹੈ ਅਤੇ ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ ਇੰਜਣਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਾਰਬਨ ਮੋਨੋਆਕਸਾਈਡ, ਹਾਈਡਰੋਕਾਰਬਨ ਅਤੇ ਧੂੰਏਂ ਆਦਿ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਘਟਾਏਗਾ।








2020 ਵਿੱਚ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ BS-VI ਦੇ ਵਾਹਨ


ਸਾਲ 2020 ਵਿੱਚ BS-VI ਪੈਟਰੋਲ ਵਾਹਨ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਆਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਸਨ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਾਹਨਾਂ ਵਿੱਚ CNG ਰੀਟਰੋਫਿਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ। ਮੰਤਰਾਲੇ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਕੋਈ ਨਿਯਮ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਸੀਐਨਜੀ ਲਗਾਉਣਾ ਗ਼ੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਸੀ। ਬੱਸ ਅਤੇ ਕਾਰ ਆਪਰੇਟਰਜ਼ ਕਨਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ (ਸੀਐਮਵੀਆਰ) ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਤਨੇਜਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੜਕ ਆਵਾਜਾਈ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨਾਲ ਲੱਖਾਂ ਵਾਹਨ ਚਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਮਿਲੇਗੀ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਆਵੇਗੀ।