ਨਹਿਰੂ ਦੇ ਦੋਸਤ ਨਾਸਿਰ ਦੇ ਦੇਸ਼ 'ਚ PM ਮੋਦੀ, ਭਾਰਤ-ਮਿਸਰ ਦੀ ਦੋਸਤੀ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕਾ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਨੁਕਸਾਨ?
ਭਾਰਤ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਹਥਿਆਰ ਖਰੀਦ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਰੱਖਿਆ ਖੇਤਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ 42 ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰ ਵੇਚ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਮਿਸਰ ਨੂੰ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਰੀਦਦਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਮਿਸਰ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਬਦੇਲ ਫਤਾਹ ਅਲ-ਸੀਸੀ ਦੇ ਸੱਦੇ 'ਤੇ 24-25 ਜੂਨ ਨੂੰ ਮਿਸਰ ਦੇ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਰਾਜ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਦੌਰਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਹ ਦੌਰਾ 1997 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਸੇ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਮਿਸਰ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਦੁਵੱਲੀ ਯਾਤਰਾ ਹੈ।
ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, 74ਵੇਂ ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ, ਮਿਸਰ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਬਦੇਲ ਫਤਿਹ ਅਲ-ਸੀਸੀ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਵਜੋਂ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਮਿਸਰ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਇਹ ਸਨਮਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਅਬਦੇਲ ਫਤਿਹ ਅਲ-ਸੀਸੀ ਦੀ ਭਾਰਤ ਫੇਰੀ ਨੇ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਦੋਸਤੀ ਦੀ ਨੀਂਹ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਦੌਰੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇਕੱਠ ਨਾਲ ਰਣਨੀਤਕ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਗੇ। ਇਹ ਰਣਨੀਤਕ ਗੱਲਬਾਤ ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਭਾਰਤੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਵੇਗੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕਾਹਿਰਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ 1000 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਲ ਹਕੀਮ ਮਸਜਿਦ ਵੀ ਜਾਣਗੇ। ਜਿੱਥੇ ਪੀਐਮ ਦਾਊਦੀ ਬੋਹਰਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨਗੇ। ਏਐਨਆਈ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਲ ਹਕੀਮ ਮਸਜਿਦ ਦਾਊਦੀ ਬੋਹਰਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੀ ਚੌਥੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਸਜਿਦ ਦਾ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਬੋਹਰਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਮਿਸਰ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਮੁਰੰਮਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਮੋਦੀ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਦਾਊਦੀ ਬੋਹਰਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਨਿੱਘੇ ਸਬੰਧ ਰਹੇ ਹਨ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦੇ ਮਿਸਰ ਦੌਰੇ ਤੋਂ ਕੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ?
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਕਾਹਿਰਾ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਿਸੀ ਨਾਲ ਦੁਵੱਲੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਗੇ, ਮਿਸਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮਿਸਰੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਗੇ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਭਾਰਤੀ ਡਾਇਸਪੋਰਾ ਨੂੰ ਮਿਲਣਗੇ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਮਿਸਰ ਦੁਆਰਾ ਬ੍ਰਿਕਸ (ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ, ਰੂਸ, ਭਾਰਤ, ਚੀਨ, ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ) ਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਲਈ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਆਈ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਕਸ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਿਸਰ ਕਾਫ਼ੀ ਦਿਲਚਸਪ ਲੈ ਰਹੇ ਹੈ।
ਦੌਰੇ ਦੌਰਾਨ ਰੱਖਿਆ ਸਹਿਯੋਗ, ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਕਸ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਮਿਸਰ ਦੀ ਅਰਜ਼ੀ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਫਾਈਨੈਂਸ਼ੀਅਲ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮਿਸਰ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਮਿਸਰ ਕੋਲ ਸੁਏਜ਼ ਨਹਿਰ ਉੱਤੇ ਭਰਪੂਰ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਨਿਯੰਤਰਣ ਹੈ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਮਿਸਰ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਕਸ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਧਿਆ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਫਾਈਨੈਂਸ਼ੀਅਲ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬ੍ਰਿਕਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਮਿਸਰ ਦੀ ਅਰਜ਼ੀ ਬ੍ਰਿਕਸ ਸਮੂਹ ਪ੍ਰਤੀ ਦੂਜੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬੀ ਅਤੇ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰੇਗੀ।
ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਮਿਸਰ ਦੀ ਦੋਸਤੀ ਕਿੰਨੀ ਡੂੰਘੀ ਸੀ
ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਮਿਸਰ ਨਾਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਬੰਧ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਦੌਰਾਨ ਮਿਸਰ ਨੂੰ ਜੀ-20 ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹਿਮਾਨ ਵਜੋਂ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 74ਵੇਂ ਗਣਤੰਤਰ ਦਿਵਸ ਮੌਕੇ ਮਿਸਰ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਬਦੇਲ ਫਤਿਹ ਅਲ-ਸੀਸੀ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਵਜੋਂ ਸੱਦਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ ਵਿਨੈ ਕਵਾਤਰਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 'ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਦੇ ਮੋਟੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਾਰ ਤੱਤ ਹਨ: ਰਾਜਨੀਤਿਕ - ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ; ਆਰਥਿਕ ਮਾਨਤਾ; ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਤੇ ਵਿਦਿਅਕ ਸਹਿਯੋਗ; ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਆਪਸੀ ਸਾਂਝ ਹੈ।
ਪਿਛਲੀ ਬੈਠਕ 'ਚ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਵੀ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ ਸਨ ਕਿ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਅੱਤਵਾਦ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਠੋਸ ਕਾਰਵਾਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਸੁਚੇਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ ਸਨ।